Evde Bakım Yapan Kişinin Sigortası Devlet Tarafından Yatırılacak
Türkiye’de yaşlanan nüfusun artması ve engelli bireylerin sayısının çoğalması, evde bakım hizmetlerine olan ihtiyacın artmasına neden olmuştur. Bu durum, evde bakım yapan kişilerin sosyal güvencesiz kalmalarına ve çalışma hayatından kopmalarına yol açmaktadır.
Bu sorunu çözmek amacıyla, 2023 yılı Temmuz ayında yürürlüğe giren düzenlemeyle, evde bakım desteği alan kişilerin bakımını üstlenen kişilere kısmi sigorta imkanı sağlanmıştır. Bu düzenlemeye göre, evde bakım desteği alan kişilerin bakımını üstlenen kişiler, yaşlılık, malullük, ölüm, iş kazası ve meslek hastalığı sigortalarına tabi tutulmaktadır.
Düzenlemeyle birlikte, evde bakım yapan kişilerin;
- Yaşlılık aylığına hak kazanmaları,
- Malullük aylığına hak kazanmaları,
- Ölüm aylığı almaları,
- İş kazası ve meslek hastalığı durumunda maddi destek almaları,
- Emekli olmaları,
mümkün hale gelmiştir.
Düzenlemenin Amacı
Düzenlemenin amacı, evde bakım yapan kişilerin sosyal güvencelerini sağlamak ve çalışma hayatına katılımlarını teşvik etmektir. Bu sayede, evde bakım ihtiyacı olan kişilerin bakımları daha iyi bir şekilde sağlanacak ve evde bakım yapan kişilerin yaşam standartları yükselecektir.
Düzenlemenin Kapsamı
Düzenleme, 18 yaş altı engelli çocuklar ve 65 yaş ve üstü engelli ve yaşlı kişiler için geçerlidir. Bu kişilerden, evde bakım desteği alan ve bakımını üstlenen kişi, bu düzenlemeden yararlanabilmektedir.
Düzenlemenin Şartları
Düzenlemeden yararlanabilmek için, aşağıdaki şartların sağlanması gerekmektedir:
- Bakım ihtiyacı olan kişinin, evde bakım desteği alması gerekmektedir.
- Bakım ihtiyacı olan kişinin, bakımını üstlenen kişinin yakını olması gerekmektedir.
- Bakım ihtiyacı olan kişinin, bakımını üstlenen kişinin birinci derece kan veya kayın hısımlığından olması gerekmektedir.
- Bakım ihtiyacı olan kişinin, bakımını üstlenen kişinin eşi olması gerekmektedir.
Düzenlemenin Uygulaması
Düzenleme, 2023 yılı Temmuz ayında yürürlüğe girmiştir. Bu tarihten itibaren, evde bakım desteği alan kişilerin bakımını üstlenen kişiler, bu düzenlemeden yararlanabilmektedir.
Düzenleme kapsamında, bakımını üstlenen kişiler, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından yapılan bir başvuru ile sisteme kaydedilmektedir. Sisteme kayıt olduktan sonra, bakımını üstlenen kişiler, SGK tarafından yapılan ödemeleri almaya başlamaktadır.
Düzenlemenin Değerlendirmesi
Evde bakım yapan kişilerin sosyal güvencelerini sağlamak ve çalışma hayatına katılımlarını teşvik etmek amacıyla yapılan bu düzenleme, olumlu bir adım olarak değerlendirilmektedir. Bu düzenlemeyle birlikte, evde bakım yapan kişilerin sosyal güvenceleri sağlanacak ve çalışma hayatına katılımları teşvik edilecektir.
Düzenlemenin uygulamaya konulması ile birlikte, evde bakım yapan kişilerin yaşam standartlarında bir iyileşme yaşanması ve evde bakım ihtiyacı olan kişilerin bakımlarının daha iyi bir şekilde sağlanması beklenmektedir.
Düzenlemenin Geliştirilmesi İçin Öneriler
Düzenlemenin daha etkin bir şekilde uygulanması için aşağıdaki öneriler yapılabilir:
- Düzenlemenin kapsamı genişletilebilir. Örneğin, evde bakım desteği alan kişilerin bakımını üstlenen akrabalarının yanı sıra, profesyonel bakıcıları da bu düzenlemeden yararlandırılabilir.
- Düzenleme kapsamında yapılan ödemeler artırılabilir. Bu sayede, bakımını üstlenen kişilerin yaşam standartları daha da iyileşebilir.
- Düzenleme kapsamında yapılan ödemelerin, emeklilik primi olarak değerlendirilmesi sağlanabilir. Bu sayede, bakımını üstlenen kişilerin emekliliklerinde daha yüksek bir emekli maaşı almaları sağlanabilir.
Bu önerilerin hayata geçirilmesi ile birlikte, evde bakım yapan kişilerin sosyal güvenceleri daha da güçlendirilebilir ve çalışma hayatına katılımları daha da teşvik edilebilir.