Nefes darlığı (Dispne), nefes alırken zorluk veya rahatsızlık hissidir. Nefes almak için daha fazla çaba sarf etmek, nefes almanın zorlaşması veya nefessiz kalma hissi gibi belirtilerle kendini gösterebilir. Nefes darlığı, hafiften şiddetliye kadar değişen bir semptomdur ve kısa süreli veya uzun süreli olabilir.
Nefes darlığının birçok nedeni olabilir. En yaygın nedenler arasında astım, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), kalp hastalığı, anemi, zatürree, bronşit, alerjiler ve panik atak yer alır. Daha az yaygın nedenler arasında pnömotoraks (akciğerde hava birikmesi), akciğer ödemi (akciğerlerde sıvı birikmesi), kalp yetmezliği, pulmoner emboli (akciğer atardamarlarında kan pıhtısı oluşumu), yükseklik hastalığı ve bazı ilaçlar yer alır.
Nefes darlığı, ciddi bir tıbbi durumun belirtisi olabileceğinden, nedenini belirlemek için bir doktora danışmak önemlidir. Nefes darlığı hafifse ve altta yatan bir tıbbi durum yoksa, evde bazı önlemlerle rahatlama sağlanabilir.
Evde nefes darlığına iyi gelen yöntemler
- Bol sıvı tüketin. Bol sıvı tüketmek, solunum yollarını nemlendirerek nefes almayı kolaylaştırabilir. Günde en az 8 bardak su içmeye çalışın.
- Rahat bir pozisyonda oturun veya uzanın. Nefes darlığı hissediyorsanız, rahat bir pozisyonda oturmak veya uzanmak nefes almayı kolaylaştırabilir. Ayakta dururken veya yürürken nefes darlığı hissediyorsanız, oturmak veya uzanmak için bir yer bulun.
- Nefes egzersizleri yapın. Nefes egzersizleri, nefes alma kaslarını güçlendirerek nefes almayı kolaylaştırabilir. Basit bir nefes egzersizi şu şekilde yapılır:
- Rahat bir pozisyonda oturun veya uzanın.
- Burundan derin bir nefes alın ve nefesinizi 3-5 saniye tutun.
- Ardından, ağzınızdan yavaşça nefes verin.
- Bu egzersizi günde birkaç kez tekrarlayın.
- Derin nefes alın. Nefes darlığı hissederken, derin nefes almak nefes almayı kolaylaştırabilir. Burundan derin bir nefes alın ve nefesinizi 3-5 saniye tutun. Ardından, ağzınızdan yavaşça nefes verin.
- Stresi azaltın. Stres, nefes darlığı gibi semptomları tetikleyebilir. Stresi azaltmak için yoga, meditasyon veya derin nefes alma gibi rahatlama teknikleri uygulayabilirsiniz.
- Sigarayı bırakın. Sigara içmek, nefes darlığı gibi solunum yolu hastalıklarının riskini artırabilir. Sigarayı bırakmak, bu riski azaltmaya yardımcı olabilir.
Nefes darlığını hafifletmeye yardımcı olabilecek bazı doğal ilaçlar
- Nane: Nane, solunum yollarını açmaya ve nefes almayı kolaylaştırmaya yardımcı olan bir bitkidir. Nane çayı içebilir veya nane yağını teneffüs edebilirsiniz.
- Okaliptüs: Okaliptüs, solunum yollarını açmaya ve iltihabı azaltmaya yardımcı olan bir bitkidir. Okaliptüs çayı içebilir veya okaliptüs yağını teneffüs edebilirsiniz.
- Zencefil: Zencefil, solunum yollarını açmaya ve iltihabı azaltmaya yardımcı olan bir bitkidir. Zencefil çayı içebilir veya zencefil tozu tüketebilirsiniz.
- Bal: Bal, antibakteriyel ve anti-inflamatuar özelliklere sahiptir. Bal, balgam söktürmeye ve nefes darlığını hafifletmeye yardımcı olabilir.
Nefes darlığı için dikkat edilmesi gerekenler
- Nefes darlığı, ciddi bir tıbbi durumun belirtisi olabileceğinden, nedenini belirlemek için bir doktora danışmak önemlidir.
- Nefes darlığı şiddetliyse, dinlenmek ve oksijen almak için hemen bir yere oturun veya uzanın.
- Nefes darlığı ile birlikte göğüs ağrısı, baş dönmesi, bayılma veya bilinç kaybı gibi belirtiler varsa, acil tıbbi yardım alın.
Nefes darlığını önlemek için neler yapılabilir?
- Astım, KOAH veya diğer solunum yolu hastalıklarından kaçının veya kontrol altına alın.
- Sigara içmeyin.
- Sağlıklı bir kiloda olun.