Kendi İsteği İle Ayrılan Kıdem Tazminatı Alabilir Mi?
Kıdem tazminatı, iş kanununda işçinin işverene sadakat borcuna karşılık olarak, işyerinde en az bir yıl kıdemi olan ve kendi isteği ile işten ayrılan işçiye ödenen bir tazminat türüdür. Kıdem tazminatının temel amacı, işçinin işyerindeki kıdemine karşılık olarak elde ettiği maddi ve manevi kazançların bir kısmını korumaktır.
İş Kanunu’nun 14. maddesine göre, işyerinde en az bir yıl kıdemi olan işçinin kendi isteği ile işten ayrılması halinde kıdem tazminatı alma hakkı vardır. Bu maddeye göre, kıdem tazminatı alabilmek için işçinin işyerinde en az bir yıl kıdemi olması ve kendi isteği ile işten ayrılmış olması gerekmektedir.
İşçi kendi isteği ile işten ayrılsa bile, işverenin işçiye kıdem tazminatı ödemesi zorunludur. İşveren, işçinin kıdem tazminatını ödememesi halinde, işçi tarafından yasal yollara başvurulması halinde tazminatı ödemek zorunda kalacaktır.
Kendi İsteği İle Ayrılan İşçinin Kıdem Tazminatı Miktarı Nasıl Hesaplanır?
Kendi isteği ile işten ayrılan işçinin kıdem tazminatı miktarı, işçinin kıdem süresine ve giydirilmiş ücretine göre hesaplanır. Kıdem süresi, işçinin işyerinde çalıştığı süreyi ifade eder. Giydirilmiş ücret ise, işçinin asıl ücretine ek olarak sağlanan para veya para ile ölçülebilen menfaatleri de içeren ücrettir.
Kıdem tazminatı miktarı, işçinin kıdem süresinin her yılı için 30 günlük giydirilmiş ücreti tutarındadır. Örneğin, 10 yıllık kıdemi olan bir işçinin kıdem tazminatı miktarı, 10 x 30 x giydirilmiş ücret = 300 x giydirilmiş ücret şeklinde hesaplanır.
Kendi İsteği İle Ayrılan İşçinin Kıdem Tazminatı Alamayacağı Durumlar
İş Kanunu’nun 14. maddesine göre, kendi isteği ile işten ayrılan işçinin kıdem tazminatı alma hakkı bazı durumlarda ortadan kalkabilir. Bu durumlar şunlardır:
- İşçinin işyerinde çalıştığı sürenin 1 yıldan az olması.
- İşçinin işyerinden kendi isteği ile ayrılırken işverene karşı haklı bir sebep göstermemesi.
- İşçinin işyerinden kendi isteği ile ayrılırken işverenin onayını almaması.
İşçinin İşyerinden Kendi İsteği İle Ayrılmasında Haklı Sebep Göstermesi
İşçi, işyerinden kendi isteği ile ayrılırken işverene karşı haklı bir sebep göstermesi halinde, kıdem tazminatı alma hakkını korur. İşverenin onayını almak koşuluyla, işçinin işyerinden kendi isteği ile ayrılmasında haklı kabul edilebilecek bazı sebepler şunlardır:
- İşçinin sağlık nedenleriyle işten ayrılması.
- İşçinin işyerinde uygulanan ayrımcılık veya mobbing nedeniyle işten ayrılması.
- İşçinin işyerinde iş güvenliğini tehlikeye atan bir durumun varlığı nedeniyle işten ayrılması.
İşçinin İşverenden Kıdem Tazminatı Talebinde Bulunması
Kendi isteği ile işten ayrılan işçi, kıdem tazminatı almak için işverene yazılı olarak başvurmalıdır. İşveren, işçinin başvurusunu en geç 30 gün içinde cevaplandırmak zorundadır. İşverenin başvuruyu cevaplandırmaması halinde, işçi iş mahkemesinde dava açarak kıdem tazminatını talep edebilir.
Kıdem Tazminatı Davasında İşçinin Kazanma Şansı
Kendi isteği ile işten ayrılan işçinin kıdem tazminatı davasında kazanma şansı oldukça yüksektir. İş Kanunu’nun 14. maddesi açıkça, işyerinde en az bir yıl kıdemi olan işçinin kendi isteği ile işten ayrılması halinde kıdem tazminatı alma hakkı olduğunu düzenlemektedir. İşveren, bu hükümden işçiyi mahrum etmek için haklı bir sebep göstermek zorundadır.
Sonuç
Kendi isteği ile işten ayrılan işçinin kıdem tazminatı alma hakkı, iş kanununda açıkça düzenlenmiştir. İşveren, işçinin bu hakkını engellemek için haklı bir sebep göstermek zorundadır. İşçinin işyerinde en az bir yıl kıdemi varsa ve işverenden kıdem tazminatı talebinde bulunuyor