Evlilik Nedeniyle İşten Ayrılma ve Kıdem Tazminatı
Türk İş Kanunu’nun 14. maddesinde, kadın işçinin evlilik nedeniyle iş akdini feshetmesi halinde kıdem tazminatına hak kazanabileceği düzenlenmiştir. Bu düzenleme, kadın işçinin evlilik nedeniyle aile hayatına uyum sağlaması ve yeni bir hayat kurması için gerekli olan maddi desteği sağlaması amacıyla yapılmıştır.
Evlilik Nedeniyle İşten Ayrılma Hakkı
Evlilik nedeniyle işten ayrılma hakkı, yalnızca kadın işçilere tanınmıştır. Erkek işçiler, evlilik nedeniyle iş akdini feshedebilseler dahi kıdem tazminatına hak kazanamazlar.
Evlilik nedeniyle işten ayrılma hakkı, kadın işçinin iş sözleşmesinin en az bir yıl süreyle devam etmesi koşuluyla kullanılabilir. İş sözleşmesi bir yıldan daha az süreyle devam eden kadın işçiler, evlilik nedeniyle işten ayrılsalar dahi kıdem tazminatına hak kazanamazlar.
Evlilik Nedeniyle İşten Ayrılma Süreci
Kadın işçi, evlilik nedeniyle işten ayrılmak istediği takdirde, işverene yazılı olarak bir bildirimde bulunmalıdır. Bu bildirimin, işverene en az bir ay önce yapılması gerekir.
İşveren, bildirimin süresinde yapılması halinde, kadın işçinin iş akdini bildirimin yapıldığı tarihte sona erdirmelidir.
Kıdem Tazminatının Hesaplanması
Kadın işçinin evlilik nedeniyle işten ayrılması halinde alacağı kıdem tazminatı, işçinin çalıştığı süreye ve son brüt ücretine göre hesaplanır.
Kıdem tazminatı, işçinin çalıştığı her tam yıl için 30 günlük brüt ücreti tutarındadır. Kıdem tazminatının hesabında, işçinin çalıştığı süreler, tam yıl olarak dikkate alınır.
İşçinin çalışmış olduğu süreler, 15 günden fazla olan süreler tam yıl olarak kabul edilir. 15 günden az olan süreler ise tam yıla tamamlanmaz.
Kıdem tazminatının hesabında işçinin son brüt ücreti esas alınır. Bu ücret, işçinin brüt maaşı, ikramiyeleri, primleri ve diğer tüm yan ödemelerini kapsar.
Kıdem Tazminatının Ödenmesi
Kadın işçinin evlilik nedeniyle işten ayrılması halinde, işverenin kıdem tazminatını ödemesi gerekir. İşveren, kıdem tazminatını, işçinin iş akdinin sona erdiği tarihte ödemelidir.
İşveren, kıdem tazminatını zamanında ödemediği takdirde, işçiye ayrıca gecikme tazminatı ödemekle yükümlüdür. Gecikme tazminatı, kıdem tazminatının %20’si oranındadır.
Kıdem Tazminatının Davası
İşveren, kadın işçinin evlilik nedeniyle işten ayrılması halinde kıdem tazminatını ödememesi durumunda, işçi, kıdem tazminatı alacağını dava yoluyla talep edebilir.
İşçi, kıdem tazminatı alacağını dava yoluyla talep etmek için, iş akdinin sona erdiği tarihten itibaren 1 yıl içinde icra takibi başlatmalıdır. İcra takibi sonuçsuz kaldığı takdirde, işçi, kıdem tazminatı alacağının tahsili için dava açabilir.
Evlilik Nedeniyle İşten Ayrılmada Dikkat Edilmesi Gerekenler
Kadın işçilerin evlilik nedeniyle işten ayrılırken dikkat etmesi gereken bazı hususlar vardır. Bunlar:
- İşçi, evlilik nedeniyle işten ayrılmak istediği takdirde, işverene yazılı olarak bir bildirimde bulunmalıdır.
- Bildirim, işverene en az bir ay önce yapılmalıdır.
- İşveren, bildirimin süresinde yapılması halinde, işçinin iş akdini bildirimin yapıldığı tarihte sona erdirmelidir.
- İşçi, kıdem tazminatının hesaplanmasında dikkate alınacak son brüt ücretini işverene bildirmelidir.
- İşçi, kıdem tazminatını zamanında alamadığı takdirde, işverene karşı gecikme tazminatı davası açabilir.
Sonuç
Türk İş Kanunu’nda, kadın işçilerin evlilik nedeniyle işten ayrılması halinde kıdem tazminatına hak kazanabileceği düzenlenmiştir. Bu düzenleme, kadın işçinin evlilik nedeniyle aile hayatına uyum sağlaması ve yeni bir hayat kurması için gerekli olan maddi desteği sağlaması amacıyla yapılmıştır.