2023 Evde Bakım Maaşları Neden Yatmadı?
Türkiye’de engelli bireylerin bakımını üstlenen kişilere verilen evde bakım maaşları, her ayın 15’i ile 31’i arasında PTT hesaplarına yatırılıyor. Ancak 2023 yılı Ekim ayında, evde bakım maaşları bir hafta gecikmeli olarak yatırıldı. Bu durum, engelli bireyler ve bakımlarını üstlenen kişiler arasında mağduriyete neden oldu.
Evde bakım maaşlarının geç yatmasının temel nedeni, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın mali kaynaklarının yetersizliğidir. 2023 yılı için evde bakım maaşlarına yapılan zam, enflasyon oranını karşılamadığı için, bakanlığın ödemeleri gerçekleştirebilmesi için daha fazla kaynak gerekiyor.
Evde bakım maaşlarına yapılan zam, 1 Temmuz 2023 tarihinde yürürlüğe girdi. Bu tarihten önce, evde bakım maaşı alan bir engelli bireyin bakımını üstlenen kişi, 1.760 TL maaş alıyordu. Temmuz ayında yapılan zamla birlikte, bu tutar 2.725 TL’ye yükseldi.
Ancak enflasyon oranı, 1 Temmuz 2023 tarihinden itibaren de artmaya devam etti. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre, yıllık enflasyon oranı, Ekim 2023 itibarıyla %80.5’e ulaştı. Bu da, evde bakım maaşlarının alım gücünün, enflasyon karşısında azaldığı anlamına geliyor.
Evde bakım maaşlarının geç yatmasının bir diğer nedeni de, başvuruların artmasıdır. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın verilerine göre, 2022 yılında evde bakım maaşı için yapılan başvuru sayısı, 3 milyonu aştı. Bu başvuruların bir kısmı, yeni başvurularken, bir kısmı da mevcut maaşların devamı için yapılan başvurular.
Başvuruların artması, bakanlığın ödemelerini gerçekleştirmesini zorlaştırıyor. Bakanlık, başvuruları önceliklendirerek, öncelikli başvuruları daha kısa sürede sonuçlandırıyor. Ancak bu durum, daha az öncelikli başvuruların daha geç sonuçlanmasına neden oluyor.
Evde bakım maaşlarının geç yatması, engelli bireyler ve bakımlarını üstlenen kişiler arasında mağduriyete neden oluyor. Engelli bireyler, maaşlarının geç yatması nedeniyle, ihtiyaçlarını karşılamakta zorlanabiliyorlar. Bakımlarını üstlenen kişiler ise, maaşların geç yatması nedeniyle, maddi zorluk yaşayabiliyorlar.
Evde bakım maaşlarının gecikmemesini sağlamak için, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın mali kaynaklarını artırması ve başvuruları daha hızlı sonuçlandırması gerekiyor. Bakanlık, bu konuda gerekli adımları atarak, engelli bireylerin ve bakımlarını üstlenen kişilerin mağduriyetinin önüne geçebilir.
Evde bakım maaşlarına yapılan zamların, enflasyon oranını karşılayabilmesi için de, hükümet tarafından gerekli önlemlerin alınması gerekiyor. Hükümet, bu konuda gerekli adımları atarak, engelli bireylerin ve bakımlarını üstlenen kişilerin ekonomik durumunu iyileştirebilir.
Evde bakım maaşlarının geç yatması sorununun çözümü için, aşağıdaki öneriler yapılabilir:
- Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın mali kaynakları artırılmalıdır.
- Başvuruların daha hızlı sonuçlandırılması için, bakanlık bünyesinde yeni birimler oluşturulabilir.
- Enflasyon oranının düşürülmesi için, hükümet tarafından gerekli önlemler alınmalıdır.
Bu önerilerin hayata geçirilmesi, evde bakım maaşlarının gecikmemesini sağlayacak ve engelli bireyler ile bakımlarını üstlenen kişilerin mağduriyetinin önüne geçecektir.