FETÖ Tazminat Davaları Emsal Kararlar
15 Temmuz 2016 tarihinde gerçekleşen darbe girişimi, Türkiye tarihinin en önemli dönüm noktalarından biri oldu. Darbe girişiminin ardından, Fetullahçı Terör Örgütü (FETÖ) ile bağlantılı olduğu iddiasıyla binlerce kişi gözaltına alındı, tutuklandı veya kamu görevinden ihraç edildi.
Darbe girişiminin ardından, FETÖ ile bağlantılı olduğu iddiasıyla mağdur olan kişiler, tazminat davası açmaya başladı. Bu davalar, Türkiye’nin en önemli hukuki gündem maddelerinden biri haline geldi.
FETÖ Tazminat Davalarının Türleri
FETÖ tazminat davaları, temel olarak dört kategoriye ayrılabilir:
- İşe iade davaları: FETÖ ile bağlantılı olduğu iddiasıyla kamu görevinden ihraç edilen kişiler, işe iade davaları açabiliyor.
- Kıdem tazminatı davaları: FETÖ ile bağlantılı olduğu iddiasıyla kamu görevinden ihraç edilen kişiler, kıdem tazminatı davaları açabiliyor.
- Mağduriyet tazminatı davaları: FETÖ ile bağlantılı olduğu iddiasıyla gözaltına alınan, tutuklanan veya mağdur olan kişiler, mağduriyet tazminatı davaları açabiliyor.
- Manevi tazminatı davaları: FETÖ ile bağlantılı olduğu iddiasıyla gözaltına alınan, tutuklanan veya mağdur olan kişiler, manevi tazminatı davaları açabiliyor.
FETÖ Tazminat Davalarında Emsal Kararlar
FETÖ tazminat davalarında, Yargıtay ve Anayasa Mahkemesi tarafından önemli kararlar verilmiştir. Bu kararlar, yerel mahkemeler için emsal teşkil etmektedir.
Yargıtay Kararları
Yargıtay, FETÖ tazminat davalarında, şu temel ilkeleri ortaya koymuştur:
- FETÖ ile bağlantılı olduğu iddiasıyla kamu görevinden ihraç edilen kişilerin, işe iade davalarında haklı olduklarının kabulü gerekir.
- FETÖ ile bağlantılı olduğu iddiasıyla kamu görevinden ihraç edilen kişilerin, kıdem tazminatı hakları korunmalıdır.
- FETÖ ile bağlantılı olduğu iddiasıyla gözaltına alınan, tutuklanan veya mağdur olan kişilerin, mağduriyet tazminatı talep etme hakları vardır.
- FETÖ ile bağlantılı olduğu iddiasıyla gözaltına alınan, tutuklanan veya mağdur olan kişilerin, manevi tazminat talep etme hakları vardır.
Yargıtay, FETÖ tazminat davalarında, şu kararlara da imza atmıştır:
- Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, 667 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kapatılan kurumlarda çalışan kişilerin, alacak, işe iade, fazla mesai ve kıdem tazminatı davalarının “dava şartı yokluğu” nedeniyle reddedilmesi gerektiğine karar verdi.
- Yargıtay 7. Hukuk Dairesi, 667 sayılı KHK ile kapatılan bir okulda çalışan öğretmenin işe iade davasının “dava şartı yokluğu” nedeniyle reddedilmesi gerektiğine karar verdi.
Anayasa Mahkemesi Kararları
Anayasa Mahkemesi, FETÖ tazminat davalarında, şu temel ilkeleri ortaya koymuştur:
- FETÖ ile bağlantılı olduğu iddiasıyla kamu görevinden ihraç edilen kişilerin, adil yargılanma hakkının ihlal edildiği durumlarda, yeniden yargılama hakkı vardır.
- FETÖ ile bağlantılı olduğu iddiasıyla gözaltına alınan, tutuklanan veya mağdur olan kişilerin, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) 5. maddesi uyarınca, özgürlük ve güvenlik hakkının ihlal edildiği durumlarda, tazminat talep etme hakları vardır.
Anayasa Mahkemesi, FETÖ tazminat davalarında, şu kararlara da imza atmıştır:
- Anayasa Mahkemesi, 15 Temmuz darbe girişimi sonrası gözaltına alınıp bir süre tutuklanan bir öğretmenin başvurusunda hak ihlali kararı verdi. Mahkeme, öğretmene 30 bin TL tazminat ödenmesine hükmetti.
- Anayasa Mahkemesi, 15 Temmuz darbe girişimi sonrası FETÖ ile bağlantılı olduğu iddiasıyla kapatılan bir dershanede öğretmen olarak görev yapan bir öğretmenin başvurusunda hak ihlali kararı verdi. Mahkeme, öğretmene 100 bin TL tazminat ödenmesine hükmetti.
FETÖ Tazminat Davalarının Geleceği
FETÖ tazminat davaları, Türkiye’nin en önemli hukuki gündem maddelerinden biri olmaya devam edecek. Bu davaların, Türkiye’nin hukuki ve siyasi tarihinde önemli bir rol oynaması bekleniyor.
FETÖ tazminat davalarının geleceğini etkileyecek bazı faktörler şunlardır: