Diş Morfolojisi ve Anatomisi
Dişler, ağız boşluğunda bulunan ve çiğneme, konuşma, yutkunma gibi fonksiyonlarda önemli rol oynayan sert yapılardır. Dişler, kron, boyun ve kök olmak üzere üç temel bölümden oluşur.
Kron, diş etinin üzerinde bulunan ve çiğneme ile doğrudan temas eden bölümdür. Kronun yüzeyinde, dişlerin birbirine sürtünmesini sağlayan çıkıntılar olan mine bulunur. Mine, insan vücudunun en sert yapısıdır ve dişe beyaz rengini verir.
[Image of Diş kronu yapısı]
Boyun, kron ile kökün birleştiği bölümdür. Boyunda, mine ve dentin bulunur.
Kök, diş etinin altında kalan ve alveol adı verilen kemikte yer alan bölümdür. Kökün yüzeyinde, dişe tutunmasını sağlayan sement bulunur.
[Image of Diş kökü yapısı]
Dişler, dört ana gruba ayrılır:
- Ön dişler: Kesici dişler ve köpek dişleri olmak üzere iki alt gruptan oluşur. Kesici dişler, yiyecekleri kesmek için kullanılırken, köpek dişleri, yiyecekleri parçalamak için kullanılır.
[Image of Kesici ve köpek dişleri] - Küçük azı dişleri: Yemeklerin çiğnenmesini ve öğütülmesini sağlar.
[Image of Küçük azı dişleri] - Büyük azı dişleri: Yemeklerin öğütülmesini ve öğütülmesi zor yiyeceklerin çiğnenmesini sağlar.
[Image of Büyük azı dişleri]
Dişler, her iki çenede de bulunan 16’şar adet olmak üzere toplam 32 adettir. Dişler, sırayla, birinci küçük azı, ikinci küçük azı, birinci büyük azı, ikinci büyük azı, üçüncü büyük azı, köpek dişi, kesici diş şeklinde dizilmiştir.
Dişlerin Histolojik Yapısı
Dişler, dört farklı dokudan oluşur:
- Mine: Diş kronunun dış kısmını kaplayan ve dişe beyaz rengini veren sert bir dokudur.
- Dentin: Minenin altında bulunan ve dişe dayanıklılığını veren sert bir dokudur.
- Sement: Kökün dış yüzeyini kaplayan ve dişin alveol kemiğine tutunmasını sağlayan sert bir dokudur.
- Pulpa: Diş kronunun ve kökünün merkezinde bulunan ve kan damarları, sinirler ve bağ dokusu içeren yumuşak bir dokudur.
Dişlerin Fonksiyonları
Dişlerin temel fonksiyonları şunlardır:
- Yemeklerin çiğnenmesini ve öğütülmesini sağlar.
- Konuşmayı sağlar.
- Yutkunmayı sağlar.
- Ağız boşluğunun temizlenmesine yardımcı olur.
Diş Sağlığı
Diş sağlığı, genel sağlığımız için de önemli bir rol oynar. Dişlerimizi düzenli olarak fırçalamak ve diş ipi kullanmak, diş çürükleri, diş eti hastalıkları ve diğer diş sorunlarının önlenmesine yardımcı olur.
Diş Çürükleri
Diş çürükleri, dişlerin mine ve dentin tabakasının bakteriler tarafından parçalanması sonucu oluşan bir hastalıktır. Diş çürükleri, ağrı, hassasiyet ve enfeksiyona neden olabilir. Diş çürüklerini önlemek için düzenli olarak diş fırçalamak ve diş ipi kullanmak, şekerli yiyecek ve içecekleri sınırlamak ve diş hekimine düzenli olarak kontrol olmak önemlidir.
Diş Eti Hastalıkları
Diş eti hastalıkları, diş etlerinin iltihaplanması sonucu oluşan bir hastalıktır. Diş eti hastalıkları, diş etlerinin çekilmesine, diş kaybına ve diğer diş sorunlarına neden olabilir. Diş eti hastalıklarını önlemek için düzenli olarak diş fırçalamak ve diş ipi kullanmak, diş hekimine düzenli olarak kontrol olmak ve şekerli yiyecek ve içecekleri sınırlamak önemlidir.
Diş Bakımı
Diş sağlığımızı korumak için günlük olarak aşağıdakileri yapmamız gerekir:
- Sabah ve akşam dişlerimizi en az iki dakika boyunca, diş hekiminin önerdiği bir diş macunu ile fırçalayın.
- Günde en az bir kez diş ipi kullanın.
- Şekerli yiyecek ve içecekleri sınırlayın.
- Diş hekiminize düzenli olarak kontrol olun.