Hakaret Nedeniyle Manevi Tazminat Miktarı
Hakaret, bir kişiye onur, şeref ve saygınlığını rencide edecek nitelikte bir fiili veya olguyu isnat etmek veya sövmek suretiyle işlenen bir suçtur. Hakaret suçu, TCK’nın 125. maddesinde düzenlenmiştir.
Hakaret suçu, kişiye manevi zarar verebileceği gibi, maddi zarar da verebilir. Örneğin, hakaret edilen kişi iş yerinden atılabilir, toplumdaki itibarı zedelenir veya intihar edebilir. Bu durumda, hakaret edilen kişi, uğradığı manevi zarara karşılık manevi tazminat talep edebilir.
Manevi tazminat, kişinin uğradığı manevi zararın karşılığı olarak, para ile ödenen bir tazminattır. Manevi tazminat, maddi tazminat gibi, belirli bir miktara bağlanamaz. Hakim, manevi tazminat miktarını belirlerken, somut olayın özelliğini, zarar görenin ekonomik ve sosyal durumunu, paranın alım gücünü, maluliyet oranını, beden gücü kaybı sebebiyle duyulan ve ileride duyulacak elem ve ızdırabı gözetmelidir.
Hakaret nedeniyle manevi tazminat miktarı, her olaya göre değişebileceğinden, kesin bir miktar söylemek mümkün değildir. Ancak, Yargıtay kararlarında hakaret nedeniyle manevi tazminat miktarı konusunda bazı genel ilkeler benimsenmiştir.
Yargıtay kararlarına göre, hakaret nedeniyle manevi tazminat miktarı belirlenirken dikkate alınması gereken hususlar şunlardır:
- Hakaretin ağırlığı ve etkisi
- Hakaretin kamuya açık bir yerde veya özel bir ortamda yapılması
- Hakaret edilen kişinin konumu ve toplumdaki saygınlığı
- Hakaret edilen kişinin maddi ve manevi durumu
Hakaretin ağırlığı ve etkisi, manevi tazminat miktarının belirlenmesinde en önemli faktörlerden biridir. Örneğin, bir kişiye “hırsız” veya “katil” gibi ağır ve hakaret niteliğinde sözler söylenmesi, manevi tazminat miktarının daha yüksek olmasına neden olur.
Hakaretin kamuya açık bir yerde veya özel bir ortamda yapılması da manevi tazminat miktarını etkileyebilir. Kamuya açık bir yerde yapılan hakaret, daha fazla kişinin duymasına ve zarar görmesine neden olacağından, manevi tazminat miktarı daha yüksek olabilir.
Hakaret edilen kişinin konumu ve toplumdaki saygınlığı da manevi tazminat miktarını etkiler. Örneğin, bir kamu görevlisine veya ünlü bir kişiye yapılan hakaret, daha fazla kişinin duymasına ve zarar görmesine neden olacağından, manevi tazminat miktarı daha yüksek olabilir.
Hakaret edilen kişinin maddi ve manevi durumu da manevi tazminat miktarını etkiler. Örneğin, maddi durumu iyi olan bir kişiye yapılan hakaret, maddi durumu kötü olan bir kişiye yapılan hakaret kadar ağır olmayabilir.
Yargıtay kararlarına göre, hakaret nedeniyle manevi tazminat miktarı, genellikle 1.000 TL ile 100.000 TL arasında bir miktarda belirlenmektedir. Ancak, bazı durumlarda bu miktarın daha yüksek veya daha düşük olması mümkündür.
Örneğin, Yargıtay 4. Hukuk Dairesi’nin 2015/8270 E. ve 2015/22691 K. sayılı kararında, bir kişinin eşine “ahlaksız kadın, terbiyesiz kadın” şeklinde hakaret ettiği gerekçesiyle, hakaret edilen kadın lehine 10.000 TL manevi tazminata hükmedilmiştir.
Yine, Yargıtay 1. Hukuk Dairesi’nin 2022/10879 E. ve 2022/23591 K. sayılı kararında, bir kişinin iş kazası neticesinde vefat eden işçinin eşine ve çocuklarına, hakaret eden kişi lehine 100.000 TL ve 60.000 TL manevi tazminata hükmedilmiştir.
Hakaret nedeniyle manevi tazminat davası açmak isteyen kişilerin, davanın açılması için gerekli olan şartları taşıması gerekir. Bu şartlar şunlardır:
- Hakaretin gerçekleşmesi
- Hakaret edilen kişinin, hakaret nedeniyle manevi zarara uğraması
- Hakaret eden kişinin, hakaret eyleminden sorumlu tutulması
Hakaret nedeniyle manevi tazminat davası, hakaret edilen kişinin, hakaret eden kişiye karşı açtığı bir davadır. Bu dava, asliye hukuk mahkemesinde açılır.
**Davanın açılabilmesi için, hakaret edilen