İşten Kendi İsteğiyle Ayrılan Tazminat Alabilir Mi?
İşten ayrılma, işçi ve işveren arasındaki iş sözleşmesinin sona ermesi anlamına gelir. İş sözleşmesinin sona ermesi, işçinin veya işverenin iradesi ile olabileceği gibi, tarafların anlaşmasıyla da gerçekleşebilir.
İşçi, iş sözleşmesini kendi isteğiyle feshetmesi halinde, işçilik alacakları dışında herhangi bir tazminat alma hakkı bulunmamaktadır. Bu, işçinin iş sözleşmesini hangi nedenle feshettiğinin bir önemi olmaksızın geçerlidir.
İşçi, iş sözleşmesini kendi isteğiyle feshetmesi halinde, aşağıdaki tazminatlardan yararlanamaz:
- İhbar tazminatı: İşçi, iş sözleşmesini kendi isteğiyle feshetmesi halinde, işverene ihbar tazminatı ödemek zorundadır. İhbar tazminatının miktarı, işçinin kıdem süresine ve brüt ücretine göre belirlenir.
- Kıdem tazminatı: İşçi, iş sözleşmesinin fesih tarihinden itibaren en az 5 yıl çalışmış olması halinde, kıdem tazminatı alma hakkı kazanır. Kıdem tazminatının miktarı, işçinin kıdem süresine, brüt ücretine ve son 3 ayda aldığı ücrete göre belirlenir.
- İş güvencesi tazminatı: İşçi, iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı bir neden olmaksızın feshedilmesi halinde, iş güvencesi tazminatı alma hakkı kazanır. İş güvencesi tazminatının miktarı, işçinin kıdem süresine ve brüt ücretine göre belirlenir.
Ancak, işçinin iş sözleşmesini kendi isteğiyle feshetmesi halinde, işverenin talep etmesi halinde, işçi bildirim süresine uymaksızın işi bırakması halinde ihbar tazminatı ödemek zorunda kalabilir.
İşten Ayrılmanın Diğer Nedenleri
İşçi, iş sözleşmesini kendi isteğiyle feshetmese bile, iş sözleşmesi işveren tarafından haklı bir neden olmaksızın feshedilebilir. Bu durumda, işçi iş güvencesi tazminatı alma hakkı kazanır.
İşverenin iş sözleşmesini haklı bir neden olmaksızın feshetmesi halinde, işçinin iş güvencesi tazminatı alma hakkı aşağıdaki durumlarda gerçekleşir:
- İşçi, iş sözleşmesinin fesih tarihinden itibaren en az 6 ay çalışmış olmalıdır.
- İşçi, iş sözleşmesinin fesih tarihinde işyerinde en az 30 işçi çalışıyor olmalıdır.
- İşverenin fesih nedeni, işverenin işçiyi işten çıkarmak istemesine yönelik kişisel bir neden olmamalıdır.
İşverenin iş sözleşmesini haklı bir neden olmaksızın feshetmesi halinde, işçinin iş güvencesi tazminatının miktarı, işçinin kıdem süresine ve brüt ücretine göre belirlenir.
İşverenin iş sözleşmesini haklı bir neden olmaksızın feshetmesi halinde, işçinin ayrıca şu tazminatlardan da yararlanması mümkündür:
- Disiplin cezası tazminatı: İşveren tarafından işçiye verilen disiplin cezası, işçinin iş sözleşmesinin feshedilmesine neden olmuşsa, işçi disiplin cezası tazminatı alma hakkı kazanır. Disiplin cezası tazminatının miktarı, işçinin kıdem süresine ve brüt ücretine göre belirlenir.
- Yıllık izin ücreti: İşveren, işçinin yıllık izinlerini kullandırmamışsa, işçi yıllık izin ücreti alma hakkı kazanır. Yıllık izin ücretinin miktarı, işçinin kıdem süresine, brüt ücretine ve kullanamadığı yıllık izin gün sayısına göre belirlenir.
- Eksik ödenen ücretler: İşveren, işçinin ücretlerini eksik ödemişse, işçi eksik ödenen ücretler alma hakkı kazanır.
Sonuç
İşten kendi isteğiyle ayrılan işçi, işçilik alacakları dışında herhangi bir tazminat alma hakkı bulunmamaktadır. İşçinin iş sözleşmesini kendi isteğiyle feshetmesi halinde, işverenin talep etmesi halinde, işçi bildirim süresine uymaksızın işi bırakması halinde ihbar tazminatı ödemek zorunda kalabilir.
İşçi, iş sözleşmesini işveren tarafından haklı bir neden olmaksızın feshedilmesi halinde, iş güvencesi tazminatı alma hakkı kazanır. İşverenin iş sözleşmesini haklı bir neden olmaksızın feshetmesi halinde, işçinin ayrıca disiplin cezası tazminatı, yıllık izin ücreti ve eksik ödenen ücretler gibi tazminatlardan da yararlanması mümkündür.