İhbar Tazminatı Hesaplama
İş Hukuku’nda, iş sözleşmesinin işveren veya işçi tarafından haklı bir neden olmaksızın feshedilmesi halinde, işçiye ödenmesi gereken tazminata ihbar tazminatı adı verilir. İhbar tazminatı, işçinin işverene vermiş olduğu hizmet karşılığında bir güvence tazminatı niteliğindedir.
İhbar tazminatı hesabında dikkate alınması gereken temel unsurlar şunlardır:
- İşçinin kıdemi
- İşçinin brüt ücreti
- İşverenin ihbar süresine uyup uymadığı
İşçinin kıdemi, ihbar tazminatının hesabında en önemli unsurdur. İş Kanunu’na göre, işçinin kıdemi, iş sözleşmesinin devam etmiş olduğu süreye göre belirlenir. Kıdem, işçinin işverene ilk olarak girdiği günden itibaren hesaplanır.
İş Kanunu’nda, kıdem tazminatı için öngörülen asgari kıdem süresi 1 yıldır. Ancak, iş sözleşmesinde daha uzun bir kıdem süresi öngörülmüş olabilir.
İşçinin brüt ücreti, ihbar tazminatının hesabında dikkate alınan diğer bir unsurdur. İhbar tazminatı, işçinin brüt ücretine göre hesaplanır.
İşverenin ihbar süresine uyup uymadığı, ihbar tazminatının miktarını etkileyen bir diğer unsurdur. İş Kanunu’na göre, işverenin işçiyi işten çıkarırken ihbar süresine uyması gerekir. İhbar süresine uymayan işveren, işçiye ihbar tazminatının yanı sıra, ihbar süresine ait ücreti de ödemek zorundadır.
İş Kanunu’na göre, ihbar süreleri şu şekildedir:
- İşçinin kıdemi 1 yıla kadar ise, ihbar süresi 2 haftadır.
- İşçinin kıdemi 1 yıldan 3 yıla kadar ise, ihbar süresi 4 haftadır.
- İşçinin kıdemi 3 yıldan 5 yıla kadar ise, ihbar süresi 6 haftadır.
- İşçinin kıdemi 5 yıldan fazla ise, ihbar süresi 8 haftadır.
İhbar tazminatı hesabı, aşağıdaki formül ile yapılır:
İhbar tazminatı = (İşçinin kıdemi * İşçinin brüt ücreti) / 4
Örneğin, 5 yıllık kıdemi olan ve aylık brüt ücreti 10.000 TL olan bir işçi, işveren tarafından işten çıkarılırsa, ihbar tazminatı aşağıdaki şekilde hesaplanır:
İhbar tazminatı = (5 * 10.000) / 4 = 12.500 TL
İşverenin ihbar süresine uymadığı durumlarda, ihbar tazminatı aşağıdaki şekilde hesaplanır:
İhbar tazminatı = (İşçinin kıdemi * İşçinin brüt ücreti * İhbar süresinin eksikliği) / 4
Örneğin, 5 yıllık kıdemi olan ve aylık brüt ücreti 10.000 TL olan bir işçi, işveren tarafından işten çıkarılırken ihbar süresine uyulmayarak 2 hafta yerine 1 hafta ihbar verilmiştir. Bu durumda, işçinin ihbar tazminatı aşağıdaki şekilde hesaplanır:
İhbar tazminatı = (5 * 10.000 * 1) / 4 = 12.500 TL
İhbar tazminatı, iş sözleşmesinin feshedildiği tarihte işçiye ödenir. İhbar tazminatı, işçiye ödenmemesi halinde, işçi yasal yollara başvurarak ihbar tazminatının tahsili için dava açabilir.
İhbar tazminatı, işçinin işverene vermiş olduğu hizmetin karşılığı olarak ödenen bir tazminattır. İşçinin kıdemi ne kadar uzun olursa, ihbar tazminatı miktarı da o kadar artar.