İlaç Zehirlenmesinde Evde Ne Yapılmalı?
İlaç zehirlenmesi, bir kişinin yanlışlıkla veya kasıtlı olarak fazla miktarda ilaç alması sonucu ortaya çıkan bir durumdur. İlaç zehirlenmesi, her yaştan insanı etkileyebilir ve ciddi sağlık sorunlarına hatta ölüme neden olabilir.
İlaç zehirlenmesinin belirtileri, alınan ilacın türüne ve miktarına bağlı olarak değişebilir. Genel olarak görülen belirtiler şunlardır:
- Kusma
- İshal
- Mide bulantısı
- Baş ağrısı
- Kas ağrıları
- Halsizlik
- Bilinç kaybı
İlaç zehirlenmesi şüphesi varsa, hemen tıbbi yardım almak önemlidir. Tıbbi yardım gelene kadar, evde yapılabilecek bazı ilk yardım uygulamaları vardır.
İlaç Zehirlenmesinde Evde Yapılacak İlk Yardım Uygulamaları
- Olay yerini güvenli hale getirin. Zehirlenen kişinin yanındaki tehlikeli maddeleri uzaklaştırın.
- Zehirlenen kişinin bilincini kontrol edin. Bilinci kapalı ise, sırt üstü yatırın ve yan tarafa doğru çevirin.
- Zehirlenen kişinin solunum yollarını açık tutun. Ağzındaki kusmuk veya toz gibi maddeleri temizleyin.
- Zehirlenen kişiye bol su verin. Kusma refleksini tetiklemek için, zehirlenen kişiye parmağınınızı boğazına doğru bastırın.
- Zehirlenen kişinin kıyafetlerini gevşetin.
- Tıbbi yardım isteyin. 112’yi arayın veya en yakın sağlık kuruluşuna gidin.
İlaç Zehirlenmesinde Yapılması Gerekmeyenler
- Zehirlenen kişiye süt veya yumurta verin. Bu maddeler, zehirli maddelerin vücutta emilimini artırabilir.
- Zehirlenen kişiye kusturmaya çalışın. Zehirlenen kişi bilinci kapalıysa veya 2 saatten fazla bir süre geçmişse kusturmaya çalışmayın.
- Zehirlenen kişiye herhangi bir ilaç vermeyin. Zehirlenen kişiye yanlış ilaç verilmesi, durumu daha da kötüleştirebilir.
İlaç Zehirlenmesinde Tıbbi Tedavi
Tıbbi yardım geldiğinde, zehirlenen kişi öncelikle hayati fonksiyonları açısından değerlendirilir. Solunum, kalp atışı ve kan basıncı gibi değerler kontrol edilir. Zehirlenen kişinin bilinci kapalıysa, solunumu ve dolaşımı desteklemek için gerekli önlemler alınır.
Zehirlenen kişinin vücudundan zehirli maddelerin atılması için çeşitli yöntemler kullanılabilir. Bu yöntemler şunlardır:
- Kusma: İlaç zehirlenmesinin erken evrelerinde kusturma, zehirli maddelerin vücuttan atılması için etkili bir yöntemdir. Ancak, zehirlenen kişi bilinci kapalıysa veya 2 saatten fazla bir süre geçmişse kusturmaya çalışmayın.
- Lavaj: Midenin yıkanması için kullanılan bir yöntemdir. Lavaj, zehirlenen kişiye bir hortum aracılığıyla su veya süt verilerek yapılır.
- Aktif kömür: Zehirli maddelerin vücutta emilimini azaltmak için kullanılan bir maddedir. Aktif kömür, zehirlenen kişiye bir tablet veya toz şeklinde verilir.
- Hemodiyaliz: Kandaki zehirli maddelerin temizlenmesi için kullanılan bir yöntemdir. Hemodiyaliz, özellikle ağır ilaç zehirlenmelerinde etkili bir yöntemdir.
Zehirlenen kişinin tedavisi, alınan ilacın türüne ve miktarına göre değişir. Tıbbi tedavinin yanı sıra, zehirlenen kişiye destekleyici tedaviler de uygulanabilir. Bu tedaviler, sıvı ve elektrolit takviyesi, mide bulantısı ve kusmanın önlenmesi gibi konuları içerir.
İlaç Zehirlenmesini Önlemek için Neler Yapılabilir?
İlaç zehirlenmesini önlemek için alınabilecek bazı önlemler şunlardır:
- İlaçları çocukların erişemeyeceği yerlerde saklayın.
- İlaçların üzerinde yazan talimatları dikkatlice okuyun.
- İlaçları doktorunuzun veya eczacınızın tavsiyesi dışında kullanmayın.
- İlaçların son kullanma tarihlerini kontrol edin.
- İlaçların ambalajlarını saklayın.
İlaç zehirlenmesi, ciddi bir sağlık sorunudur. Bu nedenle, ilaç zehirlenmesi şüphesi varsa, hemen tıbbi yardım almak önemlidir.