İhbar Tazminatı Hesaplama
İhbar tazminatı, iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı bir neden olmaksızın veya işçi tarafından geçerli bir neden olmaksızın feshedilmesi halinde işçiye ödenen bir tazminat türüdür. İhbar tazminatının amacı, işçinin işsiz kalmaması ve yeni bir iş bulması için bir süreliğine maddi destek sağlamaktır.
İhbar Tazminatının Hesaplanması
İhbar tazminatının hesaplanmasında öncelikle işçinin işyerinde çalıştığı süre dikkate alınır. İşçi, işyerinde çalıştığı her tam yıl için 30 günlük ücret tutarında ihbar tazminatı almaya hak kazanır. Ancak, işçinin işyerinde çalıştığı sürenin bir yıldan az olması halinde, çalışılan sürenin her ayı için 30 güne bölünmesi suretiyle bulunan miktar, tam yıl için ödenmesi gereken ihbar tazminat tutarının esas alınması suretiyle ihbar tazminatı hesaplanır.
Örneğin, bir işçi işyerinde 1,5 yıl çalışmışsa, 1,5 yıl / 1 yıl = 1,5 tam yıl olarak hesaplanır. Bu durumda, işçiye 30 x 1,5 = 45 günlük ücret tutarında ihbar tazminatı ödenir.
İhbar tazminatının hesaplanmasında dikkate alınan ücret, işçinin fesih tarihindeki brüt ücretidir. İşçinin brüt ücreti, iş sözleşmesinde belirtilen ücrete, varsa işçiye yapılan ek ücretler, primler, ikramiyeler gibi ödemeler eklenerek bulunur.
İhbar tazminatı hesaplanırken işçinin kıdem tazminatı için kullanılan ücret unsurları dikkate alınır. Bu nedenle, işçinin fesih tarihindeki ücretinde yer alan kıdem tazminatı için öngörülen esaslar dışındaki unsurlar, ihbar tazminatı hesaplamasında dikkate alınmaz.
İhbar Tazminatı Hesaplama Formülü
İhbar tazminatının hesaplanmasında kullanılan formül aşağıdaki gibidir:
İhbar tazminatı = İşçinin fesih tarihindeki brüt ücret x İşçinin işyerinde çalıştığı tam yıl sayısı x 30
Örneğin, bir işçi işyerinde 5 yıl çalışmış ve fesih tarihindeki brüt ücreti 5.000 TL ise, işçiye ödenecek ihbar tazminatı aşağıdaki şekilde hesaplanır:
İhbar tazminatı = 5.000 TL x 5 yıl x 30
= 75.000 TL
İhbar Tazminatının Ödenmesi
İhbar tazminatı, işveren tarafından işçiye iş sözleşmesinin feshedildiği tarihte veya en geç on beş gün içinde ödenir. İşveren tarafından ihbar tazminatının zamanında ödenmemesi halinde, işçiye yasal faiz ödenir.
İhbar Tazminatının Kesintileri
İhbar tazminatı, işçinin brüt ücreti üzerinden hesaplanmasına rağmen, ödenecek tutardan bazı kesintiler yapılabilir. Bu kesintiler, işçinin işverene olan borçları, işçinin sosyal güvenlik primi ve vergi borcu gibi unsurları kapsayabilir.
İhbar Tazminatının İptali
İşveren tarafından haklı bir nedene dayanılarak yapılan fesihlerde işçiye ihbar tazminatı ödenmez. Ancak, işverenin haklı fesih sebebinin sonradan ortadan kalkması halinde, işçi ihbar tazminatı talep edebilir.
İhbar Tazminatının Dava Yoluyla Talep Edilmesi
İşveren tarafından ihbar tazminatı ödenmemesi halinde, işçi ihbar tazminatı alacağını dava yoluyla talep edebilir. İhbar tazminatı davası, işçinin iş sözleşmesinin feshedildiği tarihten itibaren bir yıl içinde açılmalıdır.
İhbar Tazminatı ile Kıdem Tazminatı Arasındaki Fark
İhbar tazminatı ve kıdem tazminatı, her ikisi de iş sözleşmesinin feshedilmesi halinde işçiye ödenen tazminat türleridir. Ancak, bu iki tazminat türünün birbirinden bazı önemli farkları vardır.
İhbar tazminatı, işveren tarafından haklı bir neden olmaksızın veya işçi tarafından geçerli bir neden olmaksızın yapılan fesihlerde ödenir. Kıdem tazminatı ise, işveren tarafından iş sözleşmesinin sona ermesi halinde, işçinin işyerinde çalıştığı süreye göre ödenir.
İh