10 Yıl Tazminat Hakkı
10 yıl tazminat hakkı, bir işçinin aynı işverenin işyerinde en az 10 yıl kesintisiz çalışması halinde, iş sözleşmesinin işveren tarafından haksız bir şekilde feshedilmesi durumunda alabileceği tazminattır. Bu tazminat, işçinin işyerinde geçirdiği süre boyunca elde ettiği kıdemini karşılamak için ödenmektedir.
10 Yıl Tazminat Hakkı Kimlere Aittir?
10 yıl tazminat hakkı, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre, bu haktan yararlanabilmek için işçinin aşağıdaki şartları taşıması gerekir:
- Aynı işverenin işyerinde en az 10 yıl kesintisiz çalışması gerekir.
- İş sözleşmesinin işveren tarafından haksız bir şekilde feshedilmesi gerekir.
İş sözleşmesinin işveren tarafından haksız bir şekilde feshedilmesi, işçinin iradesi dışında, işçinin kusurundan veya davranışlarından kaynaklanmayan bir nedenle iş sözleşmesinin sona ermesi demektir. Örneğin, işçinin işverene karşı haklı bir nedene dayanarak açtığı dava sonucunda iş sözleşmesinin feshedilmesi, işçinin iradesi dışında gerçekleştiğinden haksız fesih olarak kabul edilir.
10 Yıl Tazminat Hakkı Nasıl Hesaplanır?
10 yıl tazminat hakkı, işçinin işyerinde çalıştığı her yıl için brüt maaşının 30 günlük tutarı kadardır. Örneğin, asgari ücretle 10 yıldan beri çalışan bir kimsenin iş akdine 01.03.2023 tarihinde haksız bir şekilde son verildiğini varsayalım. İş akdinin feshi tarihinde asgari ücret net olarak 8.506,80 TL, brüt olarak 10.008 TL’dir. Bu durumda işçinin kıdem tazminatı tutarı, 10 yıl x 10.008 TL = 100.080 TL olacaktır.
10 Yıl Tazminat Hakkı Nasıl Alınır?
10 yıl tazminat hakkı elde eden işçi, işverene yazılı olarak başvurarak tazminatını talep edebilir. İşveren, işçinin talebini 30 gün içinde yerine getirmezse, işçi dava açabilir.
İşveren, işçinin kıdem tazminatı talebini yerine getirmek yerine, işçiyi ihbar tazminatı ile birlikte işten çıkarabilir. Bu durumda işçi, ihbar tazminatı ile birlikte kıdem tazminatının da kendisine ödenmesini talep edebilir.
10 Yıl Tazminat Hakkı Zamanaşımı
10 yıl tazminat hakkı, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 146. maddesine göre 10 yıl süreyle zamanaşımına tabidir. Bu süre, iş sözleşmesinin feshedildiği tarihten itibaren başlar.
10 Yıl Tazminat Hakkı ve 8 Eylül 1999 Öncesi İşçiler
8 Eylül 1999 tarihinden önce işe başlayan işçiler, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödeme şartını yerine getirdikleri takdirde, işyerinden kendi isteğiyle ayrılsalar dahi kıdem tazminatı almaya hak kazanırlar.
10 Yıl Tazminat Hakkı ve 8 Eylül 1999 Sonrası İşçiler
8 Eylül 1999 tarihinden sonra işe başlayan işçiler, kıdem tazminatı alabilmeleri için 25 yıl sigortalılık süresi ve 4500 gün prim ödeme şartını yerine getirmeleri gerekmektedir. Bu şart, 1 Eylül 2024 tarihinden itibaren geçerli olacaktır.
Sonuç olarak, 10 yıl tazminat hakkı, işçinin işyerinde geçirdiği süre boyunca elde ettiği kıdemini karşılamak için ödenen bir tazminattır. Bu haktan yararlanabilmek için işçinin aynı işverenin işyerinde en az 10 yıl kesintisiz çalışması ve iş sözleşmesinin işveren tarafından haksız bir şekilde feshedilmesi gerekir.
10 Yıl Tazminat Hakkı ile İlgili Bazı Önemli Uyarılar
- İşçinin iş sözleşmesinin işveren tarafından haksız bir şekilde feshedildiğini ispatlaması gerekir. Bu ispat, işçinin işverene karşı açacağı dava sonucunda mahkeme tarafından yapılacaktır.
- İşveren, işçinin kıdem tazminatı talebini yerine getirmezse, işçi dava açarak tazminatını talep edebilir.
- 10 yıl tazminat hakkı, 10 yıl süreyle zamanaşımına