DARP NEDENİYLE MANEVİ TAZMİNAT
Darp, bir kimsenin vücuduna karşı, acı veren, acıtıcı veya sağlığı bozucu bir etkide bulunmayı ifade eder. Darp, hem maddi hem de manevi zararlara yol açabilir.
Manevi zarar, bir kimsenin kişilik haklarının ihlali nedeniyle duyduğu elem, üzüntü, acı ve sıkıntı gibi zararlardır. Darp, kişinin bedensel bütünlüğüne ve kişilik haklarına saldırı niteliğinde bir eylem olduğu için, manevi zarara yol açabilir.
Darp nedeniyle manevi tazminat davası, darp eylemi nedeniyle kişilik haklarına saldırıya uğrayan kişinin, uğradığı manevi zararın tazmini amacıyla açabileceği bir dava türüdür.
Dava şartları
Darp nedeniyle manevi tazminat davası açabilmek için, aşağıdaki şartların varlığı gerekir:
- Darp eyleminin gerçekleşmiş olması
- Darp eyleminin haksız olması
- Darp eyleminin doğrudan veya dolaylı olarak manevi zarara yol açmış olması
Darp eyleminin gerçekleşmiş olması
Darp nedeniyle manevi tazminat davası açabilmek için, öncelikle darp eyleminin gerçekleşmiş olması gerekir. Darp eyleminin gerçekleştiğini ispat etmek, davacı tarafın görevidir. Darp eyleminin gerçekleştiğini ispat etmek için, tanık beyanları, doktor raporları, fotoğraflar, videolar gibi deliller kullanılabilir.
Darp eyleminin haksız olması
Darp eyleminin haksız olması da manevi tazminat davası açabilmek için bir şarttır. Darp eyleminin haksız olup olmadığı, olaya göre değişen bir değerlendirmedir. Ancak genel olarak, hukuka aykırı olan, başkalarının hukukunu ihlal eden her eylem haksız kabul edilir.
Darp eyleminin manevi zarara yol açmış olması
Darp eyleminin doğrudan veya dolaylı olarak manevi zarara yol açmış olması da manevi tazminat davası açabilmek için bir şarttır. Darp eyleminin manevi zarara yol açtığını ispat etmek, davacı tarafın görevidir. Darp eyleminin manevi zarara yol açtığını ispat etmek için, davacının yaşadığı elem, üzüntü, acı ve sıkıntı gibi duyguları gösteren deliller kullanılabilir.
Dava süreci
Darp nedeniyle manevi tazminat davası, asliye hukuk mahkemesinde açılır. Dava, davacının yerleşim yeri mahkemesinde veya davalının yerleşim yeri mahkemesinde açılabilir.
Dava dilekçesinde, davacının kimlik bilgileri, davalının kimlik bilgileri, darp eyleminin gerçekleştiği tarih ve yer, darp eyleminin haksızlığı, darp eyleminin manevi zarara yol açtığına dair deliller ve talep edilen tazminat miktarı belirtilmelidir.
Dava açıldıktan sonra, mahkeme öncelikle davanın kabul edilebilir olup olmadığını değerlendirir. Davanın kabul edilebilir olduğuna karar verilirse, mahkeme davacı ve davalının delillerini toplar. Toplanan deliller doğrultusunda, mahkeme davanın reddine veya kabulüne karar verir.
Dava kabul edilirse, mahkeme manevi tazminat miktarını belirler. Manevi tazminat miktarı, olayın ağırlığına, davacının kişilik haklarına verilen zararın niteliğine ve derecesine, davacının sosyal ve ekonomik durumuna göre belirlenir.
Manevi tazminat miktarı
Manevi tazminat miktarı, olaya göre değişen bir miktardır. Ancak genel olarak, manevi tazminat miktarı, olayın ağırlığına, davacının kişilik haklarına verilen zararın niteliğine ve derecesine, davacının sosyal ve ekonomik durumuna göre belirlenir.
Yargıtay kararlarında, darp nedeniyle manevi tazminat miktarı, genellikle 5.000 TL ile 100.000 TL arasında değişmektedir. Ancak, olayın ağırlığına göre daha yüksek miktarlarda manevi tazminata hükmedilmesi de mümkündür.
Dikkat edilmesi gereken hususlar
Darp nedeniyle manevi tazminat davası açarken dikkat edilmesi gereken bazı hususlar şunlardır:
- Darp eyleminin gerçekleşmiş olduğuna dair delillerin toplanması
- Darp eyleminin haksızlığına dair delillerin toplanması
- Darp eyleminin manevi zarara yol açtığına dair delillerin toplanması
- Manevi tazminat miktarının, olayın ağırlığına, davacının kişilik haklarına verilen zararın niteliğine ve derecesine, davacının sosyal ve ekonomik durumuna göre belirlenmesi
Sonuç
Darp, hem maddi hem de manevi zararlara yol açabilen bir eylemdir. Darp nedeniyle manevi tazminat davası