İş Çıkış Tazminatı Nedir?
İş çıkış tazminatı, bir işçinin iş sözleşmesinin sona ermesi durumunda işveren tarafından işçiye ödenen bir tazminattır. İş çıkış tazminatının amacı, işçinin iş sözleşmesinin sona ermesinden kaynaklanan ekonomik kayıplarını telafi etmektir.
İş Çıkış Tazminatı Türleri
İş çıkış tazminatı, iki ana kategoriye ayrılır:
- Kıdem tazminatı: İşçinin işyerinde en az bir yıl süreyle kesintisiz olarak çalışması durumunda hak kazandığı tazminattır. Kıdem tazminatı, işçinin çalıştığı her yıl için brüt maaşının 30 günlük tutarı kadardır.
- İşe başlatmama tazminatı: İşçinin iş sözleşmesinin geçersiz olarak feshedilmesi ve işveren tarafından işe başlatılmaması durumunda hak kazandığı tazminattır. İşe başlatmama tazminatı, işçinin en az dört aylık ve en çok sekiz aylık ücreti tutarındadır.
Kıdem Tazminatı
Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde en az bir yıl süreyle kesintisiz olarak çalışması durumunda hak kazandığı bir tazminattır. Kıdem tazminatı, işçinin çalıştığı her yıl için brüt maaşının 30 günlük tutarı kadardır.
Kıdem tazminatına hak kazanmak için işçinin işyerinde en az bir yıl süreyle kesintisiz olarak çalışması gerekir. İşçinin iş sözleşmesi, işveren tarafından feshedilebileceği gibi, işçi tarafından da feshedilebilir. Ancak, işçinin iş sözleşmesini haklı bir nedene dayanmadan feshetmesi durumunda kıdem tazminatına hak kazanamaz.
Kıdem tazminatının hesaplanmasında işçinin çalıştığı süre esas alınır. İşçinin çalıştığı süre, işyerinde geçirdiği süredir. Bu süreye, işçinin işyerinde çalışırken aldığı ücretsiz izinler de dahildir. Ancak, yıllık izinler, doğum izni, askerlik izni gibi süreler kıdem tazminatının hesabında dikkate alınmaz.
Kıdem tazminatı, işçinin brüt maaşının 30 günlük tutarı kadardır. Brüt maaş, işçinin almakta olduğu maaş, ikramiyeler, primler, sosyal yardımlar gibi tüm ödemeleri kapsar.
Kıdem tazminatı, işçinin işverene yazılı olarak başvurması halinde ödenir. İşveren, işçinin başvurusunu aldıktan itibaren en geç 10 gün içinde kıdem tazminatını ödemek zorundadır.
İşe Başlatmama Tazminatı
İşe başlatmama tazminatı, işçinin iş sözleşmesinin geçersiz olarak feshedilmesi ve işveren tarafından işe başlatılmaması durumunda hak kazandığı bir tazminattır. İşe başlatmama tazminatı, işçinin en az dört aylık ve en çok sekiz aylık ücreti tutarındadır.
İşe başlatmama tazminatına hak kazanmak için işçinin iş sözleşmesinin geçersiz olarak feshedilmesi gerekir. İş sözleşmesi, işçinin haklı bir nedene dayanmadan iş sözleşmesini feshetmesi, işverenin işçiyi haklı bir nedene dayanmadan işten çıkarması veya işverenin işçiyi işe başlatmamak için geçerli bir neden göstermemesi gibi durumlarda geçersiz olarak feshedilmiş sayılabilir.
İşe başlatmama tazminatının hesaplanmasında işçinin kıdemi esas alınır. İşçinin kıdemi, işyerinde geçirdiği süredir. Bu süreye, işçinin işyerinde çalışırken aldığı ücretsiz izinler de dahildir. Ancak, yıllık izinler, doğum izni, askerlik izni gibi süreler işe başlatmama tazminatının hesabında dikkate alınmaz.
İşe başlatmama tazminatı, işçinin en az dört aylık ve en çok sekiz aylık ücreti tutarındadır. Brüt maaş, işçinin almakta olduğu maaş, ikramiyeler, primler, sosyal yardımlar gibi tüm ödemeleri kapsar.
İşe başlatmama tazminatı, işçinin işverene yazılı olarak başvurması halinde ödenir. İşveren, işçinin başvurusunu aldıktan itibaren en geç 10 gün içinde işe başlatmama tazminatını ödemek zorundadır.
İş Çıkış Tazminatının Ödenmemesi
İşveren, işçinin iş çıkış tazminatını ödememesi durumunda işçi, iş mahkemesinde dava açabilir. İşçi, iş mahkemesinden kıdem tazminatını, işe başlatmama tazminatını ve tazminatların faizlerini talep edebilir.
İş mahkemesi, işçinin davasını haklı bulursa, işvereni tazminat ödemeye