İşten Çıkış Kodları ve Tazminat
İş sözleşmeleri, işçi ve işverenin karşılıklı anlaşmaları ile sona erebilir. İş sözleşmesinin sona ermesi, işverenin veya işçinin tek taraflı iradesi ile olabileceği gibi, tarafların karşılıklı anlaşması ile de olabilir.
İş sözleşmesinin sona ermesi durumunda, işçinin kıdem ve ihbar tazminatı gibi haklarının olup olmadığı, iş sözleşmesinin hangi şekilde sona erdiğine göre değişir.
İşten Çıkış Kodları
İş sözleşmesinin sona ermesi durumunda, işveren tarafından SGK’ya verilen işten çıkış bildirgesi üzerinde, işten çıkış nedeninin kodu belirtilir. Bu kodlar, 1’den 41’e kadar numaralandırılmıştır.
İşten çıkış kodları, işçinin kıdem ve ihbar tazminatı gibi haklarının olup olmadığını belirlemede önemli bir rol oynar. Bu nedenle, işten çıkış kodlarının bilinmesi önemlidir.
İşten Çıkış Kodlarına Göre Tazminat Hakkı
İşten çıkış kodlarına göre, işçinin kıdem ve ihbar tazminatı hakkı aşağıdaki şekilde belirlenir:
- 1, 2, 3, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 26, 27, 28, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41: Bu kodlarda işten çıkış nedeni işçinin kusuru ile gerçekleşmiş ise, işçinin kıdem tazminatı hakkı doğmaz. Ancak ihbar tazminatı hakkı doğar.
- 25: Bu kodda işten çıkış nedeni işçinin haklı nedenle derhal feshi ise, işçinin hem kıdem hem de ihbar tazminatı hakkı doğar.
- 29: Bu kodda işten çıkış nedeni işverenin haklı nedenle derhal feshi ise, işçinin kıdem tazminatı hakkı doğmaz. Ancak ihbar tazminatı hakkı doğar.
- 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 49, 50: Bu kodlarda işten çıkış nedeni işverenin kusuru ile gerçekleşmiş ise, işçinin hem kıdem hem de ihbar tazminatı hakkı doğar.
Kıdem Tazminatı
Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı her tam yıl için, bir aylık ücreti tutarında ödenen bir tazminattır. Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde en az bir yıl çalışması halinde ödenir.
Kıdem tazminatının tutarı, işçinin son brüt ücreti ile kıdem süresinin çarpımı ile hesaplanır.
İhbar Tazminatı
İhbar tazminatı, işçinin iş sözleşmesini bildirim süresi dolmadan feshi halinde, işverene ödenen bir tazminattır.
İş sözleşmesi, bildirim süresi dolmadan feshedildiğinde, işçinin işverene ihbar tazminatı ödemesi gerekir. İşverenin de işçiye ihbar tazminatı ödemesi gerekir.
İhbar tazminatının tutarı, işçinin son brüt ücreti ile bildirim süresinin çarpımı ile hesaplanır.
İşsizlik Maaşı
İşsizlik maaşı, işsiz kalan işçilere, geçici bir süre için ödenen bir maaştır.
İşsizlik maaşı almak için, işçinin en az 120 gün işsizlik sigortası primi ödemiş olması gerekir. İşsizlik maaşı, işçinin son brüt ücretinin %40’ı tutarındadır.
İşten Çıkış Kodlarına İtiraz
İşten çıkış kodu, işçinin kıdem ve ihbar tazminatı gibi haklarının olup olmadığını belirlemede önemli bir rol oynar. Bu nedenle, işten çıkış koduna itiraz edilmesi gerekir.
İşten çıkış koduna itiraz etmek için, işçinin 10 iş günü içinde işverene yazılı olarak başvurması gerekir. İşveren, işçinin itirazını 30 gün içinde inceleyerek karara bağlamalıdır.
İşverenin itirazı reddetmesi halinde, işçi