IBS FODMAP Diyeti: İrritabl Bağırsak Sendromu İçin Bir Beslenme Planı
İrritabl bağırsak sendromu (IBS), dünya çapında milyonlarca insanı etkileyen yaygın bir sindirim rahatsızlığıdır. Karın ağrısı, şişkinlik, ishal ve kabızlık gibi semptomlara neden olabilir. IBS’nin bilinen bir tedavisi yoktur, ancak semptomları yönetmeye yardımcı olabilecek çeşitli tedaviler mevcuttur. Bu tedavilerden biri de IBS FODMAP diyetidir.
FODMAP Nedir?
FODMAP, fermente edilebilir oligosakkaritler, disakkaritler, monosakkaritler ve poliollerin kısaltmasıdır. Bunlar, sindirim sisteminde tamamen emilmeyen ve bağırsak bakterileri tarafından fermente edilen bir grup karbonhidrattır. Bu fermantasyon, gaz ve şişkinlik gibi IBS semptomlarına yol açabilir.
IBS FODMAP Diyeti Nasıl Çalışır?
IBS FODMAP diyeti, FODMAP açısından yüksek gıdaların alımını sınırlayarak çalışır. Bu, IBS semptomlarının azaltılmasına ve yaşam kalitesinin iyileştirilmesine yardımcı olabilir.
IBS FODMAP Diyetinde Hangi Gıdalar Yasaktır?
IBS FODMAP diyetinde yasaklanan gıdalar şunlardır:
- Buğday, arpa, çavdar gibi glüten içeren tahıllar
- Süt ve süt ürünleri
- Baklagiller (fasulye, mercimek, nohut vb.)
- Bazı meyveler (elma, armut, kiraz, mango, şeftali vb.)
- Bazı sebzeler (brokoli, karnabahar, lahana, soğan, sarımsak vb.)
- Bazı kuruyemişler (fındık, fıstık, ceviz vb.)
- Şekerli içecekler
- Yapay tatlandırıcılar
IBS FODMAP Diyetinde Hangi Gıdalar Serbesttir?
IBS FODMAP diyetinde serbest olan gıdalar şunlardır:
- Pirinç, mısır, kinoa, amarant gibi glütensiz tahıllar
- Et, balık, tavuk gibi protein kaynakları
- Sebzeler (salatalık, kabak, patates, havuç, ıspanak vb.)
- Meyveler (muz, portakal, üzüm, çilek, yaban mersini vb.)
- Kuruyemişler (badem, kaju, ceviz vb.)
- Süt ve süt ürünleri yerine badem sütü, soya sütü, pirinç sütü gibi bitkisel sütler
- Şekersiz içecekler
IBS FODMAP Diyetine Nasıl Başlanır?
IBS FODMAP diyetine başlamak için şu adımları izleyebilirsiniz:
- Bir doktor veya diyetisyene danışın. IBS FODMAP diyeti, herkes için uygun olmayabilir. Bu nedenle, diyete başlamadan önce bir doktor veya diyetisyene danışmanız önemlidir.
- FODMAP açısından yüksek gıdaları belirleyin. FODMAP açısından yüksek gıdaları belirlemek için bir FODMAP listesi kullanabilirsiniz.
- FODMAP açısından yüksek gıdaları diyetinizden çıkarın. FODMAP açısından yüksek gıdaları diyetinizden çıkardıktan sonra, semptomlarınızın nasıl değiştiğini takip edin.
- FODMAP açısından düşük gıdaları diyetinize ekleyin. FODMAP açısından düşük gıdaları diyetinize ekledikten sonra, semptomlarınızın nasıl değiştiğini takip edin.
- FODMAP açısından yüksek gıdaları kademeli olarak diyetinize geri ekleyin. FODMAP açısından yüksek gıdaları kademeli olarak diyetinize geri ekledikten sonra, semptomlarınızın nasıl değiştiğini takip edin.
IBS FODMAP Diyeti Ne Kadar Sürer?
IBS FODMAP diyeti, genellikle 6-8 hafta sürer. Ancak, bazı kişilerde semptomların tamamen düzelmesi daha uzun sürebilir.
IBS FODMAP Diyetinin Faydaları Nelerdir?
IBS FODMAP diyeti, IBS semptomlarının azaltılmasına ve yaşam kalitesinin iyileştirilmesine yardımcı olabilir. IBS FODMAP diyeti ile ilgili çalışmalar, diyetin aşağıdaki faydaları sağlayabileceğini göstermiştir:
- Karın ağrısının azaltılması
- Şişkinliğin azaltılması
- İshalin azaltılması
- Kabızlığın azaltılması
- Yaşam kalitesinin iyileştirilmesi
IBS FODMAP Diyetinin Riskleri Nelerdir?
IBS FODMAP diyeti, genellikle güvenli bir diyettir. Ancak, bazı kişilerde aşağıdaki yan etkiler görülebilir:
- Baş ağrısı
- Yorgunluk
- Mide bulantısı
- Kabızlık
- İshal
Bu yan etkiler genellikle geçicidir ve birkaç hafta içinde kaybolur. Ancak, yan etkiler şiddetliyse veya uzun süre devam ederse, bir doktor veya diyetisyene danışmanız önemlidir.
IBS FODMAP Diyeti Hakkında Daha Fazla Bilgi İçin
IBS FODMAP diyeti hakkında daha fazla bilgi için aşağıdaki kaynakları ziyaret edebilirsiniz: