Evlilik Nedeniyle Kıdem Tazminatı
Kıdem tazminatı, iş sözleşmesinin işveren tarafından haksız olarak feshedilmesi halinde işçiye ödenen bir tazminattır. Bu tazminat, işçinin işyerinde çalıştığı süreye ve brüt ücretine göre hesaplanır.
İş Kanunu’nun 14. maddesine göre, kadın işçiler, evlenme tarihinden itibaren bir yıl içinde kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde iş sözleşmesini feshedebilirler. Bu haktan yararlanabilmek için kadın işçinin,
- En az bir yıl kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde çalışmış olması,
- Evliliğinin resmi olarak gerçekleşmiş olması ve
- İş sözleşmesini kendi isteğiyle feshetmiş olması gerekir.
Bu şartları sağlayan kadın işçiler, iş sözleşmesini feshederek kıdem tazminatını talep edebilirler.
Evlilik Nedeniyle Kıdem Tazminatı Talep Etme Süresi
Kadın işçiler, evlilik nedeniyle kıdem tazminatı talep etme hakkını, evlenme tarihinden itibaren bir yıl içinde kullanmalıdır. Bu süre, iş sözleşmesinin feshedildiği tarihten itibaren değil, evlenme tarihinin üzerinden bir yıl geçmesi gereken tarihten itibaren başlar.
Örneğin, bir kadın işçi 1 Temmuz 2023 tarihinde evlenmiştir. Bu işçi, 1 Temmuz 2024 tarihine kadar evlilik nedeniyle kıdem tazminatı talep etme hakkını kullanmalıdır. Bu tarihten sonra talepte bulunulması halinde, kıdem tazminatı talebi reddedilecektir.
Evlilik Nedeniyle Kıdem Tazminatının Hesaplanması
Kadın işçilerin evlilik nedeniyle kıdem tazminatı hesaplanırken, işçinin işyerinde çalıştığı süre ve brüt ücreti dikkate alınır.
Kıdem tazminatının tutarı, işçinin her yıl için brüt ücretinin 30’da birinden oluşur.
Örneğin, bir kadın işçi, 3 yıl kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde çalışmış ve brüt ücreti 5.000 TL ise, evlilik nedeniyle alacağı kıdem tazminatı tutarı 15.000 TL olacaktır.
Evlilik Nedeniyle Kıdem Tazminatı Talebinin İşverene Bildirilmesi
Kadın işçiler, evlilik nedeniyle kıdem tazminatı talep etmek için işverene yazılı olarak bildirimde bulunmalıdır. Bu bildirimde, işçinin adı, soyadı, işyerindeki unvanı, çalışma süresi ve brüt ücreti gibi bilgiler yer almalıdır.
İşveren, bildirimin kendisine ulaşmasından itibaren en geç bir ay içinde işçinin talebini olumlu veya olumsuz olarak cevaplamalıdır.
İşverenin talebi olumlu karşılaması halinde, işçiye kıdem tazminatını ödemekle yükümlüdür. İşverenin talebi olumsuz karşılaması halinde, işçi, kıdem tazminatı alacağına ilişkin dava açabilir.
Evlilik Nedeniyle Kıdem Tazminatı Alamayan İşçilerin Yapabileceği İşlemler
Evlilik nedeniyle kıdem tazminatı alamayan işçiler, aşağıdaki işlemleri yapabilirler:
- İşverene karşı, kıdem tazminatı alacağına ilişkin dava açabilirler.
- İş Kanunu’nun 20. maddesi uyarınca, işverene karşı işe iade davası açabilirler.
- İş Kanunu’nun 26. maddesi uyarınca, işverene karşı fesih bildiriminin geçersizliğine ilişkin dava açabilirler.
Bu davalar, işçinin işyerinde bulunduğu ilin veya ilçenin İş Mahkemesinde açılabilir.
Sonuç
Evlilik nedeniyle kıdem tazminatı, kadın işçiler için önemli bir haktır. Bu hak, işçilere evlilik sonrası yeni bir hayata başlamaları için maddi destek sağlamaktadır.
İşverenler, bu hakka saygılı olmalı ve işçilerin haklarını korumalıdır.