Asgari Ücretlinin Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
Kıdem tazminatı, iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı bir neden olmaksızın feshedilmesi halinde, işçiye ödenen bir tazminat türüdür. Kıdem tazminatının amacı, işçinin iş yerindeki kıdemine karşılık olarak, işten ayrılması durumunda geçimini sağlayabilmesine yardımcı olmaktır.
Asgari ücretlinin tazminatı, 2023 yılı için brüt 5.500 TL olarak hesaplanır. Bu tutar, işçinin kıdemine ve çalıştığı süreye göre değişebilir.
Kıdem tazminatı hesaplamasında dikkat edilmesi gereken hususlar şunlardır:
- Kıdem tazminatı, işçinin son aldığı brüt ücret üzerinden hesaplanır. Bu ücrete, işçinin aldığı sabit ücret, ikramiye, fazla mesai ücreti, prim ve benzeri ödemeler dahildir.
- Kıdem tazminatı, işçinin çalıştığı her tam yıl için, brüt ücretinin 30 günlük tutarının ödenmesi şeklinde hesaplanır.
- Kıdem tazminatı tavanı, her yıl için ayrı ayrı belirlenir. 2023 yılı için kıdem tazminatı tavanı, 23.489,83 TL’dir.
Asgari ücretlinin kıdem tazminatı hesaplaması şu şekilde yapılır:
Örneğin, bir asgari ücretli, 1 yıl çalışarak işten ayrılırsa, tazminatı brüt 5.500 TL x 1 = 5.500 TL olarak hesaplanır. Bu tutar, kıdem tazminatı tavanı olan 23.489,83 TL’yi aşmadığı için, tazminat tutarı 5.500 TL olarak kalır.
Aynı işçi, 10 yıl çalışarak işten ayrılırsa, tazminatı brüt 5.500 TL x 10 = 55.000 TL olarak hesaplanır. Bu tutar, kıdem tazminatı tavanı olan 23.489,83 TL’yi aştığı için, tazminat tutarı 23.489,83 TL olarak hesaplanır.
Asgari ücretlinin tazminatından gelir vergisi kesintisi yapılır. Bu kesinti, 2023 yılı için %15 olarak uygulanır.
Örneğin, bir asgari ücretli, 1 yıl çalışarak işten ayrılırsa, tazminatının net tutarı 5.500 TL x (1 – 0,15) = 4.575 TL olarak hesaplanır.
Asgari ücretlinin tazminatından damga vergisi kesintisi de yapılır. Bu kesinti, 2023 yılı için brüt tazminatın %0,0075 olarak uygulanır.
Örneğin, bir asgari ücretli, 1 yıl çalışarak işten ayrılırsa, tazminatından kesilen damga vergisi tutarı 5.500 TL x 0,0075 = 3,875 TL olarak hesaplanır.
Asgari ücretlinin tazminatı, işveren tarafından işçiye, işten ayrıldığı tarihten itibaren en geç 20 gün içinde ödenir.
Asgari ücretlinin tazminatına ilişkin bazı önemli hususlar şunlardır:
- İşçi, iş yerindeki kıdemine bakılmaksızın, işveren tarafından haklı bir neden olmaksızın işten çıkarıldığı takdirde, kıdem tazminatına hak kazanır.
- İşveren, işçiye kıdem tazminatını ödemezse, işçi, icra yolu ile tazminatına kavuşabilir.
- İşçi, iş yerindeki kıdemine bakılmaksızın, kendi isteği ile işten ayrılırsa, kıdem tazminatına hak kazanamaz.
Asgari ücretlinin tazminatı ile ilgili merak edilen bazı sorular ve yanıtları şunlardır:
Soru: Asgari ücretlinin tazminatı, asgari ücrete zam yapıldığında artar mı?
Cevap: Evet, asgari ücretlinin tazminatı, asgari ücrete zam yapıldığında artar. Örneğin, 2023 yılı için asgari ücret brüt 5.500 TL olarak belirlenmiştir. Bu tutar, 2024 yılı için brüt 6.000 TL olarak belirlenirse, 2024 yılında asgari ücretli çalışan bir işçinin tazminatı da brüt