İşten kendi isteğiyle ayrılan işçi ihbar tazminatı alabilir mi?
İş Kanunu’nun 17. maddesine göre, iş sözleşmesi, taraflardan birinin fesih bildirimi ile sona erebilir. Fesih bildiriminin yazılı olarak yapılması gerekir. İşveren tarafından yapılan fesih bildiriminin en az 30 gün önce, işçi tarafından yapılan fesih bildiriminin ise en az 2 hafta önce yapılması gerekir.
İşçinin kendi isteğiyle işten ayrılması durumunda, ayrılmanın nedeni önem taşımaksızın ihbar tazminatı hakkı oluşmamaktadır. Yani, işçinin işyerinde çalıştığı süre ne kadar uzun olursa olsun, kendi isteğiyle işten ayrılması durumunda ihbar tazminatı talep etme hakkı bulunmamaktadır.
Ancak, işçinin işten ayrılmasının, işverenin ahlak ve iyiniyet kurallarına aykırı davranışı nedeniyle olması halinde, işçi ihbar tazminatına hak kazanabilir. Örneğin, işçiye mobbing uygulanması, işçinin ücretinin ödenmemesi, işçinin işyerinde güven içinde çalışmasını engelleyecek davranışlarda bulunulması gibi durumlarda işçi, işverenin ahlak ve iyiniyet kurallarına aykırı davranışı nedeniyle işten ayrılmış sayılır ve ihbar tazminatına hak kazanır.
İşçinin işten ayrılmasının, işverenin haklı fesih nedenlerine dayanması halinde de işçi ihbar tazminatına hak kazanamaz. Örneğin, işçinin işyerinde hırsızlık yapması, işyerindeki makineleri kasten bozması, işverene tehdit ve hakaret etmesi gibi durumlarda işçinin işveren tarafından feshedilmesi halinde işçi ihbar tazminatına hak kazanamaz.
İşçinin işten ayrılmasının, işverenin haklı fesih nedenlerine dayanmaması ancak işçinin bildirim süresine uymaması halinde de işçi ihbar tazminatına hak kazanamaz. Ancak, bu durumda işçi, işverenin bildirim süresine uymamasından kaynaklanan zararları tazmin etmek zorundadır. Örneğin, işçinin bildirim süresine uymadan işten ayrılması ve işverenin bu nedenle yeni bir işçi işe alması halinde, işçi, işverenin yeni işçiye ödediği ücreti tazmin etmek zorundadır.
İşçinin kendi isteğiyle işten ayrılması halinde ihbar tazminatı hakkının oluşmaması, işçinin bu durumda kıdem tazminatı alma hakkını da ortadan kaldırmaz. Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı her tam yıl için en az 30 günlük ücretidir. Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde en az bir yıl çalışması halinde hak kazanılabilen bir tazminattır.
Sonuç olarak, işten kendi isteğiyle ayrılan işçi, fesih bildirim süresine uyması halinde ihbar tazminatı alamaz. Ancak, işçinin işten ayrılmasının, işverenin ahlak ve iyiniyet kurallarına aykırı davranışı nedeniyle olması veya işçinin bildirim süresine uymaması halinde işçi ihbar tazminatına hak kazanabilir.