Kıdem ve İhbar Tazminatı Nedir?
Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı her tam yıl için 30 günlük brüt ücreti tutarında ödenen bir tazminat türüdür. İhbar tazminatı ise, işçinin işveren tarafından işten çıkarıldığı durumda, işverenin işçiye önceden bildirimde bulunmaması halinde ödemesi gereken bir tazminat türüdür.
Kıdem Tazminatının Ödenme Şartları
Kıdem tazminatına hak kazanmak için işçinin şu şartları taşıması gerekir:
- En az bir yıl süreyle işyerinde çalışmış olması
- İş sözleşmesinin kanunda sayılan nedenlerden biriyle sona ermesi
Kıdem tazminatının ödenmemesini gerektiren haller ise şunlardır:
- İşveren tarafından haklı nedenle fesih
- İşçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeniyle işveren tarafından fesih
- İşçinin iş sözleşmesini kendi isteği ile feshi
Kıdem Tazminatının Hesaplanması
Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı her tam yıl için 30 günlük brüt ücreti tutarında hesaplanır. Bir yıldan artan süreler de aynı oran üzerinden hesaplanmaktadır.
Örneğin, bir işçi 5 yıl 1 ay çalışmışsa, kıdem tazminatı 5 tam yıl için 30 günlük brüt ücret + 1 ay için 30/12 * 1 günlük brüt ücret olmak üzere hesaplanır.
Kıdem tazminatı hesaplanırken işçinin brüt ücretine esas olan unsurlar dikkate alınır. Bu unsurlar, işçinin sabit ücreti, primleri, ikramiyeleri, haftalık tatil ücreti, bayram tatil ücreti gibi unsurlardır.
Kıdem Tazminatının Ödenme Süresi
Kıdem tazminatı, iş sözleşmesinin sona erdiği tarihte ödenmelidir. İşveren, kıdem tazminatını ödemediği takdirde, işçiye mevduata uygulanan en yüksek faiz oranını ödemek zorundadır.
Kıdem Tazminatının Taksitler Halinde Ödenmesi
İşveren, işçinin yazılı talebi halinde kıdem tazminatını taksitler halinde ödeyebilir. Bu durumda, taksit sayısı 12’yi geçemez ve taksitlerin süresi 6 ayı geçemez.
İhbar Tazminatının Ödenme Şartları
İhbar tazminatına hak kazanmak için işçinin şu şartları taşıması gerekir:
- İşyerinde en az 6 ay çalışmış olması
- İş sözleşmesinin işveren tarafından feshedilmesi
İşveren tarafından haklı nedenle fesih halinde ihbar tazminatı ödenmez.
İhbar Tazminatının Hesaplanması
İhbar tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı her tam yıl için 30 günlük brüt ücreti tutarında hesaplanır. Bir yıldan artan süreler de aynı oran üzerinden hesaplanmaktadır.
Örneğin, bir işçi 5 yıl 1 ay çalışmışsa, ihbar tazminatı 5 tam yıl için 30 günlük brüt ücret + 1 ay için 30/12 * 1 günlük brüt ücret olmak üzere hesaplanır.
İhbar Tazminatının Ödenme Süresi
İhbar tazminatı, iş sözleşmesinin feshedildiği tarihte ödenmelidir. İşveren, ihbar tazminatını ödemediği takdirde, işçiye mevduata uygulanan en yüksek faiz oranını ödemek zorundadır.
İhbar Tazminatının Taksitler Halinde Ödenmesi
İşveren, işçinin yazılı talebi halinde ihbar tazminatını taksitler halinde ödeyebilir. Bu durumda, taksit sayısı 12’yi geçemez ve taksitlerin süresi 6 ayı geçemez.
Kıdem ve İhbar Tazminatı Zamanaşımı Süresi
Kıdem ve ihbar tazminatı, iş sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren 5 yıl içinde talep edilmediği takdirde zamanaşımına uğrar.
Kıdem ve İhbar Tazminatı Davaları
Kıdem ve ihbar tazminatını alamayan işçiler, 5 yıl içinde iş mahkemesinde dava açabilirler. Dava sonucunda, işçinin kıdem ve ihbar tazminatlarına hak kazanıp kazanmadığı ve taz