Balık Kemiği

Balık Kemiği: Bir Kalite Kontrol Aracı

Balık kemiği diyagramı, bir kalite kontrol aracıdır. Bir sorunun veya problemin nedenlerini belirlemek ve analiz etmek için kullanılır. Balık kemiği diyagramı, ilk olarak 1943 yılında Japon kalite uzmanı Kaoru Ishikawa tarafından geliştirilmiştir.

Balık kemiği diyagramı, bir balık iskeletine benzer. Diyagramın ortasında, sorun veya problem yer alır. Diyagramın kolları, soruna veya probleme katkıda bulunan nedenleri gösterir. Nedenler, genellikle 6M olarak adlandırılan altı ana kategoriye ayrılır:

  • Yöntem: Ürünün veya hizmetin üretim veya sunum yöntemi.
  • Makine: Ürünün veya hizmetin üretilmesinde kullanılan makine veya ekipman.
  • Malzeme: Ürünün veya hizmetin üretiminde kullanılan malzemeler.
  • İşgücü: Ürünün veya hizmetin üretiminde çalışan işgücü.
  • Ölçüm: Ürünün veya hizmetin kalitesini ölçmek için kullanılan yöntemler.
  • Ortam: Ürünün veya hizmetin üretildiği veya sunulduğu ortam.

Balık kemiği diyagramı, bir sorunun veya problemin nedenlerini belirlemek ve analiz etmek için etkili bir araçtır. Diyagram, soruna veya probleme katkıda bulunan nedenleri görselleştirerek, bunların daha iyi anlaşılmasını sağlar. Ayrıca, diyagram, nedenlerin birbirleriyle olan ilişkilerini göstererek, sorunun veya problemin çözümü için en etkili önlemlerin belirlenmesine yardımcı olur.

Balık Kemiği Diyagramı Nasıl Oluşturulur?

  1. Sorun veya problemi tanımlayın.
  2. Diyagramın ortasına, sorun veya problemi yazın.
  3. Diyagramın kollarını çizin.
  4. Nedenleri, 6M kategorilerine göre diyagramın kollarına yazın.
  5. Nedenlerin birbirleriyle olan ilişkilerini gösteren oklar çizin.
  6. Diyagramı inceleyin ve nedenleri analiz edin.
  7. Sorunun veya problemin çözümü için en etkili önlemleri belirleyin.

Balık Kemiği Diyagramı Örneği

Bir üretim tesisinde, üretilen ürünlerin kalitesinde bir düşüş yaşanmaktadır. Üretim tesisinin yöneticisi, balık kemiği diyagramı kullanarak sorunun nedenlerini belirlemek istiyor.

Yöneticinin oluşturduğu balık kemiği diyagramı aşağıdaki gibidir:

[Resim: Balık kemiği diyagramı örneği]

Diyagramda, sorunun veya problemin “ürün kalitesinde düşüş” olduğu görülmektedir. Diyagramın kollarında, soruna veya probleme katkıda bulunan nedenler yer almaktadır. Nedenler, 6M kategorilerine göre ayrılmıştır.

  • Yöntem: Üretim yönteminde yapılan değişiklikler.
  • Makine: Üretimde kullanılan makinelerin arızalanması.
  • Malzeme: Üretimde kullanılan malzemelerin kalitesinin düşmesi.
  • İşgücü: Üretimde çalışan işgücünün eğitimsiz olması.
  • Ölçüm: Ürün kalitesini ölçmek için kullanılan yöntemlerin yetersiz olması.
  • Ortam: Üretim ortamının uygun olmaması.

Diyagramda, nedenlerin birbirleriyle olan ilişkileri de gösterilmektedir. Örneğin, üretim yönteminde yapılan değişiklikler, üretilen ürünlerin kalitesinin düşmesine neden olmaktadır. Ayrıca, üretimde kullanılan makinelerin arızalanması, üretilen ürünlerin kalitesinin düşmesine neden olmaktadır.

Yöneticinin oluşturduğu balık kemiği diyagramı, sorunun veya problemin nedenlerini belirlemek ve analiz etmek için etkili bir araçtır. Diyagram, soruna veya probleme katkıda bulunan nedenleri görselleştirerek, bunların daha iyi anlaşılmasını sağlar. Ayrıca, diyagram, nedenlerin birbirleriyle olan ilişkilerini göstererek, sorunun veya problemin çözümü için en etkili önlemlerin belirlenmesine yardımcı olur.

Balık Kemiği Diyagramı ile İlgili Faydalı Siteler ve Dosyalar


Yayımlandı

kategorisi