Evde Duyu Bütünleme Çalışmaları
Duyu bütünleme, beynin duyulardan aldığı bilgileri işleyip, uyumlu bir şekilde harekete geçirme yeteneğidir. Duyu bütünleme bozukluğu, beynin duyulardan gelen bilgileri doğru bir şekilde işleyememesi veya yorumlayamaması durumudur. Bu durum, çocuklarda ve yetişkinlerde çeşitli öğrenme, davranış ve sosyal sorunlara neden olabilir.
Duyu bütünleme bozukluğunun tedavisinde, duyu bütünleme terapisi (DBT) yaygın olarak kullanılmaktadır. DBT, çocuğun duyularını daha iyi işlemesine ve uyumlu bir şekilde kullanmasına yardımcı olmak için tasarlanmış bir terapi türüdür.
DBT, genellikle bir terapist tarafından bir klinik ortamda uygulanır. Ancak, evde de yapılabilecek bazı duyu bütünleme çalışmaları bulunmaktadır. Bu çalışmalar, çocuğunuzun duyu bütünleme becerilerini geliştirmesine yardımcı olabilir.
Evde Duyu Bütünleme Çalışmaları Nasıl Seçilmelidir?
Evde duyu bütünleme çalışması seçerken çocuğunuzun duyu profilini göz önünde bulundurmanız önemlidir. Çocuğunuzun hangi duyulardan daha fazla veya daha az etkilendiğini anlamak, doğru çalışmalar seçmenize yardımcı olacaktır.
Çocuğunuzun duyu profilini belirlemek için bir duyu değerlendirmesinden faydalanabilirsiniz. Duyu değerlendirmesi, çocuğunuzun duyularını nasıl algıladığını ve işlediğini değerlendirmeye yardımcı olan bir değerlendirme türüdür.
Çocuğunuzun duyu profilini belirledikten sonra, aşağıdaki faktörleri göz önünde bulundurarak evde duyu bütünleme çalışmaları seçebilirsiniz:
- Çocuğunuzun yaşı ve ilgi alanları: Çalışmalar, çocuğunuzun yaşına ve ilgi alanlarına uygun olmalıdır. Örneğin, küçük çocuklar için top oynamak veya oyun hamuru ile oynamak gibi çalışmalar uygun olabilir. Daha büyük çocuklar için ise doğa yürüyüşü yapmak veya bisiklete binmek gibi çalışmalar uygun olabilir.
- Çocuğunuzun duyu ihtiyaçları: Çalışmalar, çocuğunuzun duyu ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde tasarlanmalıdır. Örneğin, dokunsal uyarımdan hoşlanan bir çocuk için kumla oynamak veya masaj yaptırmak gibi çalışmalar uygun olabilir. İşitsel uyarımdan hoşlanan bir çocuk için müzik dinlemek veya şarkı söylemek gibi çalışmalar uygun olabilir.
Evde Yapabileceğiniz Duyu Bütünleme Çalışmaları
İşte evde yapabileceğiniz bazı duyu bütünleme çalışmaları:
**Duyusal uyaran sağlayarak **
- Dışarı çıkın: Doğada vakit geçirmek, çocuğunuzun görsel, işitsel, dokunsal ve proprioseptif duyularını uyarmaya yardımcı olabilir.
- Dans edin veya ritmik müzik dinleyin: Ritmik hareketler ve müzik, işitsel ve proprioseptif duyuları uyarmaya yardımcı olabilir.
- Top oynayın: Top oynamak, görsel, işitsel, dokunsal ve proprioseptif duyuları uyarmaya yardımcı olabilir.
- Puzzle yapıştırın: Puzzle yapmak, görsel ve bilişsel becerileri geliştirmeye yardımcı olabilir.
- Oyun hamuru ile oynayın: Oyun hamuru ile oynamak, dokunsal ve bilişsel becerileri geliştirmeye yardımcı olabilir.
Duyusal uyaran sınırlayarak
- Derin basınç uygulayın: Çocuğunuzun vücuduna derin basınç uygulamak, proprioseptif duyuyu uyarmaya yardımcı olabilir. Örneğin, çocuğunuzu sıkıca kucaklayabilir, sırtına masaj yapabilir veya onu bir minderin içine sarabilirsiniz.
- Düşük ışık ve ses seviyelerinde vakit geçirin: Düşük ışık ve ses seviyeleri, işitsel ve görsel uyaranları sınırlamaya yardımcı olabilir.
- Tekrarlayan aktiviteler yapın: Tekrarlayan aktiviteler, proprioseptif ve vestibuler duyuları uyarmaya yardımcı olabilir. Örneğin, çocuğunuz ile birlikte ip atlayabilir veya tırmanma duvarına çıkabilirsiniz.
Evde Duyu Bütünleme Çalışmaları Yapmanın Püf Noktaları
- Çocuğunuzun ilgisini çekin: Çalışmalar, çocuğunuzun ilgisini çekecek şekilde tasarlanmalıdır. Örneğin, çocuğunuz arabalara ilgi duyuyorsa, onunla birlikte arabalarla oynayabilirsiniz.
- Çocuğunuza seçenekler sunun: Çocuğunuza seçenekler sunmak, onun katılımını artırmaya yardımcı olabilir. Örneğin, ona “Top oynamak ister misin yoksa oyun hamuru ile oynamak ister misin?” diye sorabilirsiniz.
- Çocuğunuzun tepkilerini gözlemleyin: Çocuğunuzun tepkilerini gözlemlemek, onun için uygun olan çalışmaları belirlemenize yardımcı olabilir. Örneğin, çocuğunuz bir çalışmadan rahatsızlık duyuyorsa, o çalışmayı durdurabilirsiniz.
**Sonuç