İşçi İhbar Tazminatı Öder mi?
İşçi ihbar tazminatı öder mi sorusu, iş hukuku alanındaki en sık sorulan sorulardan biridir. Bu sorunun cevabı, işçinin işten ayrılma gerekçesine ve iş sözleşmesine göre değişiklik göstermektedir.
İş Kanunu’na Göre İhbar Tazminatı
4857 sayılı İş Kanunu’nun 17. maddesi uyarınca, iş sözleşmesi feshedilirken karşı tarafa ihbar öneli tanınması gerekmektedir. İşveren tarafından ihbar öneli tanınmadan iş sözleşmesi feshedilmesi durumunda, işveren ihbar tazminatı ödemek zorundadır. İşçi tarafından ihbar öneli tanınmadan iş sözleşmesi feshedilmesi durumunda ise, işçi ihbar tazminatı ödemek zorunda değildir.
İş Kanunu’nda ihbar süreleri, işçinin kıdemine göre şu şekilde düzenlenmiştir:
- İşi 6 aydan az sürmüş olan işçi için 2 hafta,
- İşi 6 aydan 1,5 yıla kadar sürmüş olan işçi için 4 hafta,
- İşi 1,5 yıldan 3 yıla kadar sürmüş olan işçi için 6 hafta,
- İşi 3 yıldan fazla sürmüş olan işçi için 8 hafta
İş Sözleşmesine Göre İhbar Tazminatı
İş sözleşmesinde, İş Kanunu’nda öngörülen ihbar sürelerinden daha uzun ihbar süreleri kararlaştırılabilir. Bu durumda, iş sözleşmesinde kararlaştırılan ihbar sürelerine uyulmaması durumunda, ihbar tazminatı ödenmesi gerekmektedir.
İş sözleşmesinde, işçinin ihbar tazminatı ödememesi kararlaştırılabilir. Ancak, bu karar, işçinin haklı bir nedene dayanmadan işten ayrılması durumunda geçersizdir.
İşçinin Haklı Nedene Dayanarak İşten Ayrılması
İşçi, işverenin ahlak ve iyiniyet kurallarına aykırı davranışı, işçinin veya bir yakınının hayatı, sağlığı veya malvarlığı bakımından tehlikeli olan bir durum, işyerinde uygulanan eşitlik ilkesinin ihlali, sendikal faaliyetler nedeniyle işveren tarafından yapılan baskı veya tehdit, ücret ve diğer haklarının ödenmemesi gibi nedenlerle haklı bir nedene dayanarak işten ayrılabilir.
İşçi, haklı bir nedene dayanarak işten ayrılırsa, işverene ihbar tazminatı ödemek zorunda değildir.
İşçinin İşvereni Aldatması
İşçi, işvereni aldatmak amacıyla işten ayrılırsa, işverene ihbar tazminatı ödemek zorundadır. İşçinin işvereni aldattığının ispatı, işverene aittir.
Sonuç
İşçi ihbar tazminatı öder mi sorusunun cevabı, işçinin işten ayrılma gerekçesine ve iş sözleşmesine göre değişiklik göstermektedir. İşçi, haklı bir nedene dayanarak işten ayrılırsa, işverene ihbar tazminatı ödemek zorunda değildir. İşçi, işvereni aldatmak amacıyla işten ayrılırsa veya iş sözleşmesinde aksi kararlaştırılmışsa, işverene ihbar tazminatı ödemek zorundadır.