Araçtan Yoksun Kalma Tazminatı Nedir?
Araçtan yoksun kalma tazminatı, bir kaza sonucunda aracı zarar gören veya kullanılamaz hale gelen kişinin, aracını kullanamadığı süre boyunca uğradığı maddi zararları karşılamak için talep ettiği tazminattır. Bu tazminat, aracın onarımı veya yenilenmesi için yapılan masrafları, aracın kullanılamaması nedeniyle kaybedilen iş gelirlerini ve benzeri maddi kayıpları kapsar.
Araçtan Yoksun Kalma Tazminatının Dayanağı
Araçtan yoksun kalma tazminatının hukuki dayanağı, Türk Medeni Kanunu’nun (TMK) 47. maddesidir. Bu maddeye göre, “Bir kimsenin malvarlığı haklarının başkası tarafından haksız bir şekilde ihlali sonucunda uğradığı zararlar, tazmin edilir.” Araçtan yoksun kalma tazminatı, aracın bir kaza sonucunda zarar görmesi veya kullanılamaz hale gelmesi nedeniyle meydana gelen maddi zararların bir türüdür. Bu nedenle, TMK’nın 47. maddesi uyarınca tazmin edilmesi gerekir.
Araçtan Yoksun Kalma Tazminatının Şartları
Araçtan yoksun kalma tazminatının alınabilmesi için aşağıdaki şartların varlığı gerekir:
- Bir kaza meydana gelmiş olmalıdır.
- Kaza sonucunda aracın zarar görmesi veya kullanılamaz hale gelmesi gerekir.
- Araç sahibinin, kazadaki kusurdan sorumlu olmaması gerekir.
Araçtan Yoksun Kalma Tazminatının Hesaplanması
Araçtan yoksun kalma tazminatı, aracın onarımı veya yenilenmesi için yapılan masrafları, aracın kullanılamaması nedeniyle kaybedilen iş gelirlerini ve benzeri maddi kayıpları kapsar. Bu nedenle, tazminatın hesaplanmasında aşağıdaki unsurlar dikkate alınır:
- Aracın onarımı veya yenilenmesi için yapılan masraflar
- Aracın kullanılamaması nedeniyle kaybedilen iş gelirleri
- Aracın kullanılamaması nedeniyle başka bir araç kiralanması veya taksi kullanılması nedeniyle oluşan masraflar
- Aracın kullanılamaması nedeniyle oluşan diğer maddi kayıplar
Araçtan Yoksun Kalma Tazminatının Dava Açılması
Araçtan yoksun kalma tazminatı almak isteyen kişi, kazadan sorumlu olan kişi veya kuruma karşı dava açabilir. Dava, kaza tarihinden itibaren 2 yıl içinde açılmalıdır.
Araçtan Yoksun Kalma Tazminatının Sigortası
Araç sigortası, araç sahibinin, kaza sonucunda üçüncü kişilere veya kendi aracına verdiği zararlardan sorumlu olmasını sağlar. Araç sigortası kapsamında, araçtan yoksun kalma tazminatı da ödenir. Ancak, araçtan yoksun kalma tazminatı, kasko sigortası kapsamında daha geniş bir şekilde düzenlenmiştir. Kasko sigortası kapsamında, araçtan yoksun kalma tazminatı, aracın onarımı veya yenilenmesi için yapılan masrafları, aracın kullanılamaması nedeniyle kaybedilen iş gelirlerini ve benzeri maddi kayıpları kapsar. Ancak, trafik sigortası kapsamında, araçtan yoksun kalma tazminatı, yalnızca aracın onarımı veya yenilenmesi için yapılan masrafları kapsar.
Araçtan Yoksun Kalma Tazminatına Örnek
Örneğin, bir kaza sonucunda bir aracın motoru tamamen hasar görür ve aracın onarımı için 10.000 TL masraf gerekir. Aracın sahibi, kazada kusursuzdur ve aracını iş amaçlı kullanmaktadır. Aracın kullanılamaması nedeniyle günde 500 TL iş geliri kaybetmektedir. Bu durumda, aracın sahibi, kazadan sorumlu olan kişi veya kurumdan 10.000 TL + (500 TL x kaza süresi) tutarında araçtan yoksun kalma tazminatı talep edebilir.
Sonuç
Araçtan yoksun kalma tazminatı, bir kaza sonucunda aracı zarar gören veya kullanılamaz hale gelen kişinin, aracını kullanamadığı süre boyunca uğradığı maddi zararları karşılamak için talep ettiği tazminattır. Bu tazminat, aracın onarımı veya yenilenmesi için yapılan masrafları, aracın kullanılamaması nedeniyle kaybedilen iş gelirlerini ve benzeri maddi kayıpları kapsar. Araçtan yoksun kalma tazminatının alınabilmesi için yukarıda belirtilen şartların varlığı gerekir. Araçtan yoksun kalma tazminatı almak isteyen kişi, kazadan sorumlu olan kişi veya kuruma karşı dava açabilir.