Evlilik Tazminatı Şartları
Evlilik tazminatı, Türk Medeni Kanunu’nun 174. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, evlilik birliğinden kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirmeyen veya evlilik birliğini temelinden sarsacak davranışlarda bulunan eş, diğer eşe karşı tazminat ödemek zorundadır.
Maddi Tazminat
Evlilik tazminatı, maddi ve manevi tazminat olmak üzere iki şekilde olabilir. Maddi tazminat, boşanma yüzünden mevcut veya beklenen menfaatlerin zedelenmesini gidermek için ödenir. Örneğin, boşanma yüzünden işsiz kalan veya geliri azalan eş, maddi tazminat talebinde bulunabilir.
Maddi tazminat talebinde bulunabilmek için, şu şartların varlığı gerekir:
- Boşanmada kusursuz veya daha az kusurlu olmak.
- Boşanma yüzünden mevcut veya beklenen menfaatlerin zedelenmiş bulunması.
- Maddi tazminatın miktarının belirlenmesinde, eşlerin ekonomik ve sosyal durumlarının, boşanma yüzünden uğrayacakları zararların ve tazminatın hakkaniyete uygun olması gibi hususlar dikkate alınır.
Manevi Tazminat
Manevi tazminat, boşanma yüzünden kişilik haklarına yapılan saldırı nedeniyle ödenir. Örneğin, aldatma, şiddet, ağır kusur gibi davranışlar nedeniyle diğer eş manevi tazminat talebinde bulunabilir.
Manevi tazminat talebinde bulunabilmek için, şu şartların varlığı gerekir:
- Boşanmada kusursuz veya daha az kusurlu olmak.
- Boşanma yüzünden kişilik haklarına yapılan saldırının varlığı.
- Manevi tazminatın miktarının belirlenmesinde, saldırının ağırlığı, kişilik haklarının ihlalinin niteliği ve sonuçları gibi hususlar dikkate alınır.
Evlilik Sözleşmesi
Evlilik sözleşmesi ile eşler, boşanma halindeki mal rejimi, nafaka, tazminat gibi konularda anlaşma yapabilirler. Evlilik sözleşmesinde tazminat şartı yer alıyorsa, bu şarta göre tazminat ödenir.
Evlilik Tazminatı Davası
Evlilik tazminatı davası, boşanma davası ile birlikte veya ayrı olarak açılabilir. Boşanma davası ile birlikte açılan tazminat davasında, boşanma davası sonuçlandıktan sonra tazminat talebi de karara bağlanır. Boşanma davası ayrı olarak açılmışsa, tazminat davası da ayrı olarak açılmalıdır.
Evlilik Tazminatı Davasında Geçerli Sebep Olarak Kabul Edilen Davranışlar
Evlilik tazminatı davasında, boşanmada kusursuz veya daha az kusurlu olan eş, diğer eşin aşağıdaki davranışlarını geçerli sebep olarak gösterebilir:
- Aldatma
- Şiddet
- Hakaret, aşağılama, küçük düşürme
- Evliliğin temelinden sarsacak nitelikte diğer davranışlar
Aldatma
Aldatma, evlilik birliğinden kaynaklanan sadakat yükümüne aykırı bir davranıştır. Aldatma, evliliğin temelinden sarsacak nitelikte bir davranıştır ve tazminat talebine konu olabilir.
Şiddet
Şiddet, fiziksel veya psikolojik olarak eşe zarar verme anlamına gelir. Şiddet, evliliğin temelinden sarsacak nitelikte bir davranıştır ve tazminat talebine konu olabilir.
Hakaret, Aşağılama, Küçük Düşürme
Hakaret, aşağılama, küçük düşürme gibi davranışlar, eşe karşı saygısızlığı ifade eden davranışlardır. Bu davranışlar, evliliğin temelinden sarsacak nitelikte bir davranıştır ve tazminat talebine konu olabilir.
Evliliğin Temelinden Sarsacak Nitelikte Diğer Davranışlar
Yukarıda sayılan davranışların dışında, evliliğin temelinden sarsacak nitelikte başka davranışlar da tazminat talebine konu olabilir. Örneğin, eşini işsiz bırakan, eşinin sosyal ilişkilerini engelleyen, eşinin ekonomik özgürlüğünü kısıtlayan davranışlar tazminat talebine konu olabilir.
Evlilik Tazminatı Davasının Değerlendirilmesi
Evlilik tazminatı davasında, mahkeme, tarafların kusur oranlarını, tazminat talebini haklı kılan nedenleri ve tazminat miktarını belirlerken aşağıdaki hususları dikkate alır:
- Tarafların kusur oranları
- Tazminat talebini haklı kılan nedenler
- Tarafların ekonomik ve sosyal durumları
- Tazminatın hakkaniyete uygun olması
Evlilik Tazminatı Davasının Sonuçları
Mahkeme