Genel Ekonomi Ders Notları
Giriş
Ekonomi, üretim, tüketim, dağıtım ve ticaret ile ilgili insan faaliyetlerini inceleyen bir bilim dalıdır. Genel ekonomi, ekonominin temel kavramlarını, teorilerini ve uygulamalarını inceleyen bir daldır.
Genel ekonomi dersinin amacı, öğrencilere ekonominin temellerini öğretmektir. Ders kapsamında, aşağıdaki konular işlenir:
- Ekonominin temel kavramları
- Talep ve arz
- Piyasa dengesi
- Üretim ve maliyetler
- Gelir dağılımı
- Ekonomik büyüme
- Ekonomik politikalar
Ekonominin Temel Kavramları
Ekonominin temel kavramları, ekonominin işleyişini anlamanın temelini oluşturur. Bu kavramlar arasında şunlar yer alır:
- Mal ve hizmet: Ekonominin temelini oluşturan iki unsurdur. Mallar, fiziksel bir yapıya sahip olan ürünlerdir. Hizmetler ise fiziksel bir yapıya sahip olmayan ürünlerdir.
- İhtiyaç ve istek: İhtiyaçlar, insan yaşamının devamı için gerekli olan şeylerdir. İstekler ise ihtiyaçlardan farklı olarak, insan yaşamının devamı için gerekli olmayan şeylerdir.
- Değer: Bir mal veya hizmetin sahip olduğu faydadır.
- Para: Değer ölçüsü olarak kullanılan bir araçtır.
- Değişim: Mal veya hizmetlerin birbirleri ile değiştirilmesidir.
- Üretim: Mal veya hizmetlerin üretilmesidir.
- Tüketim: Mal veya hizmetlerin kullanılmasıdır.
- Dağıtım: Mal veya hizmetlerin tüketicilere ulaştırılması sürecidir.
Talep ve Arz
Talep, bir mal veya hizmetin belli bir fiyattan satın alınma isteğinin miktarıdır. Arz, bir mal veya hizmetin belirli bir fiyattan üretilme isteğinin miktarıdır.
Talep ve arz eğrileri, bir mal veya hizmetin fiyatının ve miktarının birbiriyle olan ilişkisini gösterir. Talep eğrisi, fiyat arttıkça talep edilen miktarın azaldığını gösterir. Arz eğrisi ise fiyat arttıkça arz edilen miktarın arttığını gösterir.
Piyasa Dengesi
Piyasa dengesi, talep edilen miktarın arz edilen miktara eşit olduğu durumdur. Piyasa dengesinde fiyat, talep ve arz eğrilerinin kesiştiği noktada oluşur.
Üretim ve Maliyet
Üretim, mal veya hizmetlerin üretilmesi sürecidir. Üretimde kullanılan faktörler, sermaye, işgücü ve doğal kaynaklardır.
Maliyet, bir mal veya hizmetin üretimi için gerekli olan kaynakların değerinin toplamıdır. Maliyet, değişken maliyet ve sabit maliyet olmak üzere iki ana gruba ayrılır. Değişken maliyet, üretimin miktarına bağlı olarak değişen maliyettir. Sabit maliyet ise üretimin miktarına bağlı olarak değişmeyen maliyettir.
Gelir Dağılımı
Gelir dağılımı, toplumdaki gelirin bireyler arasında nasıl bölüşüldüğüdür. Gelir dağılımı, eşitlik ve adalet açısından önemlidir.
Gelir dağılımının temel belirleyicileri arasında şunlar yer alır:
- Emek piyasası: Emek piyasasında ücretler, işgücü arz ve talebine göre belirlenir.
- Sermaye piyasası: Sermaye piyasasında faizler, sermaye arz ve talebine göre belirlenir.
- Devlet politikaları: Devlet, vergi, transfer ödemeleri ve diğer politikalar yoluyla gelir dağılımını etkileyebilir.
Ekonomik Büyüme
Ekonomik büyüme, milli gelirin zaman içinde artmasıdır. Ekonomik büyümenin temel belirleyicileri arasında şunlar yer alır:
- Sermaye birikimi: Sermaye birikimi, üretimde kullanılan sermayenin miktarının artmasıdır.
- Nüfus artışı: Nüfus artışı, işgücünün artmasına ve milli gelirin artmasına neden olur.
- Teknolojik gelişme: Teknolojik gelişme, üretim verimliliğini artırarak milli gelirin artmasına neden olur.
Ekonomik Politikalar
Ekonomik politikalar, ekonominin işleyişini etkileyen hükümet müdahaleleridir. Ekonomik politikalar, ekonomik büyümeyi, enflasyonu, işsizliği ve diğer ekonomik sorunları azaltmak için kullanılır.
Ekonomik politikalar, maliye politikası ve para politikası olmak üzere iki ana gruba ayrılır.
Maliye politikası, devletin vergi ve harcama politikalarını kullanarak ekonomiyi etkilemesidir.
**Para politikası, devletin para arzını ve faiz oranlarını kullanarak ekonomiyi etkilemesidir.