Bilimsel Araştırma Yöntemi Kavramlar, İlkeler ve Teknikler
Bilimsel araştırma yöntemi, bilimsel bilgiyi sistematik ve nesnel bir şekilde toplamak, analiz etmek ve yorumlamak için kullanılan bir dizi adımdır. Bilimsel araştırma yöntemi, araştırmacıların dünyayı anlamak ve yeni bilgiler keşfetmek için kullandıkları temel araçtır.
Bilimsel Araştırma Yönteminin Kavramları
- Bilimsel bilgi: Bilimsel bilgi, sistematik ve nesnel bir şekilde toplanan, analiz edilen ve yorumlanan bilgidir. Bilimsel bilgi, gerçeklere, kanıtlara ve mantığa dayanır.
- Bilimsel yöntem: Bilimsel yöntem, bilimsel bilgiyi sistematik ve nesnel bir şekilde toplamak, analiz etmek ve yorumlamak için kullanılan bir dizi adımdır. Bilimsel yöntem, araştırmacıların dünyayı anlamak ve yeni bilgiler keşfetmek için kullandıkları temel araçtır.
- Araştırma sorusu: Araştırma sorusu, araştırmacının araştırma çalışmasıyla cevaplamak istediği sorudur. Araştırma sorusu, açık, net ve spesifik olmalıdır.
- Hipotez: Hipotez, araştırmacının araştırma sorusuna verdiği geçici cevaptır. Hipotez, araştırmacının araştırma çalışmasıyla test ettiği bir önermedir.
- Değişken: Değişken, araştırmacının araştırma çalışmasında ölçtüğü özelliktir. Değişkenler, bağımlı değişkenler ve bağımsız değişkenler olmak üzere ikiye ayrılır. Bağımlı değişken, araştırmacının ölçtüğü ve bağımsız değişkenin etkisiyle değişen değişkendir. Bağımsız değişken, araştırmacının ölçtüğü ve bağımlı değişkeni etkileyen değişkendir.
- Veri: Veri, araştırmacının araştırma çalışması sırasında topladığı bilgidir. Veriler, sayısal veriler ve nitel veriler olmak üzere ikiye ayrılır. Sayısal veriler, sayılarla ifade edilen verilerdir. Nitel veriler, kelimelerle ifade edilen verilerdir.
- Analiz: Analiz, araştırmacının verileri yorumlamak ve araştırma sorusuna cevap vermek için kullandığı süreçtir. Analiz, istatistiksel analiz ve nitel analiz olmak üzere ikiye ayrılır. İstatistiksel analiz, sayısal verileri analiz etmek için kullanılan yöntemlerdir. Nitel analiz, kelimelerle ifade edilen verileri analiz etmek için kullanılan yöntemlerdir.
- Sonuç: Sonuç, araştırmacının araştırma çalışması sonunda ulaştığı bulgulardır. Sonuçlar, araştırma sorusuna cevap verir ve yeni bilgiler keşfeder.
Bilimsel Araştırma Yönteminin İlkeleri
- Nesnellik: Nesnellik, araştırmacının araştırma çalışmasını kişisel görüşlerinden ve önyargılarından bağımsız olarak yürütmesidir. Araştırmacı, araştırma çalışmasını yürütürken sadece gerçeklere ve kanıtlara dayanmalıdır.
- Sistematiklik: Sistematiklik, araştırmacının araştırma çalışmasını planlı ve düzenli bir şekilde yürütmesidir. Araştırmacı, araştırma çalışmasını yürütürken belirli adımları takip etmelidir.
- Doğrulanabilirlik: Doğrulanabilirlik, araştırmacının araştırma çalışmasının sonuçlarının diğer araştırmacılar tarafından tekrarlanabilir olmasıdır. Araştırmacı, araştırma çalışmasının sonuçlarını açık ve net bir şekilde raporlamalıdır.
- Genellenebilirlik: Genellenebilirlik, araştırmacının araştırma çalışmasının sonuçlarının benzer durumlara uygulanabilir olmasıdır. Araştırmacı, araştırma çalışmasını yürütürken temsili bir örneklem kullanmalıdır.
Bilimsel Araştırma Yönteminin Teknikleri
- Gözlem: Gözlem, araştırmacının araştırma konusunu doğrudan gözlemleyerek veri toplamasıdır. Gözlem, araştırmacının araştırma konusunu doğal ortamında gözlemlemesi veya deneysel ortamda gözlemlemesi olmak üzere ikiye ayrılır.
- Anket: Anket, araştırmacının araştırma konusuyla ilgili sorular sorarak veri toplamasıdır. Anket, araştırmacının araştırma konusuyla ilgili soruları yazılı olarak veya sözlü olarak sorması olmak üzere ikiye ayrılır.
- Mülakat: Mülakat, araştırmacının araştırma konusuyla ilgili sorular sorarak veri toplamasıdır. Mülakat, araştırmacının araştırma konusuyla ilgili soruları yüz yüze veya telefonla sorması olmak üzere ikiye ayrılır.
- Belge incelemesi: Belge incelemesi, araştırmacının araştırma konusuyla ilgili belgeleri inceleyerek veri toplamasıdır. Belge incelemesi, araştırmacının araştırma konusuyla ilgili belgeleri kütüphanelerde, arşivlerde veya internette incelemesi olmak üzere üç