İstifa Eden İhbar Tazminatı Alabilir Mi?
İhbar tazminatı, iş sözleşmesinin taraflardan birinin haklı bir neden olmaksızın feshi halinde, karşı tarafa ödenmesi gereken bir tazminattır. İş Kanunu’nun 17. maddesinde ihbar tazminatının şartları ve miktarı düzenlenmiştir.
İhbar tazminatının şartları
İş Kanunu’nun 17. maddesine göre, ihbar tazminatı şartları şunlardır:
- İş sözleşmesinin taraflardan birinin haklı bir neden olmaksızın feshi gerekir.
- İşçi, iş sözleşmesini feshetmişse, bildirim süresine uyması gerekir.
- İşveren, iş sözleşmesini feshetmişse, işçiye ihbar tazminatı ödemek zorundadır.
İhbar tazminatının miktarı
İş Kanunu’nun 17. maddesine göre, ihbar tazminatı miktarı, işçinin brüt ücretine ve kıdem süresine göre hesaplanır. İhbar tazminatı, işçinin brüt ücreti üzerinden, kıdem süresine göre aşağıdaki şekilde hesaplanır:
- 1-3 yıl kıdem için: 30 gün
- 3-6 yıl kıdem için: 30+30=60 gün
- 6-10 yıl kıdem için: 30+60=90 gün
- 10-15 yıl kıdem için: 30+60+30=120 gün
- 15-20 yıl kıdem için: 30+60+30+30=150 gün
- 20 yıl ve üzeri kıdem için: 30+60+30+30+30=180 gün
Örnek:
Bir işçinin brüt ücreti 5.000 TL ve kıdemi 10 yıl ise, ihbar tazminatı miktarı 90 gün üzerinden hesaplanır. Bu durumda, ihbar tazminatı miktarı 5.000 TL x 90 = 450.000 TL olacaktır.
İstifa eden ihbar tazminatı alabilir mi?
İş Kanunu’nun 17. maddesine göre, işçinin kendi isteğiyle işten ayrılması halinde, ihbar tazminatı hakkı doğmaz. Ancak, işçinin istifasının haklı bir nedene dayanması halinde, ihbar tazminatı hakkı doğabilir.
İş Kanunu’nun 24. maddesinde, işçinin haklı nedenle işten ayrılabileceği durumlar düzenlenmiştir. Bu durumlar şunlardır:
- İşverenin işçiye veya yakınlarına karşı işlediği ağır bir suç
- İşçinin ücretinin eksik veya geç ödenmesi
- İşverenin işçiyi işe geç alıştırması veya işten çıkarması
- İşverenin işçiye mobbing uygulaması
- İşçinin sağlık nedenleriyle işten ayrılması
İşçinin istifasının yukarıda sayılan nedenlerden birine dayanması halinde, ihbar tazminatı hakkı doğabilir. Ancak, bu durumda işçinin istifasının haklı bir nedene dayandığını ispatlaması gerekir.
İşverenin ihbar tazminatı talep etmesi
İşçi, iş sözleşmesini bildirim süresine uymaksızın feshetmesi halinde, işveren ihbar tazminatı talep edebilir. İşverenin ihbar tazminatı talep etmesi için, işçinin iş sözleşmesini bildirim süresine uymaksızın feshetmesi gerekir. İşverenin ihbar tazminatı talebini, iş sözleşmesinin feshi tarihinden itibaren 1 yıl içinde işçiye yazılı olarak bildirmesi gerekir.
İşçinin ihbar tazminatı ödemesi
İşveren, işçinin iş sözleşmesini haklı bir neden olmaksızın feshetmesi halinde, işçiye ihbar tazminatı ödemek zorundadır. İşverenin ihbar tazminatı ödememesi halinde, işçi iş mahkemesinde dava açabilir.
Sonuç
İstifa eden işçinin ihbar tazminatı alıp alamayacağı, işçinin istifasının nedenine göre değişir. İşçinin istifasının haklı bir nedene dayanması halinde, ihbar tazminatı hakkı doğabilir. İşçinin istifasının haklı bir nedene dayandığını ispatlaması gerekir. İşverenin ihbar tazminatı talep etmesi için, işçinin iş sözleşmesini bildirim süresine uymaksızın feshetmesi gerekir. İşverenin ihbar tazminatı talebini, iş sözleşmesinin feshi tarihinden itibaren 1 yıl içinde işçiye yazılı olarak bildirmesi gerekir. İşveren,