İş Değişikliği Nedeniyle Kıdem Tazminatı
Kıdem tazminatı, iş sözleşmesinin belirli bir sürenin sonunda veya haklı bir nedenle feshi durumunda, işçiye ödenen bir tazminat türüdür. İş Kanunu’nun 147. maddesinde düzenlenmiştir.
İş değişikliği, işçinin daha iyi bir iş bulmak veya mevcut iş yerindeki koşullarını iyileştirmek amacıyla iş sözleşmesini feshetmesi ve başka bir iş yerinde çalışmaya başlaması durumudur.
İş değişikliği nedeniyle kıdem tazminatı alınabilmesi için, işçinin iş sözleşmesini haklı bir nedenle feshetmesi gerekir. Haklı fesih nedenleri, İş Kanunu’nun 24. maddesinde düzenlenmiştir. Bu nedenlerden bazıları şunlardır:
- İşverenin işçiye karşı ağır ve haksız bir davranışta bulunması
- İşverenin işçiye iş sözleşmesinin esaslı bir unsurunu değiştirmek istemesi
- İşçinin sağlık nedeniyle çalışamayacak duruma gelmesi
- İşçinin askerlik hizmetine çağrılması
İşçi, iş değişikliği nedeniyle kıdem tazminatına hak kazanabilmek için, iş sözleşmesini feshetmeden önce işverene ihtarname göndermelidir. İhtarnamede, işçinin iş sözleşmesini haklı bir nedenle feshetmek istediğini ve kıdem tazminatı talebini belirtmesi gerekir.
İşveren, işçinin ihtarnamesine 6 iş günü içinde cevap vermelidir. Cevap vermezse, işçi iş sözleşmesini haklı nedenle feshetmiş sayılır.
İşçi, iş sözleşmesini feshettikten sonra, işverene kıdem tazminatı talebiyle dava açabilir. Dava işçinin çalıştığı ilin İş Mahkemesi’nde açılır.
İş Değişikliği Nedeniyle Kıdem Tazminatı Hesaplanması
İş değişikliği nedeniyle kıdem tazminatı, işçinin çalıştığı her yıl için 30 günlük brüt ücreti üzerinden hesaplanır. İşçinin kıdem tazminatı miktarı, çalıştığı süreye ve aldığı ücrete göre değişir.
Kıdem tazminatı hesaplanırken, işçinin aldığı ikramiye, prim ve diğer ek ödemeler de dikkate alınır.
İşçinin çalıştığı süre 1 yıldan az ise, kıdem tazminatı için tam bir yıl sayılmaz. Örneğin, işçi 10 ay çalışmışsa, kıdem tazminatı için 9 ay dikkate alınır.
İşçinin aldığı ücret, kıdem tazminatı hesaplanırken brüt olarak dikkate alınır. İşçinin aldığı vergi ve sigorta primleri kıdem tazminatı hesabına dahil edilmez.
İş Değişikliği Nedeniyle Kıdem Tazminatı Alamayan Haller
İş değişikliği nedeniyle kıdem tazminatı alınamayan haller şunlardır:
- İşçinin kendi isteğiyle işten ayrılması (istifa)
- İşçinin iş sözleşmesini feshederken haklı bir nedene dayanmaması
- İşçinin iş sözleşmesini feshettikten sonra yeni bir iş yerinde çalışmaya başlamaması
İşçinin kendi isteğiyle işten ayrılması halinde, kıdem tazminatı ödenmez. Bu durumda, işçinin iş sözleşmesini feshetmeden önce işverene ihtarname göndermesi de gerekmez.
İşçinin iş sözleşmesini feshederken haklı bir nedene dayanmaması halinde de, kıdem tazminatı ödenmez. Bu durumda, işçinin iş sözleşmesini feshettikten sonra yeni bir iş yerinde çalışmaya başlaması da gerekmez.
İşçinin iş sözleşmesini feshettikten sonra yeni bir iş yerinde çalışmaya başlamaması halinde de, kıdem tazminatı ödenmez. Bu durumda, işçinin iş sözleşmesini feshederken haklı bir nedene dayanması da gerekmez.
Sonuç
İş değişikliği nedeniyle kıdem tazminatı alınabilmesi için, işçinin iş sözleşmesini haklı bir nedenle feshetmesi ve yeni bir iş yerinde çalışmaya başlaması gerekir. İşçinin kendi isteğiyle işten ayrılması veya iş sözleşmesini feshederken haklı bir nedene dayanmaması halinde, kıdem tazminatı ödenmez.