Kıdem Tazminatı Kaç Ayda Alınır?
Kıdem tazminatı, işveren tarafından işçiye iş sözleşmesinin sona ermesi durumunda ödenen bir tazminat türüdür. Kıdem tazminatının amacı, işçinin işsiz kalma durumunda oluşabilecek maddi kayıplarını karşılamaktır.
Kıdem tazminatının ne kadar sürede ödeneceği, işçinin işyerinde çalıştığı süreye göre belirlenir. İşçi, işyerinde 1 yılını doldurmuşsa kıdem tazminatı almaya hak kazanır. İşçinin işyerinde çalıştığı her tam yıl için, kıdem tazminatı brüt ücretinin 30’da biridir.
Örneğin, işçinin brüt ücreti 10.000 TL ise ve işyerinde 5 yıldır çalışıyorsa, kıdem tazminatı tutarı 10.000 TL x 30 x 5 = 1.500.000 TL olacaktır.
Kıdem tazminatının ödenme süresi, işçinin işyerinde çalıştığı süreye göre şu şekildedir:
- 1-5 yıl arasında çalışan işçinin kıdem tazminatı, işten ayrıldıktan sonraki 10 iş günü içinde ödenir.
- 5-15 yıl arasında çalışan işçinin kıdem tazminatı, işten ayrıldıktan sonraki 30 iş günü içinde ödenir.
- 15 yıl ve üzerinde çalışan işçinin kıdem tazminatı, işten ayrıldıktan sonraki 60 iş günü içinde ödenir.
Kıdem tazminatının ödenme süresi içinde işçi, işverene yazılı olarak başvurarak kıdem tazminatını talep edebilir. İşveren, bu talebin kendisine ulaşmasından itibaren yasal süre içinde kıdem tazminatını ödemekle yükümlüdür.
İşveren, yasal süre içinde kıdem tazminatını ödemezse, işçiye her gün için 20 TL’den az olmamak üzere gecikme tazminatı ödemek zorundadır.
Kıdem Tazminatının Hesaplanması
Kıdem tazminatının hesaplanmasında, işçinin işyerinde çalıştığı süre, brüt ücreti ve kıdem tazminatı tavanı dikkate alınır.
Kıdem tazminatı tavanı, her yılbaşında yeniden belirlenir. 2023 yılı için kıdem tazminatı tavanı 10.835 TL’dir.
Kıdem tazminatı, işçinin brüt ücretinin 30’da biri kadar hesaplanır. Ancak, kıdem tazminatı tavanı aşılırsa, tazminat tutarı tavanı geçemez.
Örneğin, işçinin brüt ücreti 15.000 TL ise ve işyerinde 5 yıldır çalışıyorsa, kıdem tazminatı tutarı 15.000 TL x 30 x 5 = 225.000 TL olacaktır. Ancak, kıdem tazminatı tavanı 10.835 TL olduğundan, kıdem tazminatı tutarı 10.835 TL olarak hesaplanacaktır.
Kıdem Tazminatının Alınamayacağı Durumlar
Kıdem tazminatı, aşağıdaki durumlarda işçiye ödenmez:
- İş sözleşmesi işçinin kendi isteği ile feshedilmişse.
- İş sözleşmesi işçinin işverene veya üçüncü bir kişiye kasıtlı olarak zarar vermesi nedeniyle feshedilmişse.
- İş sözleşmesi işçinin gözaltına alınması veya tutuklanması nedeniyle feshedilmişse.
- İş sözleşmesi işçinin askerlik görevini yapması nedeniyle feshedilmişse.
Kıdem Tazminatı Nasıl Alınır?
Kıdem tazminatı almak için, işçinin işverene yazılı olarak başvurması gerekir. Bu başvuruda, işçinin işyerinde çalıştığı süre, brüt ücreti ve kıdem tazminatı talebi belirtilmelidir.
İşveren, bu talebin kendisine ulaşmasından itibaren yasal süre içinde kıdem tazminatını ödemekle yükümlüdür. İşveren, yasal süre içinde kıdem tazminatını ödemezse, işçiye her gün için 20 TL’den az olmamak üzere gecikme tazminatı ödemek zorundadır.
İşçi, kıdem tazminatını almak için aşağıdaki yollardan birini seçebilir:
- İşverene doğrudan başvurarak.
- İş Mahkemesi’ne dava açarak.
- İşçilik alacaklarının tahsili için kurulan özel tahkim heyetine başvurarak.
Kıdem Tazminatı Davaları
İşveren, yasal süre içinde kıdem tazminatını ödemezse, işçi iş