Tazminat Nasıl Alınır? Kendim Çıkarsam Ne Olur?
Tazminat, iş sözleşmesinin belirli sebeplerle sona ermesi halinde işçiye yapılan toplu bir ödemedir. Kıdem tazminatı, iş yerinde en az bir yıl çalışmış olan işçilere verilir. İhbar tazminatı ise, iş sözleşmesini haklı bir sebep olmaksızın fesheden işçiye verilir.
Kıdem Tazminatı
Kıdem tazminatı, işçinin iş yerinde çalıştığı her tam yıl için 30 günlük ücretidir. Kıdem tazminatı hesaplanırken, işçinin brüt ücreti esas alınır. Kıdem tazminatı, işçinin çalıştığı sürenin tam yıl olarak hesaplanması gerekir. Örneğin, işçi 10 ay 20 gün çalışmışsa, kıdem tazminatı 9 tam yıl ve 20 gün olarak hesaplanır.
Kıdem tazminatı alabilmek için, işçinin iş yerinde en az bir yıl çalışmış olması gerekir. Bu süre, kesintisiz çalışma süresidir. İşçi, iş yerinde bir yıl çalışıp ayrıldıktan sonra, tekrar aynı iş yerine dönerse, kıdem tazminatı alma süresi yeniden başlar.
Kıdem tazminatı, işçinin işten ayrılması halinde, işveren tarafından işçiye ödenir. İşveren, kıdem tazminatını işçinin işten ayrıldığı tarihten itibaren en geç 20 gün içinde ödemek zorundadır.
İhbar Tazminatı
İhbar tazminatı, iş sözleşmesini haklı bir sebep olmaksızın fesheden işçiye verilir. İşçinin haklı bir sebebi varsa, ihbar tazminatı alamaz.
İhbar tazminatı, işçinin iş yerinde çalıştığı her tam yıl için 30 günlük ücretidir. İhbar tazminatı hesaplanırken, işçinin brüt ücreti esas alınır.
İhbar tazminatı, işçinin iş sözleşmesini feshettiği tarihten itibaren en geç 6 iş günü içinde işveren tarafından işçiye ödenir.
Kendi İsteğiyle İşten Ayrılan İşçi Kıdem Tazminatı Alabilir mi?
Kural olarak, işten kendi isteğiyle ayrılan (istifa eden) işçinin kıdem tazminatı hakkı yoktur. Ancak, işçinin haklı bir sebebi varsa, istifa ederek de kıdem tazminatı alabilir.
İşçinin haklı bir sebebi olması için, işverenin işçiye bir zarar vermesi gerekir. İşverenin işçiye bir zarar vermesi, işçinin iş sözleşmesini feshetmesi için geçerli bir sebep teşkil eder.
İşçinin haklı bir sebebi olması halinde, kıdem tazminatı alabilmek için aşağıdaki şartları taşıması gerekir:
- İşçinin iş yerinde en az bir yıl çalışmış olması gerekir.
- İşçinin haklı bir sebebinin olması gerekir.
- İşçinin istifa dilekçesinde haklı sebebini belirtmesi gerekir.
İşçinin Haklı Sebepleri
İşçinin haklı bir sebebi olması için, işverenin işçiye aşağıdaki zararlardan birini vermesi gerekir:
- Ücret ve diğer hakların ödenmemesi veya eksik ödenmesi
- İş güvenliğinin sağlanmaması
- Mobbing uygulanması
- İşverenin işçiyi alenen aşağılaması
- İşçinin iş yerindeki saygınlığının zedelenmesi
- İşçinin iş yerindeki sağlığını veya malını tehlikeye atan davranışların yapılması
İşçinin İstifa Dilekçesinde Haklı Sebebi Belirtmesi
İşçinin haklı bir sebebi varsa, istifa dilekçesinde haklı sebebini belirtmesi gerekir. Haklı sebebin belirtilmemesi halinde, işçi kıdem tazminatı alamaz.
İşçinin istifa dilekçesinde haklı sebebini belirtmesi için aşağıdaki örnek dilekçeyi kullanabilir:
[İşverenin Adı ve Adresi]
[İşçinin Adı Soyadı] [İşçi Numarası]
İstifa Dilekçesi
Sayın [İşveren Adı],
[Şirketin Ünvanı]’nda [unvan] olarak çalışmaktaydım. İş sözleşmemi [tarih] tarihinden itibaren geçerli olmak üzere istifa ederek feshetmiş bulunmaktayım.
İş sözleşmemi feshetmemin haklı sebebi, [haklı sebebin açıklaması]’dır.
İş sözleşmemin feshi nedeniyle tarafıma ödenecek kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve diğer tüm haklarımı tarafınıza talep etmekteyim.
Saygılarımla, [İşçinin Adı Soyadı]
**K