Bireysel İş Hukuku Ders Notu
Bireysel iş hukuku, işveren ve çalışan arasındaki ilişkiyi düzenleyen hukuk dalıdır. Bu ilişki, iş sözleşmesiyle kurulur ve iş sözleşmesinin sona ermesine kadar devam eder. Bireysel iş hukuku, iş sözleşmesinin kurulması, değiştirilmesi, sona ermesi, işçinin hak ve yükümlülükleri, işverenin hak ve yükümlülükleri, iş kazaları ve meslek hastalıkları, işçi sendikaları ve toplu iş sözleşmeleri gibi konuları düzenler.
İş Sözleşmesinin Kurulması
İş sözleşmesi, işveren ve çalışan arasında yazılı veya sözlü olarak yapılan bir sözleşmedir. İş sözleşmesinde, işin türü, çalışma süresi, ücret, iş yeri, işin başlangıç tarihi ve sona erme tarihi gibi hususlar yer alır. İş sözleşmesi, işveren ve çalışan tarafından imzalanarak geçerlilik kazanır.
İş Sözleşmesinin Değiştirilmesi
İş sözleşmesi, işveren ve çalışan tarafından anlaşarak değiştirilebilir. İş sözleşmesinin değiştirilmesi, yazılı olarak yapılmalıdır. İş sözleşmesinin değiştirilmesi, işveren ve çalışan tarafından imzalanarak geçerlilik kazanır.
İş Sözleşmesinin Sona Ermesi
İş sözleşmesi, aşağıdaki hallerde sona erer:
- İşçinin ölümü veya işverenin ölümü
- İşçinin emekli olması veya işverenin emekli olması
- İşçinin iş sözleşmesini feshetmesi veya işverenin iş sözleşmesini feshetmesi
- İş sözleşmesinin süresinin sona ermesi
- İşyerinin kapanması veya işyerinin devredilmesi
İşçinin Hak ve Yükümlülükleri
İşçinin hakları şunlardır:
- Ücret alma hakkı
- Çalışma süresi hakkı
- Dinlenme hakkı
- Yıllık izin hakkı
- Hastalık izni hakkı
- Doğum izni hakkı
- İş güvencesi hakkı
- Sendika hakkı
- Toplu iş sözleşmesi hakkı
İşçinin yükümlülükleri şunlardır:
- İşini özenle ve dikkatle yapma yükümlülüğü
- İşverene itaat etme yükümlülüğü
- İşyerinin düzenini ve disiplinini koruma yükümlülüğü
- İşyerinin sırlarını saklama yükümlülüğü
İşverenin Hak ve Yükümlülükleri
İşverenin hakları şunlardır:
- İşçiyi işe alma hakkı
- İşçiyi işten çıkarma hakkı
- İşçinin çalışma süresini belirleme hakkı
- İşçinin ücretini belirleme hakkı
- İşyerinin düzenini ve disiplinini sağlama hakkı
- İşyerinin sırlarını koruma hakkı
İşverenin yükümlülükleri şunlardır:
- İşçiye ücret ödeme yükümlülüğü
- İşçiye çalışma süresi sağlama yükümlülüğü
- İşçiye dinlenme hakkı sağlama yükümlülüğü
- İşçiye yıllık izin hakkı sağlama yükümlülüğü
- İşçiye hastalık izni hakkı sağlama yükümlülüğü
- İşçiye doğum izni hakkı sağlama yükümlülüğü
- İşçiye iş güvencesi hakkı sağlama yükümlülüğü
- İşçiye sendika hakkı sağlama yükümlülüğü
- İşçiye toplu iş sözleşmesi hakkı sağlama yükümlülüğü
İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları
İş kazası, işyerinde veya iş nedeniyle meydana gelen ve işçinin ölümüne veya yaralanmasına yol açan olaydır. Meslek hastalığı, işyerinde veya iş nedeniyle meydana gelen ve işçinin sağlığının bozulmasına yol açan hastalıktır. İş kazaları ve meslek hastalıkları, işverenin sorumluluğundadır. İşveren, iş kazaları ve meslek hastalıkları nedeniyle işçiye tazminat ödemekle yükümlüdür.
İşçi Sendikaları ve Toplu İş Sözleşmeleri
İşçi sendikaları, işçilerin haklarını korumak ve geliştirmek amacıyla kurulan örgütlerdir. İşçi sendikaları, toplu iş sözleşmeleri yapma hakkına sahiptir. Toplu iş sözleşmeleri, işveren ve işçi sendikası arasında yapılan ve işçilerin çalışma koşullarını düzenleyen sözleşmelerdir. Toplu iş sözleşmeleri, işveren ve işçi sendikası tarafından imzalanarak geçerlilik kazanır.
Faydalı Siteler ve İlgili Dosyalar
- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
- Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu
- Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu
- Bireysel İş Hukuku Kanunu
- Toplu İş Sözleşmesi Kanunu