İhbar Tazminatına Hak Kazanma
İhbar tazminatı, iş sözleşmesinin haklı veya haksız olarak işveren tarafından feshi halinde, işverenin işçiye ödemesi gereken bir tazminat türüdür. İş sözleşmesinin işçi tarafından feshi halinde de, işçinin belirli şartlarda ihbar tazminatı talep etme hakkı bulunmaktadır.
İhbar Tazminatının Amacı
İhbar tazminatının amacı, iş sözleşmesinin feshi ile birlikte işçinin iş kaybına uğraması nedeniyle uğrayacağı maddi ve manevi zararları en aza indirmektir. İş sözleşmesinin feshi işçi için beklenmedik bir durum olabilir ve işçinin yeni bir iş bulmak için zamana ihtiyacı olabilir. İhbar tazminatı, işçinin bu süreçteki geçimini ve yeni bir iş bulma sürecini kolaylaştırmayı amaçlamaktadır.
İhbar Tazminatı Hakkına Hak Kazanma Şartları
İşçinin ihbar tazminatına hak kazanabilmesi için aşağıdaki şartlardan en az birinin gerçekleşmesi gerekir:
- İş sözleşmesinin işveren tarafından haklı veya haksız olarak feshedilmiş olması
- İş sözleşmesinin işçi tarafından belirli şartlarda feshedilmiş olması
İşveren Tarafından Fesih Halinde İhbar Tazminatı
İşveren tarafından iş sözleşmesinin haklı veya haksız olarak feshedilmesi halinde, işçi ihbar tazminatına hak kazanır. İşveren tarafından iş sözleşmesinin haklı olarak feshedilmesi halinde, işçi ihbar tazminatına hak kazanamaz.
İşveren tarafından iş sözleşmesinin haksız olarak feshedilmesi halinde, işçi ihbar tazminatının yanı sıra kıdem tazminatına da hak kazanır.
İşçi Tarafından Fesih Halinde İhbar Tazminatı
İşçinin iş sözleşmesini belirli şartlarda feshetmesi halinde, işçi ihbar tazminatına hak kazanır. İşçinin iş sözleşmesini feshetmesi halinde ihbar tazminatı talep edebilmesi için aşağıdaki şartlardan en az birinin gerçekleşmesi gerekir:
- İşçinin iş sözleşmesinin tabi olduğu kanun veya sözleşmede ihbar tazminatı ödenmesine dair bir hüküm bulunması
- İşçinin iş sözleşmesini 30 veya daha fazla gün önceden haber vermek suretiyle feshetmesi
- İşçinin işverene fesih bildirimini yazılı olarak vermesi
İşçinin iş sözleşmesini 30 gün önceden haber vermek suretiyle feshetmesi halinde, ihbar tazminatı işçiye ödenir. İşçinin iş sözleşmesini 30 günden daha az bir süre önce feshetmesi halinde, işçinin işverene fesih bildirimini gönderdiği tarih ile iş sözleşmesinin sona erdiği tarih arasında geçen sürenin çalışılan gün sayısı kadar ihbar tazminatı ödemesi gerekir.
İhbar Tazminatı Miktarı
İhbar tazminatı miktarı, işçinin brüt 1 günlük ücreti ile kıdem süresinin çarpımı ile hesaplanır.
İhbar Tazminatı Hesaplama Formülü
İhbar tazminatı miktarı aşağıdaki formülle hesaplanır:
İhbar tazminatı = Brüt 1 günlük ücret * Kıdem süresi
Örnek
Bir işçinin brüt 1 günlük ücreti 1.000 TL ve kıdem süresi 5 yıl ise, işçinin ihbar tazminatı miktarı aşağıdaki şekilde hesaplanır:
İhbar tazminatı = 1.000 TL * 5 yıl = 5.000 TL
İhbar Tazminatının Ödenmesi
İşveren, işçinin ihbar tazminatını iş sözleşmesinin sona erdiği tarihte ödemekle yükümlüdür. İşveren ihbar tazminatını ödememesi halinde, işçi yasal yollara başvurabilir.
İhbar Tazminatının Dava Süresi
İşverenin ihbar tazminatını ödememesi halinde, işçi 1 yıl içinde icra takibi başlatabilir. İcra takibi sonuçsuz kaldığı takdirde, işçi 5 yıl içinde iş mahkemesinde dava açabilir.
Sonuç
İhbar tazminatı, iş sözleşmesinin feshi ile birlikte işçinin uğrayacağı maddi ve manevi zararları en aza indirmek amacıyla ödenen bir tazminat türüdür. İşçinin ihbar tazminatına hak kazanabilmesi için iş sözleşmesinin haklı veya haksız olarak işveren tarafından feshedilmiş olması veya işçinin iş sözleşmesini belirli şartlarda feshetmiş olması gerekir.