Emeklilerin Kıdem Tazminatı Hakkı
Kıdem tazminatı, bir iş sözleşmesinin sona ermesi halinde, işverenin işçiye çalıştığı her tam yıl için 30 günlük ücreti tutarında ödeme yapması zorunluluğudur. Kıdem tazminatı, işçinin işverene sağladığı emek ve hizmet karşılığı olarak ödenen bir tazminattır.
Kıdem tazminatına hak kazanmak için işçinin belirli şartlara uyması gerekir. Bu şartlar, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre, kıdem tazminatına hak kazanmak için işçinin;
- İş Kanunu’na tabi bir işyerinde çalışıyor olması,
- İş sözleşmesinin işveren tarafından feshedilmemiş olması,
- İş sözleşmesinin sona erdiği tarihte hizmet akdinin devam ediyor olması,
- İş sözleşmesinin sona erdiği tarihte 1 yıllık kıdemi bulunması,
gerekmektedir.
Emeklilerin Kıdem Tazminatı Hakkı
Emekli işçilerin kıdem tazminatı hakkı, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesinin 4. fıkrasında düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, işçinin bağlı bulunduğu kurum veya sandıktan yaşlılık, emeklilik veya malullük aylığı yahut toptan ödeme almak amacıyla ayrılması halinde kıdem tazminatına hak kazanılır.
Bu hükümden anlaşıldığı üzere, emekli işçiler, iş sözleşmelerinin aşağıdaki şekillerde sona ermesi halinde kıdem tazminatına hak kazanırlar:
- İşçi kendi isteğiyle emekli olmak için iş sözleşmesini fesheder.
- İşçi, işveren tarafından emeklilik nedeniyle işten çıkarılır.
- İşçi, emeklilik nedeniyle işyerini devreden işverenin iş sözleşmesini fesheder.
- İşçi, emeklilik nedeniyle işyerini devir alan işverenin iş sözleşmesini fesheder.
Emekli İşçi Kıdem Tazminatı Hesaplaması
Emekli işçilerin kıdem tazminatı, işçinin çalıştığı her tam yıl için 30 günlük ücreti tutarında hesaplanır. Kıdem tazminatı hesabında işçinin brüt ücreti esas alınır.
Emekli İşçi Kıdem Tazminatı Tavanı
Kıdem tazminatı hesabında, işçinin aldığı ücretin bir yıllık tavanı dikkate alınır. Bu tavan her yıl Maliye Bakanlığı tarafından belirlenir.
2023 yılı için kıdem tazminatı tavanı:
- Günlük: 4.092,53 TL
- Aylık: 122.806,96 TL
- Yıllık: 1.473.683,52 TL
Emekli İşçi Kıdem Tazminatının Ödenmesi
Emekli işçinin kıdem tazminatı, işveren tarafından işçiye ödenir. Kıdem tazminatı, iş sözleşmesinin sona erdiği tarihi takip eden 20 iş günü içinde ödenir.
Emekli İşçi Kıdem Tazminatının Dava Yoluyla Alınması
İşveren tarafından kıdem tazminatı ödenmezse, işçi kıdem tazminatını dava yoluyla alabilir. Kıdem tazminatı davalarında, işçinin kıdem tazminatına hak kazandığı ve işverenin bu tazminatı ödemediği ispatlanması gerekir.
Emekli İşçi Kıdem Tazminatının Mirasçılara Devri
Emekli işçinin kıdem tazminatı, işçinin ölümü halinde mirasçılarına geçer. Mirasçılar, kıdem tazminatı alabilmek için, işverene bir dilekçe ile başvurmaları gerekir. Dilekçede, işçinin ölüm tarihi, mirasçıların kimliği ve mirasçıların hak sahibi olduklarını gösteren belgeler belirtilir.
Sonuç
Emekli işçiler, iş sözleşmelerinin aşağıdaki şekillerde sona ermesi halinde kıdem tazminatına hak kazanırlar:
- İşçi kendi isteğiyle emekli olmak için iş sözleşmesini fesheder.
- İşçi, işveren tarafından emeklilik nedeniyle işten çıkarılır.
- İşçi, emeklilik nedeniyle işyerini devreden işverenin iş sözleşmesini fesheder.
- İşçi, emeklilik nedeniyle işyerini devir alan işverenin iş sözleşmesini fesheder.
Emekli işçilerin kıdem tazminatı, işçinin çalıştığı her tam yıl için 30 günlük ücreti tutarında hesaplanır. Kıdem tazminatı hesabında işçinin brüt ücreti esas alınır.
Emekli işçinin kıdem tazminatı,