İş Yeri Tazminat
İş yerinde tazminat, iş sözleşmesinin feshi nedeniyle işçiye ödenen maddi ve manevi karşılıktır. İş sözleşmesi, işçi ve işveren arasında yazılı veya sözlü olarak yapılan, işçinin işverene karşı iş görmeyi, işverenin ise işçiye karşı ücret ödemeyi ve diğer edimleri yerine getirmeyi üstlendiği sözleşmedir. İş sözleşmesi, işçinin ölümü, işyerinin kapanması, işçinin yaşlılık, malullük, ölüm gibi nedenlerle emekli olması veya işveren tarafından haklı nedenle feshedilmesi gibi hallerde sona erebilir.
İş Sözleşmesinin Feshi Nedenleri
İş sözleşmesi, işçi veya işveren tarafından haklı veya geçerli nedenle feshedilebilir. Haklı nedenle fesih, işçinin veya işverenin kusurlu bir davranışı nedeniyle sözleşmenin sona erdirilmesidir. Geçerli nedenle fesih ise, işçinin veya işverenin kusurlu davranışı olmaksızın sözleşmenin sona erdirilmesidir.
İşçinin Haklı Fesih Nedenleri
İşçinin haklı nedenle fesih nedenleri, İş Kanunu’nun 24. maddesinde düzenlenmiştir. Bu nedenler şunlardır:
- İşverenin işçiye veya yakınlarına karşı sataşması, kötü muamelesi, hakaret ve tehdit etmesi
- İşverenin işçinin kişiliğini zedeleyici veya aşağılayıcı davranışlarda bulunması
- İşverenin işçinin ücretini zamanında ödememesi veya eksik ödemesi
- İşverenin işçinin sosyal haklarını yerine getirmemesi
- İşverenin işçiyi yasal olarak tanınan haklarını kullanması nedeniyle işten çıkarması veya bu nedenle işten çıkarma tehdidinde bulunması
İşverenin Haklı Fesih Nedenleri
İşverenin haklı nedenle fesih nedenleri, İş Kanunu’nun 25. maddesinde düzenlenmiştir. Bu nedenler şunlardır:
- İşçinin iş sözleşmesinin esaslı unsurlarını ihlal etmesi
- İşçinin işverenin güvenini kötüye kullanması
- İşçinin işyerinde, işverenin tüzel kişiliği, işyerinin ticari sirri veya meslek sırrı niteliğindeki bilgileri ifşa etmesi
- İşçinin işyerinde, işverenin tüzel kişiliği, işyerinin ticari sirri veya meslek sırrı niteliğindeki bilgileri kullanması
- İşçinin işyerinde, işverenin malvarlığına veya 3. şahısların malvarlığına zarar vermesi
- İşçinin işyerinde, işverenin malvarlığına veya 3. şahısların malvarlığına zarar verme tehlikesi oluşturması
- İşçinin işyerinde, işverenin işyerinde bulunması gereken makine, araç, gereç, donanım veya diğer eşyaları kasten veya dikkatsizlik ve özen yükümlülüğüne aykırı olarak tahrip etmesi veya işletmenin normal işleyişini bozacak şekilde kullanması
- İşçinin işyerinde, işverenin işyerinde bulunması gereken makine, araç, gereç, donanım veya diğer eşyaları kasten veya dikkatsizlik ve özen yükümlülüğüne aykırı olarak başkalarının tahrip etmesine veya işletmenin normal işleyişini bozacak şekilde kullanmasına imkân sağlaması
- İşçinin işe iade talebiyle açtığı davada, feshin geçerli bir sebebe dayandığını ispat edememesi
İşe İade Davası
İş sözleşmesi, işveren tarafından haklı veya geçerli bir sebebe dayanmaksızın feshedilen işçi, işe iade talebiyle dava açabilir. İşe iade davası, işçinin fesih bildiriminin kendisine tebliğ edildiği tarihten itibaren 1 ay içinde iş mahkemesinde açılmalıdır.
İşe iade davasında, işverenin feshin geçerli bir sebebe dayandığını ispat etmesi gerekir. İşveren, feshin geçerli bir sebebe dayandığını ispat edemezse, işçinin işe iadesine karar verilir. İşe iadesine karar verilen işçi, işverene başvurarak işe başlamasını talep edebilir. İşveren, işçinin talebi üzerine işçiyi bir ay içinde işe başlatmak zorundadır.
İşe İade Davasında Tazminat
İşe iade davasında, işçinin işe iadesine karar verilmesi durumunda, işçiye aşağıdaki tazminatlar ödenir:
- Kıdem tazminatı: İşçinin kıdem süresine göre belirlenen tazminattır.
- İhbar tazminatı: İşçinin iş sözleşmesinin feshi nedeniyle işverene karşı iş görme borcunun sona ermesinden önce, işverenin işçiye karşı yerine