İş Kaybı Tazminatı ve İşsizlik Maaşı
İş kaybı, her bireyin karşılaşabileceği olumsuz bir durumdur. İşini kaybeden kişiler, hem maddi hem de manevi olarak zor bir dönem yaşayabilirler. Bu dönemde, bireylerin maddi ihtiyaçlarını karşılayabilmesi ve iş arama sürecini kolaylaştırabilmesi için bazı destek mekanizmaları mevcuttur. Bu destek mekanizmalarından ikisi, iş kaybı tazminatı ve işsizlik maaşıdır.
İş Kaybı Tazminatı
İş kaybı tazminatı, özelleştirme nedeniyle işten çıkarılan işçilere ödenen bir tazminattır. İş kaybı tazminatına hak kazanabilmek için, işçinin aşağıdaki şartları taşıması gerekir:
- Özelleştirme nedeniyle işten çıkarılmış olması
- Özelleştirme kapsamına alınan kuruluşta hizmet akdi kesintisiz en az 550 gün devam etmiş olması
- Hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yakın Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) birimine şahsen veya elektronik ortamda başvuruda bulunması
İş kaybı tazminatı, işçinin son 3 aylık brüt ücreti üzerinden hesaplanır. İşçiye ödenecek tazminat miktarı, işçinin hizmet akdinin feshinden önceki son 3 aylık brüt ücretinin 30 katına kadar çıkabilir.
İşsizlik Maaşı
İşsizlik maaşı, işsiz kalan işçilere ödenen bir sosyal yardımdır. İşsizlik maaşına hak kazanabilmek için, işçinin aşağıdaki şartları taşıması gerekir:
- İşsizlik sigortası primini en az 1200 gün süre ile ödemiş olması
- Kendi isteği veya kusuru dışında işsiz kalması
- Hizmet akdinin feshinden önceki son 30 gün içinde iş aramak için İŞKUR’a kayıt yaptırması
- İş arama sürecinde aktif olarak iş araması
İşsizlik maaşı, işçinin son 4 aylık brüt ücreti üzerinden hesaplanır. İşçiye ödenecek işsizlik maaşı miktarı, işçinin son 4 aylık brüt ücretinin %40’ına kadar çıkabilir. İşsizlik maaşı, en fazla 12 ay süreyle ödenir.
İş Kaybı Tazminatı ve İşsizlik Maaşı Arasındaki Farklar
İş kaybı tazminatı ve işsizlik maaşı, her ikisi de işsiz kalan işçilere verilen bir destektir. Ancak, bu iki destek arasında bazı farklar vardır.
İş kaybı tazminatı, özelleştirme nedeniyle işten çıkarılan işçilere ödenir. İşsizlik maaşı ise, herhangi bir nedenle işten çıkarılan işçilere ödenebilir.
İş kaybı tazminatı, işçinin son 3 aylık brüt ücreti üzerinden hesaplanır. İşsizlik maaşı ise, işçinin son 4 aylık brüt ücreti üzerinden hesaplanır.
İş kaybı tazminatı, en fazla 30 katına kadar çıkabilir. İşsizlik maaşı ise, en fazla 12 ay süreyle ödenir.
İş Kaybı Tazminatı ve İşsizlik Maaşına Başvuru
İş kaybı tazminatı ve işsizlik maaşına başvuru, İŞKUR’a yapılır. Başvuru, iş akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde yapılır.
İş kaybı tazminatı için başvuruda bulunmak isteyen işçiler, aşağıdaki belgeleri İŞKUR’a ibraz etmelidir:
- İş akdinin feshi ile ilgili belge
- Hizmet akdinin feshinden önceki son 3 aylık brüt ücretini gösteren belge
- Özelleştirme kapsamına alınan kuruluşta çalıştığına dair belge
İşsizlik maaşı için başvuruda bulunmak isteyen işçiler, aşağıdaki belgeleri İŞKUR’a ibraz etmelidir:
- İş akdinin feshi ile ilgili belge
- Hizmet akdinin feshinden önceki son 4 aylık brüt ücretini gösteren belge
- İş arama belgesi
Sonuç
İş kaybı tazminatı ve işsizlik maaşı, işsiz kalan işçilerin maddi ihtiyaçlarını karşılamasına ve iş arama sürecini kolaylaştırmasına yardımcı olan önemli destek mekanizmalarıdır. İşini kaybeden kişilerin, bu destek mekanizmalarından yararlanabilmesi için gerekli şartları taşıması ve başvuru süresini kaçırmaması gerekir.