İş Kazasında Tazminat
İş kazası, işçinin iş yerinde veya işverenin kontrolü altında bulunduğu sürede, işverenin ihmali veya kusuru nedeniyle meydana gelen ve işçinin bedenen veya ruhen zarar görmesine neden olan olaydır. İş kazası sonucunda işçinin yaralanması, maluliyeti veya ölümü söz konusu olabilir.
İş kazasından kaynaklanan zararlar, işçinin işverene karşı maddi ve manevi tazminat talep etme hakkı doğurduğu gibi, işverenin de Sosyal Güvenlik Kurumu’na karşı iş kazası bildirim ve prim ödeme yükümlülüğü bulunmaktadır.
İş Kazasından Kaynaklanan Tazminat Türleri
İş kazasından kaynaklanan tazminat talepleri, maddi tazminat ve manevi tazminat olarak ikiye ayrılmaktadır.
Maddi Tazminat
Maddi tazminat, iş kazasından kaynaklanan bedensel zararların giderilmesine yönelik olarak talep edilen tazminat türüdür. Maddi tazminat, işçinin iş kazası nedeniyle uğradığı şu zararları kapsamaktadır:
- Tedavi masrafları
- Kazanç kaybı
- Maluliyet tazminatı
- Ölüm tazminatı
Tedavi Masrafları
İş kazası nedeniyle işçinin yaralanması halinde, işçinin tedavi masrafları işveren tarafından karşılanır. Tedavi masrafları, işçinin tedavi gördüğü hastane, doktor ve diğer sağlık personelinin faturaları esas alınarak hesaplanır.
Kazanç Kaybı
İş kazası nedeniyle işçinin iş göremez hale gelmesi halinde, işçinin iş göremezlik süresi boyunca uğradığı kazanç kaybı işveren tarafından karşılanır. Kazanç kaybı, işçinin iş kazasından önceki son 12 aylık ortalama kazancı dikkate alınarak hesaplanır.
Maluliyet Tazminatı
İş kazası nedeniyle işçinin sürekli iş göremez hale gelmesi halinde, işçiye maluliyet tazminatı ödenir. Maluliyet tazminatı, işçinin iş kazası nedeniyle oluşan maluliyet oranına göre hesaplanır.
Ölüm Tazminatı
İş kazası nedeniyle işçinin ölmesi halinde, işçinin hak sahiplerine ölüm tazminatı ödenir. Ölüm tazminatı, işçinin son 12 aylık ortalama kazancının 12 katına kadar ödenebilir.
Manevi Tazminat
Manevi tazminat, iş kazasından kaynaklanan ağır bedensel zararların veya ölümün yarattığı acıyı ve üzüntüyü gidermek amacıyla talep edilen tazminat türüdür. Manevi tazminat, işçinin veya işçinin yakınlarının talebi üzerine, işçinin veya işçinin yakınlarının kişilik haklarına yapılan saldırının ağırlığına ve işçinin veya işçinin yakınlarının uğradığı acı ve üzüntüye göre belirlenir.
İş Kazası Tazminat Talebinin Şartları
İş kazasından kaynaklanan tazminat taleplerinin kabul edilebilmesi için, iş kazasının meydana gelmesi, işverenin kusuru veya ihmali bulunması ve iş kazasının işçinin bedenen veya ruhen zarar görmesine neden olması gibi şartların bulunması gerekmektedir.
İş Kazasının Meydana Gelmesi
İş kazasının meydana gelmesi, iş kazasından kaynaklanan tazminat talebinin kabul edilebilmesi için en temel şarttır. İş kazasının meydana geldiğinin kesin olarak kanıtlanması gerekmektedir.
İşverenin Kusuru veya İhmali Bulunması
İş kazasından kaynaklanan tazminat talebinin kabul edilebilmesi için, işverenin kusuru veya ihmali bulunması gerekmektedir. İşverenin kusuru veya ihmali, iş kazasının meydana gelmesinde etkili olan en önemli faktördür.
İşverenin kusuru veya ihmali, işverenin işçinin iş güvenliğini sağlamak için gerekli önlemleri almaması olarak tanımlanabilir. İşverenin kusuru veya ihmali, iş kazasının meydana gelmesinde etkili olan aşağıdaki unsurlar dikkate alınarak belirlenir:
- İşyerinin ve iş ekipmanlarının güvenliği
- İşçi eğitiminin yeterliliği
- İşçi sağlığı ve güvenliği kurallarının uygulanıp uygulanmaması
İş Kazasının İşçinin Bedenen veya Ruhen Zarar Görmesine Neden Olması
İş kazasının işçinin bedenen veya ruhen zarar görmesine neden olması, iş kazasından kaynaklanan tazminat talebinin kabul edilebilmesi için bir başka şarttır. İş kazasının işçinin bedenen veya ruhen zarar görmesine neden olduğunun kesin olarak kanıtlanması gerekmektedir.
İş Kazası Tazminat Talebinin Süresi
İş kazasından kaynaklanan tazminat talepleri, iş kazasının meydana geldiği tarihten itibaren 10 yıllık zamanaşımı süresin