İhbar tazminatı nasıl alınır?
İş Kanunu’nun 17. maddesine göre, işverenin işçiyi işten çıkarması durumunda, işçiye en az 30 günlük brüt ücret tutarında ihbar tazminatı ödemesi gerekir. Bu tazminat, işçinin kıdemine göre artar.
İşçinin kıdemi
| Kıdem | İhbar tazminatı |
|---|---|
| 1 yıla kadar | 30 günlük brüt ücret |
| 1 yıldan 5 yıla kadar | 30 + (kıdem yılı x 2) günlük brüt ücret |
| 5 yıldan fazla | 30 + (5 x 2) + (kıdem yılı – 5) x 4 günlük brüt ücret |
Örneğin, 5 yıl kıdemi olan bir işçi işten çıkarılırsa, ihbar tazminatı olarak 30 + (5 x 2) + (5 – 5) x 4 = 70 günlük brüt ücret alır.
İhbar tazminatı, işçinin brüt ücretine göre hesaplanır. Brüt ücret, işçinin aylık ücretine, varsa ikramiye ve primlerine, kıdem tazminatına esas olan kazancına ve diğer ödemelerine göre belirlenir.
İhbar tazminatı, işçinin işten ayrıldığı tarihte geçerli olan brüt ücretine göre hesaplanır.
İhbar tazminatı nasıl alınır?
İhbar tazminatı almak için işçinin öncelikle işverene ihtarname çekmesi gerekir. İhtarname, işçinin işvereni ihbar tazminatı ödemesi için uyardığı bir belgedir. İhtarname, noter aracılığıyla veya iadeli taahhütlü olarak gönderilebilir.
İhtarnamede aşağıdaki bilgiler yer almalıdır:
- İşçinin ve işverenin adı, soyadı ve adresi
- İhtarname konusu
- İhbar tazminatı miktarı
- İhtarname tarihi
İhtarname gönderildikten sonra işveren, işçinin ihbar tazminatını ödemek zorundadır. İşveren ihbar tazminatını ödemezse, işçi dava açarak ihbar tazminatını alabilir.
İhbar tazminatı davasında dikkat edilmesi gerekenler
İhbar tazminatı davasında işçinin aşağıdaki hususlara dikkat etmesi gerekir:
- İşe giriş ve çıkış tarihlerini gösteren belgeler
- İş sözleşmesi
- İhtarname
- İhtarname tebliğ şerhi
İşçi bu belgeleri dava açmadan önce hazırlamalıdır.
Dava, işçinin işyerinin bulunduğu yerdeki iş mahkemesinde açılır. Dava, işçinin ihbar tazminatı alacağını ispatlamasına bağlıdır. İşçi, ihbar tazminatı alacağını ispatlamak için aşağıdaki delilleri kullanabilir:
- İşe giriş ve çıkış tarihlerini gösteren belgeler
- İş sözleşmesi
- İhtarname
- İhtarname tebliğ şerhi
Dava sonucunda işçi haklı çıkarsa, işverene ihbar tazminatı ödemesine hükmedilir. İşveren, bu hükmü yerine getirmezse, işçinin talebi üzerine icra yoluyla tazminatın tahsil edilmesi sağlanır.
İhbar tazminatı ile ilgili bazı özel durumlar
- İşçi, iş sözleşmesini kendi isteğiyle feshederse, ihbar tazminatı alamaz. Ancak, işverenin işçiyi işten çıkarması için haklı bir nedeni varsa, işçi ihbar tazminatı alabilir.
- İşçi, iş sözleşmesini feshetmeden önce işverene bir ihtarname çekerse, bu ihtarname işçinin ihbar tazminatı alacağına engel olmaz.
- İşçi, iş sözleşmesini feshederken işverene ihbar tazminatı ödemeyi taahhüt ederse, işçi ihbar tazminatı alamaz.
- İşçi, iş sözleşmesini feshetmeden önce işverene bir ihbar tazminatı ödemesi için razı olursa, işçi ihbar tazminatı alamaz.
- İşçi, iş sözleşmesini feshettiği tarihte kıdemi 1 yıla kadar ise, işverene ihbar tazminatı ödemesi gerekmez.
Sonuç olarak, ihbar tazminatı almak için işçinin öncelikle işverene ihtarname çekmesi gerekir. İhtarname gönderildikten sonra işveren, işçinin ihbar tazminatını ödemek zorundadır. İşveren ihbar tazminatını ödemezse, işçi dava açarak ihbar tazminatını alabilir.