İş Yerinden Tazminat Alma Şartları
İş yerinden tazminat alma, işçinin iş sözleşmesinin sona ermesi halinde, işveren tarafından işçiye ödenmesi gereken bir miktar paradır. Kıdem tazminatı, işçinin iş yerindeki hizmet süresine bağlı olarak hesaplanır ve işçinin son brüt maaşının 30 günlük tutarı kadardır.
İş yerinden tazminat alma şartları, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, bir işçinin kıdem tazminatı alabilmesi için aşağıdaki şartları taşıması gerekir:
- İşçi, iş sözleşmesi ile bağlı olarak çalışmakta olmalıdır.
- İşçi, işverenin iş yerinde en az bir yıl çalışmış olmalıdır.
- İş sözleşmesinin işveren tarafından feshedilmiş olması veya işçinin haklı nedenle iş sözleşmesini feshetmiş olması gerekir.
Bu şartların yanı sıra, işçinin iş sözleşmesinin belirli süreli değil, belirsiz süreli olması gerekir. Belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışan işçiler, iş sözleşmesinin süresinin dolması halinde kıdem tazminatı almaya hak kazanmazlar.
Kıdem Tazminatı Hesaplanması
Kıdem tazminatı, işçinin iş yerindeki hizmet süresine bağlı olarak hesaplanır. İşçinin hizmet süresi, iş sözleşmesinin başlangıç tarihinden itibaren hesaplanır. İş sözleşmesi kesintisiz olarak devam etmişse, hizmet süresi tam olarak hesaplanır. İş sözleşmesinde kesintiler olmuşsa, kesintisiz çalışma süresi dikkate alınır.
Kıdem tazminatı, işçinin son brüt maaşının 30 günlük tutarı kadardır. Örneğin, işçinin son brüt maaşı 10.000 TL ise, işçinin kıdem tazminatı 10.000 TL x 30 = 300.000 TL’dir.
Kıdem Tazminatı Talebinde Bulunma
İş yerinden tazminat almak isteyen işçi, işverene yazılı olarak başvurmalıdır. Başvuru dilekçesinde, işçinin kimlik bilgileri, işverenin kimlik bilgileri, iş sözleşmesinin başlangıç ve bitiş tarihleri, işçinin kıdem tazminatına hak kazandığına dair açıklamalar yer almalıdır.
İşveren, işçinin başvurusunu en geç 30 gün içinde cevaplamalıdır. İşveren, işçinin kıdem tazminatına hak kazandığını kabul ederse, tazminatı ödemekle yükümlüdür. İşveren, işçinin kıdem tazminatına hak kazanmadığını kabul ederse, işçi mahkemeye başvurabilir.
Kıdem Tazminatı Alamayan İşçi Ne Yapabilir?
İş yerinden tazminat alamayan işçi, mahkemeye başvurarak tazminatına kavuşabilir. İşçi, iş mahkemesinde dava açarak tazminatına hükmedilmesini talep edebilir.
Mahkeme, işçinin kıdem tazminatına hak kazandığına karar verirse, işverene tazminatı ödemesi için bir süre verir. İşveren, bu süre içinde tazminatı ödemezse, mahkeme tarafından tazminata icra takibi başlatılabilir.
Kıdem Tazminatı ile İlgili Diğer Hususlar
- İş yerinden tazminat alan işçi, iş sözleşmesinden kaynaklanan diğer alacaklarından da vazgeçmiş sayılmaz. Örneğin, işçi, kıdem tazminatı aldıktan sonra, fazla mesai, yıllık izin ücreti gibi alacaklarından da işverenden talepte bulunabilir.
- İşçinin iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı nedenle feshedilmesi halinde, işçi kıdem tazminatına hak kazanır. Haklı nedenle fesih, işçinin iş sözleşmesini, işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeniyle feshetmesidir.
- İşçinin iş sözleşmesinin işveren tarafından geçerli nedenle feshedilmesi halinde, işçi kıdem tazminatına hak kazanamaz. Geçerli nedenle fesih, işçinin iş sözleşmesini, işverenin işletmenin, işyerinin veya işin gereklerine dayanarak feshetmesidir.
Sonuç olarak, iş yerinden tazminat almak için işçinin aşağıdaki şartları taşıması gerekir:
- İşçi, iş sözleşmesi ile bağlı olarak çalışmakta olmalıdır.
- İşçi, işverenin iş yerinde en az bir yıl çalışmış olmalıdır.
- İş sözleşmesinin işveren tarafından feshedilmiş olması veya işçinin haklı nedenle iş sözleşmesini feshetmiş olması gerekir.
Kıdem tazminatı, işçinin iş yerindeki hizmet süresine bağlı olarak hesaplanır ve işçinin son brüt maaşının 30 günlük tutarı kadardır