Brütten Tazminat Hesaplama
İşten ayrılan veya işten çıkarılan bir çalışanın, işverene karşı sahip olduğu tazminat hakları arasında kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı yer alır. Bu tazminatların hesaplanmasında, çalışanın işten ayrıldığı tarihteki brüt ücreti esas alınır.
Kıdem Tazminatı Hesaplaması
Kıdem tazminatı, bir çalışanın işyerinde çalıştığı her tam yıl için, en son 3 aylık brüt ücretinin 30’a bölünmesiyle bulunan miktarın, çalıştığı yıl sayısına çarpılmasıyla hesaplanır.
Örnek:
Bir çalışan, işyerinde 10 yıl çalışmış ve işten ayrıldığı tarihteki brüt ücreti 10.000 TL ise, kıdem tazminatı tutarı aşağıdaki şekilde hesaplanır:
Kıdem tazminatı tutarı = 10.000 TL / 30 x 10
= 33.333 TL
İhbar Tazminatı Hesaplaması
İhbar tazminatı, çalışanın işverene karşı sahip olduğu bir haktır. İşveren, çalışanı 4 aydan az bir süre için işten çıkaracaksa, çalışana 2 hafta, 4 aydan fazla 6 aydan az bir süre için işten çıkaracaksa, çalışana 4 hafta, 6 aydan fazla bir süre için işten çıkaracaksa, çalışana 6 hafta ihbar tazminatı ödemekle yükümlüdür.
Örnek:
Bir çalışan, işveren tarafından 6 ay sonra işten çıkarılacaksa, ihbar tazminatı tutarı aşağıdaki şekilde hesaplanır:
İhbar tazminatı tutarı = 10.000 TL x 6 / 4
= 15.000 TL
Brütten Nete Tazminat Hesaplaması
Brüt tazminat tutarları, vergi ve diğer kesintilere tabi tutularak net tutarlara dönüştürülür. Kıdem tazminatı tutarından gelir vergisi ve damga vergisi, ihbar tazminatı tutarından ise sadece damga vergisi kesintisi yapılır.
Kıdem Tazminatı Kesintilerine İlişkin Tablo
| Gelir Vergisi Oranı | Asgari Ücret (2023) | Kıdem Tazminatı Kesintisi (En Yüksek) |
|---|---|---|
| %20 | 5.500 TL | 1.100 TL |
| %27 | 7.000 TL | 1.890 TL |
| %35 | 8.500 TL | 2.525 TL |
Damga Vergisi Oranı
Damga vergisi oranı, 0,759 oranındadır.
Örnek:
Yukarıdaki örnekte verilen kıdem tazminatı tutarının, gelir vergisi ve damga vergisi kesintileri sonrası net tutarı aşağıdaki şekilde hesaplanır:
Net kıdem tazminatı tutarı = 33.333 TL - 1.100 TL - 2.525 TL
= 29.708 TL
Brütten Tazminat Hesaplama Araçları
Brütten tazminat hesaplaması için internette çeşitli hesaplama araçları bulunmaktadır. Bu araçlar, çalışanın işten ayrıldığı tarihteki brüt ücreti, kıdem süresi ve ihbar süresi gibi bilgileri girerek tazminat tutarını hesaplamaya olanak tanır.
Sonuç
Brütten tazminat hesaplaması, çalışanın işten ayrıldığı veya işten çıkarıldığı tarihteki brüt ücreti esas alınarak yapılır. Kıdem tazminatı tutarından gelir vergisi ve damga vergisi, ihbar tazminatı tutarından ise sadece damga vergisi kesintisi yapılır.