Dezenformasyon Yasası: Türkiye’de Dezenformasyon ile Mücadele
Giriş
Dezenformasyon, gerçek dışı veya yanıltıcı bilginin, kasıtlı olarak ve kamuoyunu etkilemek amacıyla yayılması olarak tanımlanabilir. Günümüzde, internet ve sosyal medyanın yaygınlaşmasıyla birlikte dezenformasyon giderek daha ciddi bir sorun haline gelmiştir. Dezenformasyon, toplumda güvensizlik, kutuplaşma ve şiddet gibi olumsuz sonuçlara yol açabilmektedir.
Türkiye’de dezenformasyonla mücadele etmek amacıyla 18 Ekim 2022 tarihinde 7418 sayılı “Basın Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” yürürlüğe girmiştir. Bu yasa, dezenformasyona ilişkin yaptırımları ağırlaştırarak ve sosyal medya platformlarının sorumluluğunu artırarak dezenformasyonla mücadeleyi amaçlamaktadır.
Dezenformasyon Yasasının Amacı ve Kapsamı
Dezenformasyon Yasasının temel amacı, gerçek dışı veya yanıltıcı bilginin yayılması yoluyla kamu düzenini, kamu güvenliğini, millî savunmayı, milli güvenliği, kamu sağlığını, genel ahlakı ve ekonomik düzeni bozmayı amaçlayan fiilleri önlemektir.
Yasanın kapsamı, internet ve sosyal medyayı da kapsayacak şekilde genişletilmiştir. Buna göre, internet ve sosyal medya üzerinden gerçek dışı veya yanıltıcı bilgi yaymak, dezenformasyon suçunu oluşturacaktır.
Dezenformasyon Yasasının Getirdiği Yenilikler
Dezenformasyon Yasası, dezenformasyonla mücadeleye yönelik olarak bir dizi yenilik getirmiştir. Bu yeniliklerden bazıları şunlardır:
- Dezenformasyon suçunun cezası artırılmıştır. Buna göre, dezenformasyon suçu işleyenlere 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve 10 bin TL’den 100 bin TL’ye kadar adli para cezası verilecektir.
- Sosyal medya platformlarının sorumluluğu artırılmıştır. Sosyal medya platformları, kullanıcılarının gerçek dışı veya yanıltıcı bilgi yaymasına engel olmak için gerekli tedbirleri almakla yükümlüdür. Aksi takdirde, sosyal medya platformlarına 1 milyon TL’ye kadar idari para cezası verilecektir.
- Dezenformasyonla mücadele için yeni bir kurul kurulmuştur. Dezenformasyonla Mücadele Kurulu, dezenformasyonla mücadeleye ilişkin politikaları belirlemek ve uygulamakla görevlidir.
Dezenformasyon Yasasının Değerlendirmesi
Dezenformasyon Yasası, Türkiye’de dezenformasyonla mücadeleye yönelik önemli bir adım olarak değerlendirilmektedir. Yasa, dezenformasyon suçunun cezasını artırarak ve sosyal medya platformlarının sorumluluğunu artırarak dezenformasyonla mücadeleyi güçlendirmeyi amaçlamaktadır.
Ancak, yasanın bazı hükümlerinin eleştirilere konu olduğu da belirtilmelidir. Örneğin, yasanın gerçek dışı veya yanıltıcı bilginin tanımını net bir şekilde yapmadığı ve bu nedenle uygulamada belirsizliklere yol açabileceği ifade edilmektedir. Ayrıca, yasanın sosyal medya platformlarına aşırı bir sorumluluk yüklediği ve bu durumun ifade özgürlüğünü kısıtlayabileceği de savunulmaktadır.
Sonuç
Dezenformasyon, günümüzde toplumlar için ciddi bir tehdit oluşturmaktadır. Dezenformasyon Yasası, Türkiye’de dezenformasyonla mücadeleye yönelik önemli bir adım olsa da, yasanın etkin bir şekilde uygulanması için bazı düzenlemelerin yapılması gerektiği ifade edilmektedir.
Dezenformasyonla Mücadelede Öneriler
Dezenformasyonla mücadelede, aşağıdaki önlemlerin alınması faydalı olacaktır:
- Dezenformasyon suçunun tanımının net bir şekilde yapılması gerekmektedir.
- Sosyal medya platformlarının sorumlulukları, ifade özgürlüğünü kısıtlayacak şekilde değil, dezenformasyonla mücadeleyi etkin bir şekilde sağlayacak şekilde düzenlenmelidir.
- Dezenformasyonla mücadele için kamuoyunun bilinçlendirilmesi gerekmektedir.
Dezenformasyonla mücadele, toplumların ortak sorumluluğudur. Bu sorunun çözümü için, hükümetler, sosyal medya platformları ve bireyler birlikte çalışmalıdır.