İşçi Tazminatı Nedir?
İşçi tazminatı, iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı veya haksız nedenle feshedilmesi, işçinin iş sözleşmesini haklı nedenle feshetmesi veya iş sözleşmesinin işçinin ölümü nedeniyle sona ermesi halinde, işçiye veya hak sahiplerine ödenen bir paradır.
İşçi Tazminatı Hangi Durumlarda Ödenir?
İşçi tazminatı, aşağıdaki durumlarda ödenir:
-
İşveren tarafından haklı nedenle fesih: İşveren, işçinin iş sözleşmesini ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan davranışları nedeniyle, işyerinde işin güvenliğini tehlikeye düşüren bir davranışı nedeniyle veya ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırılık teşkil eden bir işyeri sırrını üçüncü bir kişiye açıklaması nedeniyle haklı nedenle feshedebilir. Bu durumda, işçi kıdem tazminatına hak kazanır.
-
İşveren tarafından haksız nedenle fesih: İşveren, işçinin iş sözleşmesini, işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan davranışları nedeniyle, işyerinde işin güvenliğini tehlikeye düşüren bir davranışı nedeniyle veya ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırılık teşkil eden bir işyeri sırrını üçüncü bir kişiye açıklaması dışındaki nedenlerle haklı nedenle feshederse, işçi kıdem tazminatına hak kazanır.
-
İşçi tarafından haklı nedenle fesih: İşçi, iş sözleşmesini, işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışları, işyerinde işin güvenliğini tehlikeye düşüren bir davranışı veya ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırılık teşkil eden bir işyeri sırrını üçüncü bir kişiye açıklaması nedeniyle haklı nedenle feshedebilir. Bu durumda, işçi kıdem tazminatına hak kazanır.
-
İş sözleşmesinin işçinin ölümü nedeniyle sona ermesi: İş sözleşmesi, işçinin ölümü nedeniyle sona ererse, işçinin hak sahiplerine kıdem tazminatı ödenir.
İşçi Tazminatı Alma Şartları Nelerdir?
İşçi tazminatına hak kazanabilmek için, aşağıdaki şartların sağlanması gerekir:
- İşçinin iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı veya haksız nedenle feshedilmesi, işçinin iş sözleşmesini haklı nedenle feshetmesi veya iş sözleşmesinin işçinin ölümü nedeniyle sona ermesi gerekir.
- İşçinin, işverenin işyerinde en az bir yıl kesintisiz olarak çalışmış olması gerekir.
İşçi Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
İşçi tazminatı, işçinin işe başladığı tarihten itibaren her geçen tam yıl için, işçinin son brüt ücretinin 30’da biridir. Bir yıldan artan süreler için de aynı oran üzerinden ödeme yapılır.
Örneğin, bir işçinin işe başlama tarihi 1 Ocak 2023’tür ve 31 Aralık 2023’te iş sözleşmesi işveren tarafından haksız nedenle feshedilir. İşçinin son brüt ücreti 5.000 TL ise, işçiye ödenecek kıdem tazminatı tutarı 25.000 TL olacaktır.
İşçi Tazminatı Nasıl Alınır?
İşçi tazminatı, işveren tarafından, iş sözleşmesinin feshedilmesinden itibaren 20 iş günü içinde işçiye ödenir. İşveren, bu süre içinde kıdem tazminatını ödemezse, işçi, kıdem tazminatını gecikme faiziyle birlikte talep edebilir.
İşçi, kıdem tazminatını almak için işverene yazılı bir talepte bulunmalıdır. Bu talepte, işçinin adı soyadı, işverenin adı soyadı, iş sözleşmesinin başlangıç ve bitiş tarihleri, işçinin son brüt ücreti ve işçinin kıdem tazminatı talebinin miktarı belirtilmelidir.
İşveren, işçinin talebini aldıktan sonra, 20 iş günü içinde kıdem tazminatını ödemezse, işçi, kıdem tazminatını ve gecikme faizini iş mahkemesinden talep edebilir.
İşçi Tazminatında Dikkat Edilmesi Gerekenler
İşçi tazminatı, işçinin işverene karşı sahip olduğu önemli bir haktır. İşçi, iş sözleşmesinin feshedilmesi halinde, kıdem tazminatını alıp almadığını mutlaka kontrol etmelidir.
İşveren, kıdem tazminatını ödemezse, işçi, kıdem tazminatını ve gecikme faizini iş mahkemesinden talep edebilir. İş mahkemesi, işçinin talebini haklı bulursa, işvereni kıdem tazminatını ödemeye mahkum