İşverenin İhbar Tazminatı Hakkı
İşverenin ihbar tazminatı hakkı, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 17. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından feshedilmesi halinde işveren, işçinin fesih bildiriminde bulunmasını beklemeden iş sözleşmesini feshedebilir. Ancak bu durumda işveren, işçiye bildirim süresinin ücretini ödemek zorundadır. Bildirim süresinin ücreti, işçinin fesih bildiriminin yapıldığı tarihteki ücretidir.
İşverenin ihbar tazminatı hakkının doğabilmesi için şu şartlar aranır:
- İş sözleşmesinin belirsiz süreli olması gerekir.
- İş sözleşmesinin işveren tarafından feshedilmesi gerekir.
- İşverenin fesih bildirim süresine uymaması gerekir.
İşverenin ihbar tazminatı hakkının doğmadığı durumlar ise şunlardır:
- İşçinin haklı nedenle iş sözleşmesini feshi halinde.
- İşçinin askerlik, doğum, hastalık gibi nedenlerle iş sözleşmesini feshi halinde.
- İşverenin haklı nedenle iş sözleşmesini feshi halinde.
İşverenin İhbar Süresi
İşverenin ihbar süresi, işçinin kıdemine göre değişir. İş Kanunu’na göre, işçinin kıdemine göre ihbar süreleri şu şekildedir:
- İşi altı aydan az sürmüş olan işçi için iki hafta.
- İşi altı aydan birbuçuk yıla kadar sürmüş olan işçi için dört hafta.
- İşi birbuçuk yıldan üç yıla kadar sürmüş olan işçi için altı hafta.
- İşi üç yıldan fazla sürmüş olan işçi için sekiz hafta.
İşveren, işçinin kıdemine göre belirlenen ihbar süresine uymak zorundadır. İhbar süresine uymayan işveren, işçiye bildirim süresine ilişkin ücret tutarında tazminat ödemek zorundadır.
İşverenin İhbar Tazminatının Hesaplanması
İşverenin ihbar tazminatı, işçinin fesih bildiriminin yapıldığı tarihteki ücreti üzerinden hesaplanır. İşçinin ücreti, brüt ücrettir. İşverenin ihbar tazminatı, işçinin fesih bildiriminin yapıldığı tarihteki brüt ücretinin, bildirim süresine bölünmesiyle hesaplanır.
Örneğin, bir işçinin fesih bildiriminin yapıldığı tarihteki brüt ücreti 5.000 TL ise, işçinin kıdemi 1,5 yıl ise, işverenin ihbar tazminatı 4 haftalık ücrete denk gelir. Bu durumda işverenin ihbar tazminatı, 5.000 TL / 4 = 1.250 TL olacaktır.
İşverenin İhbar Tazminatı Talebi
İşveren, işçiden ihbar tazminatı talebinde bulunmak için öncelikle işçiye fesih bildirimi göndermelidir. İşveren, fesih bildirimini işçiye yazılı olarak göndermelidir. Fesih bildiriminde, işçinin işten çıkarılma gerekçesi ve ihbar süresinin kaç hafta olduğu belirtilmelidir.
İşveren, fesih bildirimini gönderdikten sonra, işçiden ihbar tazminatı talebinde bulunabilir. İşveren, ihbar tazminatı talebini yazılı olarak yapmalıdır. İhbar tazminatı talebinde, işçinin fesih bildiriminin yapıldığı tarihteki ücreti ve bildirim süresinin kaç hafta olduğu belirtilmelidir.
İşveren, ihbar tazminatı talebini işçiye doğrudan gönderebileceği gibi, noter aracılığıyla da gönderebilir.
İşçinin İhbar Tazminatı Ödeme Yükümlülüğü
İşçi, işverenin ihbar tazminatı talebini yerine getirmekle yükümlüdür. İşçi, ihbar tazminatı talebini yerine getirmezse, işveren işçi aleyhine dava açabilir.
İşveren, işçi aleyhine açtığı davayı kazanırsa, işçiden ihbar tazminatı alabilir. İşveren, işçiden alamadığı ihbar tazminatı için icra takibi başlatabilir.
İşverenin İhbar Tazminatı Davasında Zamanaşımı
İşverenin ihbar tazminatı talebiyle açtığı davada zamanaşımı süresi 5 yıldır. Zamanaşımı süresi, fesih bildiriminin işçiye tebliğ tarihinden itibaren başlar.
Örneğin, bir işçinin iş sözleşmesi 1 Temmuz 2023 tarihinde feshedilmiş ve işveren işçiye fesih bildirimini 10 Temmuz 2023 tarihindeişver