Eşit Davranmama Tazminatı
Eşit davranmama tazminatı, işverenin eşit davranma yükümlülüğünün ihlali durumunda işçiye ödenmesi gereken tazminattır. İşveren, işçileri arasında aynı nitelikte olmaları halinde, dil, ırk, renk, cinsiyet, engellilik, siyasal düşünce, felsefi inanç, din ve mezhep ve benzeri sebeplerle ayrım yapamaz. Bu tür ayrımcılık yapılması halinde işçi, eşit davranmama tazminatı talep edebilir.
Eşit Davranma Yükümlülüğü
Eşit davranma yükümlülüğü, işverenin işçileri arasında aynı nitelikte olmaları halinde, ayrım yapmama yükümlülüğüdür. Bu yükümlülük, Anayasa’nın 10. maddesinde yer alan eşitlik ilkesinin bir gereğidir. İş Kanunu’nun 5. maddesinde de bu yükümlülük düzenlenmiştir.
Maddede, işverenin işçileri arasında dil, ırk, renk, cinsiyet, engellilik, siyasal düşünce, felsefi inanç, din ve mezhep ve benzeri sebeplerle ayrım yapamayacağı belirtilmiştir. Bu tür ayrımcılık, işçinin çalışma koşullarında, ücretinde, sosyal yardım ve olanaklarından yararlanmasında veya yükselme fırsatlarında farklılıklara yol açabilir.
Eşit Davranmama Tazminatının Şartları
Eşit davranmama tazminatının ödenebilmesi için aşağıdaki şartların gerçekleşmesi gerekir:
- İşverenin eşit davranma yükümlülüğünü ihlal etmesi gerekir.
- İşçi ile diğer işçiler arasında aynı nitelikte olmaları gerekir.
- İşverenin ayrımcılık yapmasının işçinin çalışma koşullarını, ücretini, sosyal yardım ve olanaklarından yararlanmasını veya yükselme fırsatlarını etkilemesi gerekir.
Eşit Davranmama Tazminatının Tutarı
Eşit davranmama tazminatının tutarı, işçinin ücretinin 4 katına kadar olabilir. Ancak, işçinin yoksun kaldığı diğer haklar da tazminata dahil edilir.
Eşit Davranmama Tazminatının Talep Edilmesi
Eşit davranmama tazminatı, işçi tarafından işverene karşı açılacak bir dava ile talep edilebilir. İşçi, tazminat talebiyle birlikte, ayrımcılık yapıldığını ispatlamalıdır.
İşçinin Ayrımcılık Yapıldığını İspatlaması
İşçinin ayrımcılık yapıldığını ispatlaması için, işverenin ayrımcılık yaptığını gösteren deliller sunması gerekir. Bu deliller, işçinin iş sözleşmesi, işyerinde uygulanan iş kuralları, işverenin işçilere karşı tutumu ve benzeri olabilir.
İşveren, işçinin ayrımcılık yapıldığını ispatladığını kabul etmezse, işçinin ayrımcılık yapıldığını ispatlaması gerekir. İşçi, ayrımcılık yapıldığını ispatlayamazsa, tazminat talebi reddedilir.
Eşit Davranmama Tazminatının Hukuki Niteliği
Eşit davranmama tazminatı, işçinin iş sözleşmesinden kaynaklanan bir tazminattır. Bu tazminat, işçinin iş sözleşmesinden kaynaklanan diğer haklarının yanında talep edilebilir.
Eşit Davranmama Tazminatının Kesintisi
Eşit davranmama tazminatı, işçinin iş sözleşmesinden kaynaklanan bir tazminat olduğu için, bu tazminattan SGK primi kesilir. Ancak, işçinin yoksun kaldığı diğer haklar tazminata dahil edilirse, bu haklar için SGK primi kesilmez.
Eşit Davranmama Tazminatının Zamanaşımı Süresi
Eşit davranmama tazminatı için zamanaşımı süresi, iş sözleşmesinin sona ermesinden itibaren 5 yıldır.
Eşit Davranmama Tazminatı Örnekleri
Eşit davranmama tazminatına konu olabilecek bazı örnekler şunlardır:
- İşveren, işçileri arasında cinsiyete dayalı ayrımcılık yaparak, kadınlara daha düşük ücret ödeyebilir.
- İşveren, engelli işçilere daha az sosyal yardım sağlayabilir.
- İşveren, sendika üyesi işçileri işten çıkarabilir.
Bu tür ayrımcılıkların yapılması halinde, işçiler eşit davranmama tazminatı talep edebilirler.
Sonuç
Eşit davranmama tazminatı, işverenin eşit davranma yükümlülüğünün ihlali durumunda işçiye ödenmesi gereken bir tazminattır. Bu tazminat, işçinin çalışma koşullarını, ücretini, sosyal yardım ve olanaklarından yararlanmasını veya yükselme fırsatlarını etkilediği takdirde talep edilebilir.