Emeklilik Sebebiyle Kıdem Tazminatı
Kıdem tazminatı, işçinin hizmet süresi boyunca işverene sağladığı emeğin karşılığı olarak ödenen bir tazminattır. İşçi, iş sözleşmesinin işveren tarafından haksız yere feshedilmesi, iş sözleşmesinin işçi tarafından haklı nedenle feshedilmesi veya iş sözleşmesinin sona ermesi hallerinde kıdem tazminatına hak kazanır.
Emeklilik sebebiyle kıdem tazminatı, işçinin yaşlılık, malullük veya toptan ödeme nedeniyle aylık bağlanması koşullarını sağladığı takdirde iş sözleşmesini feshedebilir ve kıdem tazminatına hak kazanır.
Emeklilik Sebebiyle Kıdem Tazminatı Hakkı Kazanmak İçin Gerekli Şartlar
Emeklilik sebebiyle kıdem tazminatı hakkı kazanmak için işçinin aşağıdaki şartları sağlaması gerekir:
- İşçi, yaşlılık, malullük veya toptan ödeme nedeniyle aylık bağlanması koşullarını sağlamalıdır.
- İşçi, işverene ait işyerinde en az bir yıl çalışmış olmalıdır.
- İşçi, işyerinde çalıştığı süre boyunca 3600 gün prim ödemiş olmalıdır.
Yaşlılık Sebebiyle Kıdem Tazminatı
Yaşlılık sebebiyle kıdem tazminatı için işçinin, 65 yaşını doldurmuş olması veya 50 yaşından itibaren en az 25 yıl sigortalılık süresi ve 9000 gün prim ödeme şartını sağlamış olması gerekir.
Malullük Sebebiyle Kıdem Tazminatı
Malullük sebebiyle kıdem tazminatı için işçinin, sigortalılık süresi içinde en az 10 yıl prim ödeme şartını sağlamış olması ve çalışma gücünün en az %60’ını kaybetmiş olması gerekir.
Toptan Ödeme Sebebiyle Kıdem Tazminatı
Toptan ödeme sebebiyle kıdem tazminatı için işçinin, yaşlılık, malullük, ölüm veya işyerinde 15 yıl hizmet süresini tamamlamış olması şartlarını sağlamış olması gerekir.
Emeklilik Sebebiyle Kıdem Tazminatının Hesaplanması
Emeklilik sebebiyle kıdem tazminatı, işçinin son 30 günlük brüt ücretine göre hesaplanır. Kıdem tazminatının hesaplanmasında, işçinin son 30 günlük brüt ücreti esas alınır. Bu ücrete, işçinin normal ücreti, fazla mesai ücreti, hafta tatili ücreti, bayram tatili ücreti ve primler dahil edilir.
Kıdem tazminatı, işçinin son 30 günlük brüt ücretinin, kıdem süresine göre çarpılmasıyla hesaplanır. Kıdem süresinin hesaplanmasında, işçinin işverene ait işyerinde çalıştığı süre esas alınır.
Kıdem tazminatının hesaplanmasında kullanılan formül şu şekildedir:
Kıdem tazminatı = Son 30 günlük brüt ücret * Kıdem süresi
Örnek
Bir işçi, 10 yıllık iş deneyimi ile 10.000 TL’lik brüt ücretle çalışmaktadır. Bu işçi, emeklilik sebebiyle işten ayrıldığında kıdem tazminatına hak kazanır. İşçinin kıdem tazminatı, aşağıdaki şekilde hesaplanır:
Kıdem tazminatı = 10.000 TL * 10 yıl
= 100.000 TL
Emeklilik Sebebiyle Kıdem Tazminatının Ödenmesi
İşçi, emeklilik sebebiyle işten ayrıldığında kıdem tazminatı talebiyle işverene başvurabilir. İşveren, işçinin talebine en geç 1 ay içinde cevap vermek zorundadır. İşveren, işçinin talebini reddederse işçi, kıdem tazminatı alacağına dair icra takibi başlatabilir.
Emeklilik Sebebiyle Kıdem Tazminatı ile İlgili Yargıtay Kararları
Yargıtay, emeklilik sebebiyle kıdem tazminatı hakkının kazanılması için işçinin işverene ait işyerinde en az bir yıl çalışmış olması gerektiğine karar vermiştir.
Yargıtay, emeklilik sebebiyle kıdem tazminatının hesaplanmasında, işçinin son 30 günlük brüt ücretinin esas alınacağına karar vermiştir.
Yargıtay, emeklilik sebebiyle kıdem tazminatının, işçinin işverene olan tüm borçlarının ödenmesinden sonra ödenmesi gerektiğine karar vermiştir.
Sonuç
Emeklilik sebebiyle kıdem tazminatı, işçi