Kıdem tazminatı için kaç yıl çalışmak gerekir?
Kıdem tazminatı, iş sözleşmesinin işveren tarafından haksız nedenle feshedilmesi durumunda işçiye ödenen bir tazminat türüdür. Kıdem tazminatı, işçinin kıdemine ve çalıştığı süreye göre hesaplanır.
Türkiye’de kıdem tazminatı için gereken kıdem süresi
Türkiye’de kıdem tazminatı için gereken kıdem süresi, 1 Ocak 2003 tarihinden önce işe girenler için 15 yıl, 1 Ocak 2003 tarihinden sonra işe girenler için ise 30 aydır.
1 Ocak 2003 tarihinden önce işe girenler için kıdem tazminatı
1 Ocak 2003 tarihinden önce işe girenler için kıdem tazminatı, 15 yıl çalışmış olmaları halinde ödenir. Bu durumda, işçinin kıdem tazminatı tutarı, çalıştığı sürenin her yılı için 30 günlük brüt ücreti üzerinden hesaplanır.
Örneğin, 1 Ocak 2000 tarihinde işe başlayan bir işçi, 1 Ocak 2023 tarihinde işten çıkarılırsa, 23 yıl çalışmış olacağı için kıdem tazminatına hak kazanır. Bu işçinin kıdem tazminatı tutarı, 23 yıl x 30 günlük brüt ücret = 690 günlük brüt ücret olarak hesaplanır.
1 Ocak 2003 tarihinden sonra işe girenler için kıdem tazminatı
1 Ocak 2003 tarihinden sonra işe girenler için kıdem tazminatı, 30 ay çalışmış olmaları halinde ödenir. Bu durumda, işçinin kıdem tazminatı tutarı, çalıştığı sürenin her ayı için 30 günlük brüt ücreti üzerinden hesaplanır.
Örneğin, 1 Ocak 2015 tarihinde işe başlayan bir işçi, 1 Ocak 2023 tarihinde işten çıkarılırsa, 84 ay çalışmış olacağı için kıdem tazminatına hak kazanır. Bu işçinin kıdem tazminatı tutarı, 84 ay x 30 günlük brüt ücret = 2520 günlük brüt ücret olarak hesaplanır.
Kıdem tazminatı için dikkat edilmesi gereken hususlar
Kıdem tazminatı için dikkat edilmesi gereken hususlar şunlardır:
- Kıdem tazminatı, iş sözleşmesinin işveren tarafından haksız nedenle feshedilmesi halinde ödenir. İş sözleşmesinin işçi tarafından haklı nedenle feshedilmesi halinde kıdem tazminatı ödenmez.
- Kıdem tazminatı, işçinin çalıştığı süreye göre hesaplanır. İşçinin çalıştığı sürenin 15 yıl veya 30 ay olması halinde kıdem tazminatı ödenir.
- Kıdem tazminatı, işçinin çalıştığı sürenin her yılı veya her ayı için 30 günlük brüt ücreti üzerinden hesaplanır.
- Kıdem tazminatı, işçinin brüt ücretine göre hesaplanır. İşçinin ücretine yapılan vergi kesintileri, kıdem tazminatı hesaplamasına dahil edilmez.
Kıdem tazminatı hesaplama formülü
Kıdem tazminatı hesaplama formülü şu şekildedir:
Kıdem tazminatı tutarı = Çalışılan süre (yıl veya ay) x 30 günlük brüt ücret
Örneğin, 1 Ocak 2000 tarihinde işe başlayan bir işçi, 1 Ocak 2023 tarihinde işten çıkarılırsa, 23 yıl çalışmış olacağı için kıdem tazminatına hak kazanır. Bu işçinin kıdem tazminatı tutarı, 23 yıl x 30 günlük brüt ücret = 690 günlük brüt ücret olarak hesaplanır.
Kıdem tazminatı ile ilgili davalar
İşveren tarafından haksız nedenle işten çıkarılan işçi, kıdem tazminatını alamadığı takdirde, dava yoluyla kıdem tazminatını talep edebilir. Bu davalar, iş mahkemelerinde görülür.
İş mahkemeleri, işçinin kıdem tazminatına hak kazanıp kazanmadığını, iş sözleşmesinin haksız nedenle feshedilip edilmediğini değerlendirerek karar verir. İş mahkemesinin kararı, işçi lehine ise işveren, işçiye kıdem tazminatını ödemek zorunda kalır.
**Sonuç olarak, kıdem tazminatı için gereken kıdem süresi, işçinin işe girdiği tarihe göre değişmektedir. 1 Ocak 2003 tarihinden önce işe girenler için kı