1 Sene Çalışan Ne Kadar Tazminat Alır?
Kıdem tazminatı, işçinin iş yerindeki hizmet süresine karşılık olarak ödenen bir tazminat türüdür. İş Kanunu’nun 147. maddesine göre, iş sözleşmesinin işveren tarafından haksız nedenle feshi hâlinde işçiye, işyerinde çalıştırılmadığı her tam yıl için 30 günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı ödenir.
Bu nedenle, 1 sene çalışan bir işçinin kıdem tazminatı, en son aldığı brüt ücretin 30’a bölünmesiyle hesaplanır. Örneğin, aylık 10.000 TL brüt ücret alan bir işçinin kıdem tazminatı, 10.000 TL / 30 = 333,33 TL olacaktır.
Ancak, kıdem tazminatının hesaplanmasında dikkat edilmesi gereken bazı hususlar vardır. Bunlardan en önemlisi, kıdem tazminatının tavanı uygulamasıdır. Kıdem tazminatının tavan uygulaması, bir işçinin alabileceği en yüksek kıdem tazminatını sınırlar. 2023 yılı için kıdem tazminatı tavanı, 29.430,73 TL’dir. Bu nedenle, bir işçinin kıdem tazminatı, tavan ücreti aşmamak kaydıyla hesaplanır.
Örneğin, aylık 50.000 TL brüt ücret alan bir işçinin kıdem tazminatı, 29.430,73 TL’yi geçmeyecektir. Bu durumda, işçinin kıdem tazminatı, 29.430,73 TL olacaktır.
Kıdem tazminatının hesaplanmasında dikkat edilmesi gereken bir diğer husus, işçinin ücretinin brüt veya net olmasıdır. Kıdem tazminatı, işçinin brüt ücretine göre hesaplanır. Bu nedenle, işçinin net ücreti ne olursa olsun, kıdem tazminatı, brüt ücretine göre hesaplanır.
Örneğin, aylık 10.000 TL net ücret alan bir işçinin kıdem tazminatı, brüt ücreti olan 12.000 TL’ye göre hesaplanır. Bu durumda, işçinin kıdem tazminatı, 12.000 TL / 30 = 400 TL olacaktır.
Kıdem tazminatının hesaplanmasında dikkat edilmesi gereken bir diğer husus, işçinin çalışma süresinin tam yıl olmamasıdır. İşçinin çalışma süresi bir tam yılı doldurmamışsa, kıdem tazminatı, çalışılan süreye göre hesaplanır.
Örneğin, bir işçi 10 ay çalışmışsa, kıdem tazminatı, 10 / 12 = 0,8333 tam yıl olarak hesaplanır. Bu durumda, işçinin kıdem tazminatı, 0,8333 * 30 günlük brüt ücret = 250 TL olacaktır.
Kıdem Tazminatına Hak Kazanma Şartları
Kıdem tazminatına hak kazanmak için, işçinin iş yerinde en az bir yıl çalışmış olması gerekir. İşçinin iş sözleşmesi, işveren tarafından haksız nedenle feshedilmiş olmalıdır. İşçinin kendi isteğiyle işten ayrılması, emekli olması, askerlik görevini yapması veya kadın işçinin evlenmesi durumunda kıdem tazminatı ödenmez.
Kıdem tazminatına hak kazanan işçi, iş sözleşmesinin feshedilmesinden itibaren bir yıl içinde kıdem tazminatını talep edebilir. İşveren, bu talebin kendisine ulaşmasından itibaren en geç 30 gün içinde kıdem tazminatını ödemekle yükümlüdür.
Kıdem Tazminatının İptali
İşçinin iş sözleşmesi, işveren tarafından haksız nedenle feshedilmiş olsa bile, kıdem tazminatı, bazı durumlarda iptal edilebilir. Bu durumlar şunlardır:
- İşçinin iş sözleşmesini haksız nedenle feshetmesi
- İşçinin iş sözleşmesinin feshinde işverenin kusurunun bulunmaması
- İşçinin iş sözleşmesinin feshinde işçinin kusurunun bulunması
İşçinin iş sözleşmesini haksız nedenle feshetmesi durumunda, kıdem tazminatı iptal edilir. İşverenin iş sözleşmesinin feshinde kusurunun bulunmaması durumunda da kıdem tazminatı iptal edilir. İşçinin iş sözleşmesinin feshinde işçinin kusurunun bulunması durumunda, kıdem tazminatı, işçinin kusurundan kaynaklanan oranda iptal edilir.
Kıdem Tazminatının Tahsilinde Zamanaşımı