İstifa Eden İşçi Kıdem Tazminatı Alabilir mi?
Kıdem tazminatı, iş sözleşmesinin belirli bir sürenin sonunda veya işverenin haklı bir nedenle fesih etmesi halinde işçiye ödenen bir tazminattır. İş Kanunu’nun 14. maddesine göre, kıdem tazminatına hak kazanabilmek için işçinin işyerinde en az bir yıl çalışması ve iş sözleşmesinin feshi sırasında 50 yaşını doldurmamış olması gerekir.
İstifa Eden İşçi Kıdem Tazminatı Alamaz
Kural olarak, istifa eden işçi kıdem tazminatı alamaz. Çünkü istifa, işçinin iş sözleşmesini kendi isteğiyle feshetmesidir. İşverenin haklı bir nedenle fesih etmesi halinde işçiye kıdem tazminatı ödenmesi gerekirken, işçinin kendi isteğiyle işten ayrılması halinde böyle bir yükümlülük bulunmamaktadır.
İstifa Eden İşçi Kıdem Tazminatı Alabilir mi?
Ancak, istifa eden işçinin kıdem tazminatı alabilmesi için bazı istisnalar bulunmaktadır. Bu istisnalar şunlardır:
- İşçinin haklı bir nedenle istifa etmesi halinde kıdem tazminatı alabilir. İş Kanunu’nun 24. maddesinde işverenin haklı nedenle işçiyi işten çıkaramayacağı durumlar sayılmıştır. Bu durumlara örnek olarak, işçinin ücretinin ödenmemesi, işçinin sağlığını tehlikeye atacak bir işte çalıştırılması, işçinin iş sözleşmesinde belirtilen işyerinde çalıştırılmaması gibi durumlar verilebilir. İşçi, bu gibi durumlarda haklı bir nedene dayalı olarak istifa ederse kıdem tazminatına hak kazanabilir.
- İşçinin işyerinde en az bir yıl çalışması ve iş sözleşmesinin feshi sırasında 50 yaşını doldurmuş olması halinde, işçinin istifa etmesi de olsa kıdem tazminatı alabilir. Bu durumda, işçinin istifasının haklı bir nedene dayanması gerekmez.
- İşverenin işçiyi baskı altına alarak istifa ettirmesi halinde işçi kıdem tazminatına hak kazanabilir. İşverenin işçiyi işten atmakla tehdit etmesi, işçinin ücretini ödememesi veya işçinin sağlığını tehlikeye atacak bir işte çalıştırması gibi durumlar, işçinin istifasını baskı altında gerçekleştirmesine neden olabilir. İşçi, bu gibi durumlarda istifa ettiğini ispatlayabilirse kıdem tazminatına hak kazanabilir.
İstifa Eden İşçinin Kıdem Tazminatı Hesaplanması
İstifa eden işçinin kıdem tazminatı, işçinin çalıştığı süre ve aldığı ücrete göre hesaplanır. Kıdem tazminatı hesaplanırken kullanılan formül şu şekildedir:
Kıdem tazminatı = (İşçinin çalıştığı süre * işçinin brüt ücreti) / 30
İşçinin çalıştığı süre, işçinin işyerinde fiilen çalıştığı süredir. İşçinin işyerinde izinli olduğu veya ücretsiz izinde olduğu süreler, kıdem tazminatı hesabında dikkate alınmaz.
İşçinin brüt ücreti, işçinin aldığı maaş, ikramiye, prim gibi ödemelerin toplamıdır.
İstifa Eden İşçinin Kıdem Tazminatı Talebi
İstifa eden işçi, kıdem tazminatı talebini işverene yazılı olarak bildirebilir. İşveren, işçinin talebini en geç bir ay içinde yerine getirmek zorundadır. İşveren, işçinin talebini yerine getirmezse işçi, kıdem tazminatı davası açabilir.
Sonuç olarak, istifa eden işçinin kıdem tazminatı alabilmesi için bazı istisnalar bulunmaktadır. Bu istisnalara göre, işçinin haklı bir nedenle istifa etmesi, işyerinde en az bir yıl çalışması ve iş sözleşmesinin feshi sırasında 50 yaşını doldurması veya işverenin işçiyi baskı altına alarak istifa ettirmesi halinde işçi kıdem tazminatına hak kazanabilir.