Tazminattan Kesilen Gelir Vergisi Hesaplama
Tazminat, bir işverenin, iş sözleşmesinin feshinden kaynaklanan olarak, işçiye ödemesi gereken bir paradır. Kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, işsizlik ödeneği, emeklilik tazminatı, ikramiye gibi ödemeler, tazminat olarak kabul edilir.
Türkiye’de tazminatlardan kesilen gelir vergisi, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 25. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, tazminatlar, gelir vergisinin konusuna girer ve vergiye tabi tutulur.
Tazminatlardan kesilen gelir vergisi, brüt tazminat tutarından, asgari ücretin yıllık brüt tutarının 3 katını (2023 yılı için 118.000 TL) geçmeyen tutar için %15, asgari ücretin yıllık brüt tutarının 3 katını aşan tutar için ise %20 oranında hesaplanır.
Tazminatlardan Kesilen Gelir Vergisinin Hesaplanması
Tazminatlardan kesilen gelir vergisinin hesaplanmasında aşağıdaki adımlar takip edilir:
- Öncelikle, tazminatın brüt tutarı hesaplanır.
- Hesaplanan brüt tazminat tutarı, asgari ücretin yıllık brüt tutarının 3 katına (2023 yılı için 118.000 TL) bölünür.
- Elde edilen oran, brüt tazminat tutarına uygulanır.
- Bu şekilde hesaplanan tutar, tazminatlardan kesilen gelir vergisini verir.
Örnek Hesaplama
Bir işçinin kıdem tazminatı tutarı 100.000 TL olsun. Bu durumda, tazminatlardan kesilen gelir vergisi aşağıdaki şekilde hesaplanır:
Brüt tazminat tutarı = 100.000 TL Asgari ücretin yıllık brüt tutarı = 118.000 TL
(Brüt tazminat tutarı / Asgari ücretin yıllık brüt tutarı) = 0,8448
(Brüt tazminat tutarı * (Brüt tazminat tutarı / Asgari ücretin yıllık brüt tutarı)) = 84.480 TL
Tazminatlardan kesilen gelir vergisi = 84.480 TL * %15 = 12.672 TL
Tazminatlardan Kesilen Gelir Vergisinin İstisnaları
Tazminatlardan kesilen gelir vergisinin bazı istisnaları vardır. Bu istisnalar, aşağıdaki gibidir:
- İşveren tarafından ödenen emekli ikramiyesi: İşveren tarafından ödenen emekli ikramiyesi, gelir vergisinden istisnadır.
- İşveren tarafından ödenen işsizlik ödeneği: İşveren tarafından ödenen işsizlik ödeneği, gelir vergisinden istisnadır.
- İşveren tarafından ödenen kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı: İşveren tarafından ödenen kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı, gelir vergisinden istisnadır. Ancak, bu istisnadan yararlanabilmek için, işçinin iş sözleşmesinin, işverenin ölümü, işverenin iflası veya konkordato ilan etmesi gibi nedenlerle feshi gerekmektedir.
Sonuç olarak, tazminatlardan kesilen gelir vergisi, brüt tazminat tutarından, asgari ücretin yıllık brüt tutarının 3 katını geçmeyen tutar için %15, asgari ücretin yıllık brüt tutarının 3 katını aşan tutar için ise %20 oranında hesaplanır. Ancak, bazı tazminat ödemeleri gelir vergisinden istisnadır.